#316235
Gach saithe a d’éirigh i dtosach an tsamhraidh thug sí mac shaithe ina dhiaidh sin agus bhí cuid acu a bhí go maith láidir agus thugadar dhá mhac shaithe uathu.
Gach saithe a d’éirigh i dtosach an tsamhraidh thug sí mac shaithe ina dhiaidh sin agus bhí cuid acu a bhí go maith láidir agus thugadar dhá mhac shaithe uathu.
‘Saithe agus mac-shaithe a chaitheamh’, arsa Seán gan chuimhneamh.
‘Mac-shaithe: secondary swarm.’
Leanfadh an chuid eile den tsaithe í siúd ansin.
Is ait mar a éiríonn na beacha chun saithe.
D’fhéadfadh go bhfuil saithe díobh tréis neadú ann.
buíon ban, foireann cailíní, scuaine gasúr, saithe beach, sraith dánta, táin bó
‘Saithe—saithe óg —’ ar seisean leis féin — ‘chuala mé leagan níos fearr ná san — ní mé cá háit?’ D’fhéach sé thart air.
‘Saithe beach — saithe —’, ar seisean, ag brú ar a chuimhne agus ag féachaint ar dúradáin deannaigh i nga gréine.
Ba gheall le saithe lócaistí iad ag tuirlingt ar gharraí cruithneachta.
Mar sin féin tá a lán bia bailithe acu sna coirceoga ach amháin na saithe a d’éirigh i ndéanaí an tsamhraidh agus i dtosach an fhómhair.
Ná déantar dearmad ar bhanríon na saithe a bhailiú isteach leo mar ní fhanfadh na beacha sa choirceog gan an bhanríon a bheith ina ceann orthu.
Tá a lán rudaí eile ag baint le soláthar saithe ach má dhéanann an duine an chomhairle atá anseo romham a chur i gníomh ní bheidh a saothar in aisce aici.
Stráice mór de mo shaol caite agam leis an siar is aniar céanna, amhail is go raibh saithe beach ar mo thóir.
Tá sórt leigheas ar fáil agus éiríonn leat na beacha ar fad beagnach a choimeád beo séasúr amháin, ach beidh ort saithe eile a bheith agat don séasúr nua.
Fuair frásaí ginidigh eile, ar nós 'saithe beach,' grianghraf dá gcuid féin (179) agus léirítear cinn eile trí mheán teideal ar chlúdaigh leabhar, m.sh.
Ag féachaint orthu, na dídeanaithe sin a bheadh ag lorg ath-thearmainn anois ó bascadh an tsaithe — ba thrua leis nárbh fhearr a eolas ar bheacha le go bhféadfadh sé a seansanna a mheas — chuimhnigh sé ar an mbuachaill óg a leag sé ar maidin.
Tháinig an tréad caorach agus an tsaithe phuch amach ina lánghlam binbe ag gearán nár sheas sé in aghaidh an Pháirtí Chumannaigh, nár labhair sé faoin éagóir ar lic a dhorais, nár phíobáil faoi shárú cearta daonna.
Dubh atá an bheach dhúchasach, murab ionann agus an bheach choimhthíoch is coitianta - an Buckfast - a bhfuil bandaí buí uirthi. Deir Paddy go bhfuil an bheach bhuí an-fheargach agus gur nós leis an tsaithe ruathar a thabhairt ar an bheachaire nuair a osclaíonn sé an choirceog.
Deirtear gur bhain sí leas as saithe beach leis an ruaig a chur ar namhaid. Deirtear gur chaith sí seal in Inis Oírr i gConnachta freisin agus í ar a teitheadh óna naimhde.
Fuarthas trí saithe a cuid de na coirceoga; dhá cheann a cuid eile; ceann amháin a cuid eile, agus cuid acu nár thug aon ní in aon chor toisc iad a bheith ró chaite tar éis an dúluachair.
An té a athraíonn a chanúint athraíonn sé a mheon, a dhearcadh ar an saol; b’fhéidir, dá bharr sin, gur fearr a éiríonn leis i gcúrsaí an tsaoil amuigh, ach is mór an laincis a chuireann sé ar a shainphearsantacht, déanann sé dochar don psyche istigh, mar a bhfuil an tsamhlaíocht bunaithe ar fhriotal na timpeallachta as ar múnlaíodh í. Agus dá mbeadh an chanúint agus an blas céanna ag gach uile mhac máthar againn, ní baill den chine daonna a bheadh ionainn a thuilleadh, ach saithe beach i gcoirceog ag siansán.
‘Bhí focal éigin ar leith ag Peadar Ó Sé don dara nó don tríú saithe a fhágann an chruiceog.’ Bhí an uain fábharach: boinn agus sála nua faoina bhróga, an hata ard ba shine dá raibh aige ar a cheann, rud a d’fhág go mba chuma leis báisteach.
Dhúisigh Diarmuid Ferriter saithe beach cabaireachta nuair a thuairimigh sé go mb’fhéidir nach mbeadh sé inmholta ball den teaghlach ríogúil meánaoiseach neamhdhaonlathach trasna an chuain a bheith ina aoi speisialta ag comóradh an Éirí Amach i gceann dhá bhliana.
‘Is mise Conán Mac Morna,’ ar seisean, ‘Conán Mac Morna.’ Thosaigh monabhar cainte in áit éigin agus leath sé timpeall go dtí go raibh an slua ar fad ag crónán mar a bheadh saithe beach.
"Níl sé neamhchoitianta go gcuirfeadh sí cealg ionat" a deir sé, "ach tá an bheach Éireannach an-chiúin agus oireann an aeráid fhliuch seo in iarthar tíre di." Ach tá sé tugtha faoi deara ag Paddy go bhfuil banríona dúchasacha anois ag meascadh le ladrainn as póranna coimhthíocha agus go bhfuil an bhanríon ansin ag táirgeadh saithe an-fheargach.
In the name of God, go!’ Ní hé is lú den uafás go bhfuil an focal ‘Breatimeacht’ ag dul timpeall im chloigeann mar a bheadh saithe beach i ngliográn ag leanbh.
Agus cur síos á dhéanamh aige ar na bochtáin a chuaigh i líonmhaire go mór san ochtú haois déag, thug an Bíocúnta Molesworth léargas ar shaol an dreama dhearóil ‘ar ligeadh dóibh maireachtáil faoi fhálta sceach, i ndíoga agus i mbotháin a bhí níos measa ná cróite muc, ar féidir leat iad a fheiceáil ag téaltú amach mar a bheadh míolra, saithí iomlána bastard; toradh an adhaltranais agus an chiorú coil … cine daoine ar nós siofóg, nach dtugann aon sagart aire dóibh; ach ar cliarscoileanna iad de gach cineál ceannairce, iad contúirteach le linn am plá, iad díoltasach i gcónaí, agus sciobóil agus tithe de chuid iad siúd nach gcaitheann go lách leo á gcur trí thine acu …’ Léiríonn an taistealaí Arthur Young chomh dona is a bhí na cúinsí maireachtála thart ar an mbliain 1770 agus é ag cur síos ar an mbothán tipiciúil in Éirinn: ‘Ní fhéadfá prochóga níos ainnisí a shamhlú: gan iontu ach an t-aon seomra amháin, in ionad fuinneoige doras a ligeann isteach an solas agus a ligeann deatach na tine amach.’ Ní raibh ainnise ionchurtha leis i dtír eile ar bith san Eoraip, dar lena lán de na tuairisceoirí eachtracha.