#1288962
Srathú a thugtar air sin is tá sé an-fhaiseanta.
Srathú a thugtar air sin is tá sé an-fhaiseanta.
I ngan fhios duit féin, seans, ag srathú do chuid éadaí a bhí tú.
(1882: dhiúltaigh roinnt foilsitheoirí dó ar dtús; rinneadh srathú air in iris shóisialach de chuid na linne.
Ach sin mise ag dul chonair Pamela Knights, conair a chuir olc orm, conair gona shrathú ar an chomhluadar; srathú a thugann le fios, i dtólamh, go bhfuil ‘an uasaicme’ níos fear ná aon aicme ‘is ísle’ ná iad.
Ar ndóigh, tá níos mó i gceist leis an bhfómhar ná srathú cliste éadach, cloisim gurb é an fómhar an t-am is fearr den bhliain le tabhairt faoi thogra nua i do shaol.
Laistigh den bhundeighilt sheicteach a choisc lánstádas géillsinigh ar mhóramh an daonra, bhí srathú de réir aicme, gustail, ceangaltais pholaitiúil, fola agus eile i gceist ó bharr na sochaí anuas, faoi mar a bhí i bpobail eile ar fud na hEorpa ag an am.
Cé gur nós le lucht scríofa litríocht na meánaoiseanna struchtúr a bhualadh ar sheanchas agus ar scéalaíocht dhúchasach ar bhonn téamúil, rinneadh srathú ar na scéalta seanchais seo lenár linn féin agus cruthaíodh ceithre shraith éagsúla as an litríocht mheánaoiseach: an Rúraíocht, na Scéalta Miotaseolaíochta, an Fhiannaíocht agus Scéalaíocht na Ríthe.
Ag brath ar an té atá á phlé breathnaítear ar an débhéascna mar réamhriachtanas (ó thaobh dáileadh na bhfeidhmeanna) do chothú teangacha atá níos laige go sóisialta agus go polaitiúil i suíomhanna ilteangacha; ceaptar nach bhfuil ann ach gné gan mórán tábhachta ó thaobh cothú teangacha laga de; deirtear gur géilleadh teangeolaíoch é do theangacha atá níos láidre; síltear go mbíonn débhéascna á nascadh go dlúth le srathú sóisialta na litearthachta; meastar gur cur isteach idé-eolaíoch í; is i bpobail thraidisiúnta aicmeacha atá na coinníollacha is bisiúla le go dtiocfadh stór cód chun cinn a mbeadh cuma dhébhéascnach orthu; ceaptar nach amháin go bhfuil débhéascna comhoiriúnach le pobail thraidisiúnta ach le socruithe polaitiúla, eacnamaíocha nó idé-eolaíoch/creidimh nó fealsúnach d'aon chineál freisin.
Ag brath ar an té atá á plé: Breathnaítear ar an débhéascna (ó thaobh dáileadh na bhfeidhmeanna) mar réamhriachtanas do chothú teangacha atá níos laige go sóisialta agus go polaitiúil i suíomhanna ilteangacha; ceaptar nach bhfuil ann ach gné gan mórán tábhachta ó thaobh cothú teangacha laga de; deirtear gur géilleadh teangeolaíoch í do theangacha atá níos láidre; síltear go mbíonn débhéascna á nascadh go dlúth le srathú sóisialta na litearthachta; meastar gur cur isteach idé-eolaíoch í; is i bpobail thraidisiúnta aicmeacha atá na coinníollacha is bisiúla le go dtiocfadh stór cód chun cinn a mbeadh cuma dhébhéascnach orthu; ceaptar nach amháin go bhfuil an débhéascna comhoiriúnach le pobail thraidisiúnta ach d'fhéadfadh sí a bheith comhoiriúnach le socruithe polaitiúla, idé-eolaíocha, fealsúnacha nó creidimh d'aon chineál freisin.