13.5 milliún focal i gCorpas na Gaeilge Comhaimseartha
Rinneadh cur síos sa bhlagmhír seo ar Chorpas na Gaeilge Comhaimseartha nuair a seoladh é i mí Aibreáin anuraidh. Ní raibh ach 5.3 milliún focal sa chorpas an tráth úd ach táimid ag cur le hábhar an chorpais ó shin i leith – idir ábhar úr a bhailiú agus a thiomsú agus ábhar atá sa chorpas cheana a nuashonrú.
Cuimsítear raon leathan téacsanna sa chorpas, téacsanna a foilsíodh ó thús an 21ú haois. Ina measc siúd, áirítear téacsanna a foilsíodh ar líne amháin (e.g. Beo!, Nuacht RTÉ, Tuairisc.ie, Meon Eile agus NÓS); téacsanna a foilsíodh in irisí agus i nuachtáin éagsúla (e.g. Feasta, an tUltach, Seachtain, Comhar agus The Irish Times) mar aon le hábhar ó mhórfhoilsitheoirí Gaeilge (e.g. Cois Life, Cló Iar-Chonnacht, Cló Mhaigh Eo agus Éabhlóid). Tá 13.5 milliún focal sa chorpas anois agus táimid fós ag cur leis. Bheadh an-spéis againn cloisteáil ó shealbhóirí cóipchirt eile a bhfuil ábhar digiteach Gaeilge acu. Is féidir dul i dteagmháil linn ag gaois@dcu.ie.
Is féidir cuardach simplí a dhéanamh trí fhocal nó trí fhrása a chur sa bhosca cuardaigh ar an leathanach baile. Gintear liosta torthaí ón gcorpas agus léirítear an focal nó an frása cuardaigh i bhfoirm samplaí comhthéacsúla. Tá sé ar intinn againn cur le feidhmiúlacht an chorpais amach anseo, mar shampla, forbairt a dhéanamh ar an gcuardach agus ar an gcaoi a léirítear na torthaí cuardaigh, anailís a dhéanamh ar théarmaí coitianta sa chorpas, seánraí na bhfoinsí sa chorpas a rianú, etc. – i ndiaidh a chéile a dhéantar na caisleáin, áfach!
Is minic a bhaintear úsáid as corpais chun scrúdú a dhéanamh ar úsáid téarmaí nó frásaí. Anuas air sin, déantar anailís ar theacht i bhfeidhm téarmaí nua agus dul i léig cinn eile. Sampla maith is ea an téarma Brexit de théarma nua atá tar éis teacht chun cinn le déanaí. Faightear go leor samplaí spéisiúla de na leaganacha uile a úsáidtear i nGaeilge mar a léirítear sa bhosca thíos.
Téarma | Líon amas sa chorpas |
---|---|
Brexit | 226 |
Breatimeacht | 74 |
Bréalú | 14 |
Sasamach | 14 |
Reáchtáladh searmanas insealbhaithe an Uachtaráin Trump an tseachtain seo caite agus faightear go leor samplaí úsáide den téarma ‘insealbhú’ i gcomhthéacs na polaitíochta i gCorpas na Gaeilge Comhaimseartha. Beidh sé spéisiúil anailís a dhéanamh ar chomhthéacs na dtagairtí ina luaitear an téarma ‘insealbhú’ nuair a dhéanfar nuashonrú ar an ábhar i gceann cúpla mí!
Is féidir taighde a dhéanamh ar an gcaoi a n-úsáidtear focail áirithe trí leas a bhaint as an gcuardach simplí sa chorpas. Mar shampla, glactar leis an dá leagan ghinideacha den ainmfhocal ‘talamh’ ar Téarma.ie – ‘talún’ agus ‘talaimh’. Ach is léir ó fhanaise an chorpais go bhfuil an lámh in uachtar ag ‘tálún’ faoi láthair. Bain leas as an gcorpas tú féin agus déan cuardach inniu!