#1059852
Ní meathlú atá ag bagairt orainn faoi láthair, mar sin, ach spealadh.
Ní meathlú atá ag bagairt orainn faoi láthair, mar sin, ach spealadh.
Chomh dócha lena athrach, táimid ag druidim leis an Spealadh is Mó riamh.
Chinntigh an Spealadh Mór agus an cosc ar dheoch mheisciúil gurbh áit dhainséarach é Nua-Eabhrac i 1932, leis na hÉireannaigh ina lár istigh.
Chinntigh an Spealadh Mór agus an cosc ar dheoch mheisciúil gurbh áit dhainséarach é Nua-Eabhrac i 1932, leis na hÉireannaigh ina lár istigh.
Ba bhall de pháirtí na gcumannach é Trumbo, rud nach raibh chomh neanmhghnách tar éis An Spealadh Mór.
Is cinnte, dá mba rud é go raibh WB Yeats ag scríobh sa lá atá inniu ann, go mbeadh an spealadh eacnamaíochta agus na beartais déine ag déanamh buartha dó.
the Wild Geese – na Géanna Fiáine; the Black Sea – an Mhuir Dhubh; the Great Depression – an Spealadh Mór;
Bhí spealadh nó lagtrá eacnamaíochta ann ar scála domhanda sna fichidí agus na luath-thríochaidí, mar thoradh ar an gCéad Chogadh Domhanda.
Chun cloí leis an téarmaíocht nua seo ar feadh tamaill eile, is eol dúinn anois an difríocht idir ‘meathlú an gheilleagair’ agus ‘spealadh’.
Deir focal.ie linn go gciallaíonn ‘An Spealadh Mór’ ‘The Great Depression’, a tharla i dtríochaidí an chéid seo caite.
Ina dhiaidh sin foilsíodh dhá leabhar filíochta eile dá chuid, Spealadh an drúchta (1995) agus Coill chríon na bhForbacha (2001).
Bhí an Spealadh Mór (Great Depression) faoi lán seoil san am agus bhí an tír buailte go dona.
An féidir an spealadh geilleagair a sheachaint ar bonn áitiúil ach eagrú chuige agus oibrithe oilte a choinneáil i do cheantar féin?
Is i Liatroim is airde atá céatadán na scáileastát, rud a léiríonn a dheacra is a bheidh sé ag muintir na contae sin teacht aniar ón spealadh geilleagrach.
Táimid ag druidim leis an Spealadh is Mó riamh agus tá an chuma ar an scéal gur gairid uainn an Tríú Cogadh Domhanda dar le Maidhc Ó Cathail.
Dúradh ag an am go raibh meathlú na Fionlainne ar an mheathlú is mó in aon tír shaibhir ó bhí an Spealadh Mór ann sna Stáit Aontaithe.
Deir an Ciste Idirnáisiúnta Airgeadaíochta (IMF) go bhfuil baol anois ar chúlú eacnamaíochta chomh mór leis An Spealadh Mór a thosaigh i 1929.
Dúirt an IMF inniu go mbeadh an cúlú eacnamaíochta a leanfadh an phaindéim níos measa ná an Spealadh Mór sna 1930idí.
Dúirt an IMF inniu go mbeadh an cúlú eacnamaíochta a leanfadh an phaindéim níos measa ná an Spealadh Mór sna 1930idí.
Dúirt an IMF inniu go mbeidh titim thobann 7.5% ar eacnamaíocht limistéar an euro i mbliana, cúlú níos measa ná aon uair eile ó Spealadh Mór na 1930idí.
“Níl insint scéil ar an Spealadh Mór a thosnaigh i Meiriceá an bhliain tar éis dúinn Nua-Eabhrac a shroisint.
Mhol Liam Ó Flaithearta dó ‘an siosúr’ a oibriú ar a chuid scríbhneoireachta tar éis dó An Braon Broghach a léamh, í a bhearradh go bun, a ghearradh go cnámh, a shnaidhmeadh go smúsach, a theascadh go tur, a spealadh go spide fí, a smiotadh go smior, a thimpeallghearradh go tuamánta, a mhionadh go mionaideach, a speireadh go speisialta, a scláradh go sábhálta.
Chuireadar fúthu i gCathair na Gaoithe, Chicago, mar a raibh fios bunaidh ag Dorothy agus a muintir ar an mbochtaineacht agus an cruatan a d’fhulaing na milliúin Meiriceánach de dheasca na Tubaiste agus an Spealadh Mór a lean.
Chuir an nuachtán The Catholic Worker béim ar a gcás siúd a bhí thíos leis mar thoradh ar an Spealadh Mór agus rinne agóidíocht ar a son, ag tacú le stailceanna na n-oibrithe.
Ba mhinic scéalta mar a bhain le cosmhuintir SAM, ar den aicme sin é féin, sna hamhráin aige, daoine nach raibh go maith as agus a chuir fúthu in ‘Hoovervilles’ suaracha California, na ‘Okies’ agus na mílte eile a thug an bóthar orthu féin ar thóir oibre, go háirithe le linn don Spealadh Mór.
Leabhar gearr gonta agus thar a bheith soléite, baineann sé leis an Spealadh Mór, rud a fhágann go bhfuil sé iontach ininste do dhaltaí an lae inniu agus muid i lár géarchéime eacnamaíochta dár gcuid féin.
Rinne sé $3,300 ar an gcéad troid a d’eagraigh sé i mBoston, ach bhuail an Spealadh Mór, nó an “Great Depression,” faoin ngiall é. D’eagraigh Rip Valenti cúig throid déag idir 1933 agus 1934.
Is ag canadh faoin Spealadh Mór atá sí: “But if we sell that new John Deere/And then we’ll work these crops with sweat and tears./You’ll be the mule I’ll be the plow./Come harvest time we’ll work it out.” An bhfeiceann tú sin?
“…tá loch faoin teach seo agamsa agus trasna i mbáidín sé troithe déag is mó a bhínn ag tabhairt an fhraoigh sin, dhá spealadh ar an gcnoicín ar bhruach na locha agus ag baint cuid de le mo lámha.
Siar sna 1930í, sa tréimhse a lean an Spealadh Mór, athraíodh cúrsa SAM le ‘New Deal’ Roosevelt agus cuireadh tús le ré na caomhnaitheachta mar a rinneadh iarracht, le srianta dochta ar an inimirce agus mar sin de, fostaíocht a chruthú ‘sa bhaile’ is do mhuintir an ‘bhaile’.
Dhúisigh na dánta sin uile i m’aigne saol tuaithe i bhfad ó shin is in imigéin, ar shiúl ó shráideanna na cathrach – aibhneacha agus sléibhte, coillte dubha daraí, caoráin agus móinéir, cur an earraigh agus baint an fhómhair, seisreacha gan scor agus branar gan cur, aontaí agus margaí, tithe tábhairne agus bairiillí á ndiúgadh, saol rábach faoi cheo meala lá seaca, maidneacha gléigeala faoi dhuille crann glas, grian an tsamhraidh ag taitneamh agus an drúcht á spealadh.
In Manhattan a d’fhás sé aníos tráth a raibh geilleagar Mheiriceá scriosta ag an Spealadh Mór agus rinne Stanley go leor cineálacha oibre nó go bhfuair sé post mar chúntóir i gcomhlacht beag foilsitheoireachta leabhar, Timely Comics.
Caithfear cuimhneamh go raibh saothrú Mheiriceá ceilte ar dhaoine óga Chonamara an tráth sin de bharr chliseadh an stocmhalartáin i 1929 agus an Spealadh Mór a lean é agus go raibh an saol sách corrach sa tír seo agus gan an gunna fuaraithe i gceart fós.
Cruthaíonn Windscale, Agent Orange, Cliseadh Wall Street agus an Spealadh Mór, Géarchéim Geillagair 08 an domhain, Chernobyl, Simi Valley, cartadh úráiniam laghdaithe ar Fallujah, pléasc an Betelgeuse ag Oileán Faoide, Deepwater Horizon agus Fukashima nach bhfuil lucht eolaíochta ná lucht údaráis stuama, léirsteanach ná díreach leis an bpobal.
Bhuaigh sé 37 as na 51 rás a raibh sé páirteach iontu idir 1928-32 agus ba laoch spóirt náisiúnta é le linn an Spealadh Mhóir, am a raibh gaiscígh ag teastáil go géar ó mhuintir na hAstráile.
Tá cúlú ann agus lag trá agus tobthitim agus spealadh agus cuid mhór focal eile as Focal.ie; ach anseo in Beo Ar Éigean tá gach rud ag dul ar aghaidh amhail agus nach raibh rud ar bith as alt sa tír.
Ó mhachairí gailf go spealadh Neascóidí ar fud na hEorpa, bíonn a shá le déanamh ag Balor, ach a theacht slán ó Chumann Meyrickmen a chruinnigh ina dtreibheanna i nGaillimh deireadh mhí Eanáir.
Sa chaint a thug an staraí John Gray, chuir sé síos ar an dóigh ar láimhseáil tíortha éagsúla géarchéimeanna geilleagair ó Bhoilgeog na Mara Theas i 1720 (atá an-chosúil le géarchéim na linne seo) go dtí an an Spealadh Mór a lean Cliseadh Shráid Wall i 1929.
Nó an amhlaidh gur ráiteas in éadan chóras lofa na mbancanna /an chaipiliteachais atá ann - sórt scread feirge daoscarshlua dífhostaithe Mheiriceá an Spealadh Mhóir, cosmhuintir John Steinbeck sna ‘*Grapes of Wrath*’, an é sin an fonn a chóirigh Penn dúinn as bunscéal Clyde Barrow agus Bonnie Parker?
An chóir faoi chois Agus arís inniu, agus na nuachtáin liobrálacha fós ag gáire faoi Tsipras maidir lena thaidhleoireacht “anordúil”, agus ag insint dúinn faoin gcaoi a bhfuil sé tar éis spealadh eacnamaíochta na Gréige a chur in olcas le 3% – cibé rud gur brí leis sin – is é an scéal céanna atá le feiscint.
Ní haon ionadh é gur chuir William Engdahl síos air mar “the most brazen financial swindle in the scandal-ridden American finance history.” Spealadh Mór an Aonú Aois is Fiche Mar bharr ar an donas, is cosúil go ndéanfaidh ‘calaois’ de chuid Paulson cúrsaí eacnamaíochta níos measa fiú.
Agus fiú má bhí, tá sé thart!” Spealadh na Neascóide ========= Ach ní raibh Balor sásta ligean leis gan cheist a chur air faoi Nessacóid Childers, Feisire Eorpach de chuid Pháirtí an Locht Oraibhse, a mhaígh i bParlaimint na hEorpa gur meilt airgid a bhí ann cáipéisí a aistriú go Gaeilge.