#789412
‘In … gongo?’ Bhí an focal chomh gránna le craiceann glaech an ainmhí féin.
‘In … gongo?’ Bhí an focal chomh gránna le craiceann glaech an ainmhí féin.
Dhíol sé í ar airgead maith, mar bhí an-chuma ar an ainmhí agus gléas ina craiceann.
D’fhan Crogall amuigh faoin ngrian agus é ag súil go dtiocfadh ainmhí éigin chun aoibhneas a bhaint as an gcraiceann mín órga a bhí air.
Bhí cuma throm olúil ar an bhfarraige agus guagadh maith inti amhail is gur ainmhí mór millteanach í a bhí á síorchorraí féin faoina craiceann cnapach de dhúleathar snasta intadhaill.
Is é a namhaid, Strickland (Michael Shannon), ainmhí eile i gcraiceann daonna, atá i mbun na dturgnamh agus á chiapadh leis an lámh in uachtar a fháil ar na Sóivéadaigh.
Baintear feidhm as an mhoncaí i mbéaloideas Mheicseiceó mar chomhartha drúise (ar nós an choinín abhus faoi bhualadh craicinn, b’fhéidir), ach léiríonn sí mar ainmhithe boga, cosantacha iad.
Tagann fiabhras ar an ainmhí agus tagann spuaiceanna ar an teanga agus ar an chraiceann idir na crúba.
Ar ndóigh, an té a mbeadh an cheird go maith aige, is dóigh gurbh fhurasta dó stiall den chraiceann a bhaint d’ainmhí le buille den lasc — ‘an feannadh’.
• ainmfhocal aonsiollach agus ainmfhocal aonsiollach – an t-ainmfhocal ar ball nó cuid den ainmhí nó den éan é a chur chun tosaigh agus -(e)ach a chur leis an gceann eile: ceannstríocach (< ceann + stríoc), céirchraicneach (< céir + craiceann), cíorfheanach (< cíor + fean), earrdhingeach (< earr + ding), píbstríocach (< píb + stríoc), srónbhiorach;
Dar ndóigh, dubh ag an dtine fioghuail a bheadh an craiceann, pé scéal é, tóin is ceann uirthi, cheithre cinn is daichead d’fhiacla (mura mbeadh sí tar éis aon chuid acu a chailliúint), na cosa gearra crúbscoilte, an t-eireabaillín mar a bheadh comhartha ceiste, feoil ar sileadh léi de chionn gurbh ainmhí uiliteach í ina beo – í á róstadh ina hiomláine de réir na tuairimíochta san, fé mar nár mhaith leis na hiteoirí caitheamh go heasonórach lena foirfeacht.
Tugann sé ómós dá chomhfhilí sa chéad dán ‘Aesthetics’ agus codanna den dán ag tagairt do na filí Gaeilge comhaimsearthacha a bhfuil dúil aige ina saothar: Liam Ó Muirthile (sníonn an fhuil síos amach/ tré mhin sáibh na bhfocal); Nuala Ní Dhomhnaill (pónaire fé hocht/ dtocht leapan/ in aigne banphrionsa); Michael Davitt (fáinní toite i bhfoirm focal); Biddy Jenkinson (Tá pár speisialta ag Biddy,/ déanta de chraiceann ainmhí/ ná feiceann éinne ach í féin); agus Colm Breathnach (bíonn Colm ag scríobh/ lena sheanpheann tobair/ ar an gcraiceann amh/ ar chúl a dhá shúil).
Baintear úsáid as suimint le PH íseal sa dóigh is nach gcuirfear isteach ar an timpeallacht agus críochnaítear an saothar le craiceann uigeach a chur ar an dealbh sa dóigh is go meallfar crústaigh agus ainmhithe eile an choiréil chuige.
Rocinante a bhaist sé ar an ainmhí: ‘Bhí sé chomh lom san gur dóigh le duine ná raibh ann ach craiceann agus cnámha, agus go raibh a dhá chlí buailte ar a chéile.
Buataisí le prionta craicinn nathrach ó Zara ar €59.95 Níl aon bhall éadaigh nó oiriúint ann ar na saolta seo nach bhfuil leagan díobh le fáil i bprionta ainmhí agus tá neart buataisí rúitín le ceannach sa stíl sin.
Thír Chonaill, rinne sé comhrádh na colapaighe, agus an míniú seo leis ‘bhí sé ag cúl-chaint fá dhuine a bhí muinteartha don té a raibh sé ag caint fá dtaobh de’; scéal a’ mhadaidh ruaidh - scéal scéil nó glagaireacht ar fad atá ann; ná déan paidir chapaill de - scéal gan craiceann na fírinne air; scéal an iolraigh ar an gcrann, nuair a d’imigh sé ní raibh sé ann 9 - raiméis de scéal; scéal an róin a dhéanamh de - fad a bhaint as scéal; ná bain ionlaos pocaide as - ná bí ró-fhada leis – scéal gan deireadh é seo (ionlaos, ‘bó inlao’, pocaid, ‘pocán gabhair’) Ós ar ainmhithe agus scéalta leadránacha a bhíomar ag trácht is fiú a lua go dtugadh muintir na Fraince(histoire du) coq à l’âne ar scéal scaipthe den tsórt a imíonn ó ábhar go hábhar agus gan bun ná barr air.