#341767
Bíonn thart ar 10,000 cás nua d’ailse chraicinn gach bliain sa tír seo.
Bíonn thart ar 10,000 cás nua d’ailse chraicinn gach bliain sa tír seo.
Tá aird ar leith á dhíriú aige ar an ailse craicinn i measc fheirmeoirí agus tógálaithe.
Deirtear go bhfaigheann suas le 10,000 duine ailse craicinn gach bliain.
Tagann ailse chraicinn ar 11,000 duine in Éirinn gach bliain.
Meabhraíonn Cumann Ailse na hÉireann go bhfuil ailse chraicinn, a thagann mar thoradh ar an iomarca gréine, ar an ailse is coitianta in Éirinn.
Tá sé mar aidhm ag Breakthrough Cancer Research, a deir siad, a chinntiú nach bhfaigheann aon duine bás le hailse chraicinn in Éirinn.
Meastar go bhfaighidh suas le 10,000 dune bás i mbliana ar fud an domhain de thoradh na hailse craicinn.
Deir saineolaithe go mb'fhéidir go bhféadfaí leas a bhaint faoi cheann bliana as an víreas is cúis le spuaic shlaghdáin chun cur in aghaidh ailse craicinn.
Ní fhásann an víreas i gcealla craicinn atá sláintiúil, ach fásann sé i gcealla atá buailte ag an ailse.
An solas ultraivialait (UV) ón ngrian is cúis leis an damáiste a thugann ailse chraicinn chun cinn.
Ach is cosúil gurb í Éire an 14ú tír is airde ina bhfuil rátaí ailse craicinn inti.
Tá na rialacha nua níos déine.Níl cead anois leapacha gréine a úsáid saor in aisce.Faoi na rialacha nua chomh maith caithfidh daoine a úsáideann leapacha gréine spéaclaí cosanta súl a chaitheamh.Is é an aidhm atá leis na rialacha nua an baol a bhaineann le hailse chraicinn agus fadhbanna leighis eile a bhaineann le leapacha gréine a laghdú.
Bhí ceiliúradh ann ar na mallaibh i measc grúpaí áirithe mar gur éirigh leis na heolaithe an cód géiniteach do dhá chineál ailse a aimsiú (ailse chraicinn agus ailse scamhóg), cód a nochtann stair chasta na ngalar úd.
Is cosúil go bhfuil méadú suntasach ar líon na gcásanna d’ailse chraicinn ar fud an domhain le blianta anuas agus is measa ar fad an scéal i measc daoine a bhfuil dath an-gheal orthu; bíonn baol níos mó go bhfaighidís sin an ailse chontúirteach seo ná mar atá i gcás an duine a bhfuil dath donn nó ‘dath na gréine’ orthu.
Ta feachtas nua feasachta faoi ailse chnis seolta ag an eagraíocht charthanacha Breakthrough Cancer Research. Is ag díriú ar oideachas a chur ar dhaoine faoin gcontúirt a bhaineann le hailse chraicinn agus ar chóireáil nua leighis atá an feachtas.
Cuirfidh daoine nach maith leo go mbíonn dath ‘ró-gheal’ orthu fáilte mhór roimh thorthaí an taighde nua seo, ach is tábhachtaí fós an buntáiste a bhaineann le dul i ngleic le hailse craicinn.
Ach má éiríonn leis an mbuíon taighdeoirí as Meiriceá a bhfuil foghlamtha acu ó na luchóga a chur in oiriúint don duine, d’fhéadfadh cúis cheiliúrtha a bheith ag dhá ghrúpa – iadsan atá páirteach sa chogadh in aghaidh na hailse craicinn agus lucht thionscal an fhaisin agus na háilleachta.
Lena fháil amach an gcuirfeadh na baictéir féin cosc ar shiadaí ailse forbairt, cuireadh baictéir a tháirgeann mórán 6-HAP ag fás ar chraiceann luch a raibh ailse craicinn orthu. Is lú go mór an líon siadaí a d’fhorbair ar na lucha sin ná mar a d’fhorbair ar na lucha a fuair baictéir nár tháirg 6-HAP.
Tagann meileanóma ar 1,100 duine gach bliain sa tír seo, arb é an cineál ailse cnis is tromchúisí é. Bíonn 11,000 cás nua de chineálacha eile ailse craicinn ann gach bliain freisin.
Ligim isteach í. Cuirim uachtar gréine ar a cluasa - cat bán is ea í. Tá baol ann go dtiocfaidh ailse chraicinn ar a cluasa ach bíonn deabhadh ar Eibhlín i gcónaí agus í ag rith amach ar maidin agus déanann sí dearmad an stuif a chur ar an gcat.
D'éirigh go maith leis an triail a rinneadh ar othair a bhfuil ailse craicinn orthu. Othair is ea iad nach féidir obráid a chur orthu.
Tá muid ar cheann de na tíortha is measa ó thaobh ráta ailse chraicinn ar domhan; meastar go mbuailfidh sé duine as gach ochtar fear agus bean amháin as gach deichniúr sula mbeidh 74 bliain d’aois slánaithe acu.
“Mar dhaoine rua, caithfimidne go háirithe a bheith cúramach faoin ngrian, ach táimid ag iarraidh aird a tharraingt ar shláinte chraicinn do chuile dhuine agus beidh béim á cur againn air sin ag an bhféile.” Go dtí seo tá os cionn €30,000 tiomsaithe ag Comhdháil na Ruadhán ar son Chumann Ailse na hÉireann.
Léiríonn an t-eolas is deireanaí atá aige go mbaineann 25% de bhásanna ó ailse craicinn le daoine atá ag obair in earnáil na feirmeoireachta, na tógála, nó a bhíonn ag obair go rialta amuigh faoin aer.
Ní smaoineoidís ar a dhul amach faoin aer gan FCG agus creideann siad go bhfuil sé ar cheann de na bealaí is fearr leis an gcraiceann a choinneáil óg agus, ar ndóigh, ailse chraicinn a sheachaint.
Tá baictéir a bhíonn ag cur fúthu ar ár gcraiceann ag tabhairt cosanta dúinn ar an ailse, de réir tuairisc a foilsíodh san iris Science Advances ar na mallaibh. Taispeánann an staidéar seo cé chomh tábhachtach dár sláinte agus atá cumann na mbaictéar ar chorp an duine.
Coinníonn na móilíní seo cothromaíocht sa chumann baictéar ar an chraiceann. De réir na tuairisce nua bíonn an baictéir Staphyllococcus epidermidis ag táirgeadh móilín faoi leith a chuireann cosc ar chealla ailse fás sa chraiceann.
Taispeánann an taighde seo go dtáirgeann baictéir móilíní a chuireann cosc ar fhorbairt ailse chraicinn. Is léir go bhfuil cumann na mbaictéar ar chraiceann an duine daonna tábhachtach dár sláinte agus dár saol.
Dá mbaintí a chosa bhí sin go maith, mura mbaintí iad bhí sin go maith freisin.’ I mí Eanáir 1956, d’aithin dochtúirí i nDetroit go raibh ailse chraicinn air agus mholadar obráid.
Bheadh an dlí nua cosúil leis an gcosc dlíthiúil atá i bhfeidhm sa Stát le cúig bliana anuas ar dhaoine faoi bhun 18 bliana d’aois úsáid a bhaint as leapacha gréine mar go méadaíonn siad an baol go bhfaighfí ailse an chraicinn.
Cé go bhfuiltear ag tuar go dtiocfaidh feabhas ar sheirbhísí chúram ailse le bunú na n-ionad barr feabhais, níl smacht iomlán faighte ar pholaiteoirí bradacha ó pháirtithe an rialtais atá ag iarraidh a gcraiceann is a luach maidir le seirbhísí logánta a choinneáil.
Dúirt an Dr Helen McAvoy ón Institiúid Sláinte Poiblí go bhféadfadh daoine a ndónn an ghrian iad agus iad ina leanaí ailse chraicinn a fháil nuair a bhíonn siad níos sine. Thug sí le fios nach dtagann cneasú ar an gcraiceann tar éis don ghrian é a dhó agus gur fearr cosc ná leigheas. Ba cheart ungadh gréine a chuimilt isteach sa chraiceann go maith agus hata leathanduilleach a chaitheamh nuair atá an ghrian ag scaladh, a dúirt sí.
Ní chiallaíonn deireadh an tsamhraidh nach gá dúinn ár gcraiceann a chosaint go cúramach ar an ngrian, le hailse chraicinn a sheachaint, dar lenar gcomhfhreagraí Anois agus torthaí na hArtdeiste eisithe, ní fada uainn tús na scoilbhliana nua.