Gaois

Téarmaí cosúla:

Cóip statach de shonraí a easpórtáiltear ó IATE ó am go chéile atá sa chnuasach seo. Níor cheart glacadh leis gurb ionann i gcónaí an t-eolas a thugtar faoi iontráil anseo agus a bhfuil sa leagan reatha den iontráil ar IATE. Is féidir an leagan reatha sin a cheadú ach cliceáil ar an nasc atá ar thaobh na láimhe deise ag barr gach iontrála. Breis eolais »

35 toradh

  1. INDUSTRY|chemistry|chemical element
    nítrigin Tagairt Faomhadh an téarma seo mar chuid de Thionscadal Lex
    ga
    Sainmhíniú dúil ghásach arb é 7 a huimhir adamhach, agus atá gan dath gan bholadh gan bhlas Tagairt 'nítrigin'. Hussey, M. Fréamh an Eolais. Coiscéim, Baile Átha Cliath, 2011
    Stickstoff
    de
    Sainmhíniú chemisches Element:Ordnungszahl 7 Tagairt Römpp,Chemie-Lexicon
    nitrogen | azote
    en
    Sainmhíniú chemical element with symbol N and atomic number 7 Tagairt National Center for Biotechnology Information. PubChem Database. Nitrogen (6.12.2019).
    Nóta It is classified as a non-metal and is a gas at room temperature.
    azote
    fr
    Sainmhíniú élément chimique de la famille des pnictogènes, de symbole N et de numéro atomique 7 Tagairt http://fr.wikipedia.org/wiki/Azote (15.11.2007)
    nitrogenium
    la
    N
    mul
  2. AGRICULTURE, FORESTRY AND FISHERIES|means of agricultural production|means of agricultural production|fertiliser · INDUSTRY|chemistry|chemical industry|raw chemical industry|fertiliser industry · TRADE
    leasachán níotráite amóiniam a bhfuil cion ard nítrigine ann Tagairt Rialachán (AE) 2019/1009 lena leagtar síos rialacha maidir le táirgí AE a chur ar fáil ar an margadh
    ga
    Comhthéacs 'Úsáidfear Modúl A1 i gcás leasachán níotráite amóiniam macrachothaitheach neamhorgánach soladach aonábhair nó cumaisc, a bhfuil cion ard nítrigine ann, Tagairt Rialachán (AE) 2019/1009 lena leagtar síos rialacha maidir le táirgí AE a chur ar fáil ar an margadh
    leasachán níotráite amóiniam macrachothaitheach de chion ard nítrigine Tagairt Comhairle-GA, bunaithe ar 'Leasachán neamhorgánach níotráite amóiniam macrachothaitheach soladach aonábhair de chion ard nítrigine' in Rialachán (AE) 2019/1009 lena leagtar síos rialacha maidir le táirgí AE a chur ar fáil ar an margadh agus lena leasaítear Rialachán (CE) Uimh. 1069/2009 agus Rialachán (CE) Uimh. 1107/2009 agus lena n-aisghairtear Rialachán (CE) Uimh. 2003/2003 (Téacs atá ábhartha maidir le LEE)
    ga
    Ammoniumnitratdünger mit hohem Stickstoffgehalt
    de
    Sainmhíniú zu Düngezwecken hergestellte Erzeugnisse auf Ammoniumnitratbasis, bei denen der Stickstoffgehalt im Verhältnis zum Ammoniumnitrat gewichtsmäßig über 28 % liegt Tagairt Verordnung (EG) Nr. 2003/2003 über Düngemittel, Art.25
    ammonium nitrate fertiliser of high nitrogen content
    en
    Sainmhíniú ammonium nitrate based products manufactured for use as fertilisers and containing more than 28 % by mass of nitrogen in relation to ammonium nitrate Tagairt Regulation (EC) No 2003/2003 relating to fertilisers
    engrais à base de nitrate d’ammonium à forte teneur en azote | engrais à base de nitrate d'ammonium et à forte teneur en azote
    fr
    Sainmhíniú produit à base de nitrate d'ammonium fabriqué pour être utilisé comme engrais et contenant plus de 28 % en masse d'azote provenant du nitrate d'ammonium Tagairt Règlement (CE) n° 2003/2003 relatif aux engrais (version consolidée du 01.12.2020)
  3. ENVIRONMENT|deterioration of the environment|pollution · ENVIRONMENT|natural environment|physical environment
    nítrigin amóiniam Tagairt Faomhadh an téarma seo mar chuid de Thionscadal Lex
    ga
    ammonium-nitrogen | ammonium nitrogen
    en
    Sainmhíniú indicator, expressed as N, which includes free ammonia (NH3) [ IATE:1502352 ] and ammonium (NH4+) [ IATE:1083770 ] Tagairt COM-Terminology Coordination, based on:
    NH4-N
    mul
  4. SOCIAL QUESTIONS|health|medical science
    nítrigin úiré san fhuil Tagairt Faomhadh an téarma seo mar chuid de Thionscadal Lex
    ga
    urea-N | blood urea nitrogen | BUN
    en
    Sainmhíniú test which measures the amount of urea nitrogen in the blood Tagairt COM-EN, based on: Lab Tests Online. BUN http://www.labtestsonline.org/understanding/analytes/bun/glance.html [8.12.2010]
    Nóta units: mg/dLNot to be confused with urea [ IATE:3518626 ] which measures the concentration of urea in the blood
    azote uréique du sang
    fr
  5. INDUSTRY|chemistry|chemical industry
    nítrigin íseal-íonachta Tagairt Faomhadh an téarma seo mar chuid de Thionscadal Lex
    ga
    Stickstoff von niedriger Reinheit
    de
    low-purity nitrogen
    en
    Sainmhíniú spent air [ IATE:3573037 ], in which the remaining gas is mostly nitrogen mixed with low percentages of other gases Tagairt COM-Terminology Coordination, based on:European Commission. Directorate-General for Environment. Correspondence dated 6.6.2017
    Nóta This 'low purity' nitrogen is an alternative to technically produced purer (i.e. 'cleaner') nitrogen which has fewer contaminants. However, for the purpose of some processes, it is not necessary to use clean/pure nitrogen. The quality of the 'low purity' nitrogen (=spent air) suffices.
    azote impur
    fr
    Sainmhíniú air résiduaire composé principalement d'azote mais mélangé à d'autres gaz Tagairt COM-FR, d'après le site de l’Institut national de la propriété industrielle, brevet du procédé d'élaboration d'une atmosphère de traitement thermique, http://bases-brevets.inpi.fr/en/document-en/EP0482992.html [3.8.2017]
    Nóta Voir air résiduaire [IATE:3573037 ].
  6. AGRICULTURE, FORESTRY AND FISHERIES|agricultural activity|animal nutrition · AGRICULTURE, FORESTRY AND FISHERIES|agricultural activity|livestock farming
    nítrigin úiré i mbainne Tagairt Faomhadh an téarma seo mar chuid de Thionscadal Lex
    ga
    Harnstoffstickstoff in Milch
    de
    milk urea nitrogen | MUN | dairy urea nitrogen | dairy urea nitrogen in milk
    en
    Sainmhíniú concentration of urea in milk as an approximate indicator of the amount of crude protein in a cow's diet Tagairt COM-EN, based on: - University of Minnesota > Extension > Agriculture > Dairy Extension > Feed and Nutrition > Milk urea nitrogen, https://www.extension.umn.edu/agriculture/dairy/feed-and-nutrition/milk-urea-nitrogen/ [13.3.2018] - DairyNZ > Feed > Nutrition > Milk Urea, https://www.dairynz.co.nz/feed/nutrition/milk-urea/ [13.3.2018]
  7. ENVIRONMENT|deterioration of the environment|nuisance|pollutant · INDUSTRY|chemistry|chemical compound · SCIENCE|natural and applied sciences|physical sciences|chemistry
    dé-ocsaíd nítrigine Tagairt Rialachán (AE) 2016/1628 maidir le ceanglais a bhaineann le teorainneacha astaíochtaí le haghaidh truailleáin ghásacha agus cháithníneacha agus cineálcheadú i dtaca le hinnill dócháin inmheánaigh le haghaidh innealra soghluaiste nach innealra bóthair é, lena leasaítear Rialachán (AE) Uimh. 1024/2012 agus Rialachán (AE) Uimh. 167/2013, agus lena leasaítear agus lena n-aisghairtear Treoir 97/68/CE, CELEX:32016R1628/GA Faomhadh an téarma seo mar chuid de Thionscadal Lex
    ga
    Comhthéacs 'Is tuaslagáin ocsaíde nítrí (NO) i dtrí-ocsaíd dénítrigine/dé-ocsaíd nítrigine (N2O4/NO2) iad Ocsaídí Measctha Nítrigine, ar féidir a úsáid i gcórais diúracán. Tá réimse de chomhdhéanaimh ann ar féidir a chur in iúl mar MONi nó MONij, áit inar slánuimhreacha iad i agus j a sheasann do chéatadán na hocsaíde nítri sa mheascán (e.g. MON3 ina bhfuil 3 % d’Ocsaíd Nítreach, nó MON25, a bhfuil 25 % d’Ocsaíd Nítreach ann. Is uasteorainn é MON40, 40 % de réir meáchain).' Tagairt Rialachán (AE) Uimh. 388/2012 lena leasaítear Rialachán (CE) Uimh. 428/2009 ón gComhairle lena ndéantar córas Comhphobail a chur ar bun chun rialú a dhéanamh ar onnmhairiú, ar aistriú agus ar bhróicéireacht ítimí dé-úsáide agus ar iad a bheith ar idirthuras, CELEX:32012R0388/GA
    Stickstoffdioxyd | Stickstoffdioxid | Stickstoffperoxid
    de
    Sainmhíniú gasförmige Verbindung, die aus den Atomen Stickstoff (N) und Sauerstoff (O) aufgebaut ist und die bei Verbrennungsprozessen entsteht Tagairt Council-DE, vgl. Umweltbundesamt (DE), Themen > Luft > Luftschadstoffe im Überblick > Stickstoffoxide > Stickstoffdioxid: Gesundheitliche Bedeutung von Grenzwerten (9.2.2022)
    nitrogen dioxide | nitrogen peroxide
    en
    Sainmhíniú compound of nitrogen and oxygen arising from the oxidation of nitric oxide (NO), and mostly produced by the combustion of fossil fuels Tagairt COM-EN, based on:- 'Nitrogen dioxide' (24.8.2022), Wikipedia- GOV.UK > Environment > Air quality statistics > Concentrations of nitrogen dioxide (24.8.2022)
    dioxyde d'azote | peroxyde d'azote
    fr
    Sainmhíniú composant se formant dans l'atmosphère à partir du monoxyde d'azote (NO) qui se dégage essentiellement lors de la combustion de combustibles fossiles Tagairt Conseil-FR, d'après le dictionnaire de l'environnement, dioxyde d'azote (27.8.2019)
    Nóta Le NO2 ou dioxyde d'azote est une substance libérée lors des processus de combustion.
    NO2
    mul
  8. ENVIRONMENT · INDUSTRY|chemistry
    braiteoir dé-ocsaíde nítrigine Tagairt Faomhadh an téarma seo mar chuid de Thionscadal Lex
    ga
    NO2-Sensor
    de
    Sainmhíniú Sensor, der Nitrate als festen Elektrolyten verwendet und die kontinuierliche Messung, in breitem Spektrum, der Konzentration in NO2 in Gasen erlaubt, um die Verschmutzungs-und atmosphärischen Korrosionserscheinungen zu kontrollieren Tagairt Peeters,Hugo,Dipl.Chem.Dr.rer.nat.,Krewel Meuselbach GmbH,Eitorf,2000
    NO2 sensor | nitrogen dioxide sensor
    en
    capteur à anhydrides pour dioxyde d'azote
    fr
    Sainmhíniú capteur utilisant des nitrates comme électrolyte solide et permettant la mesure en continu et dans un large spectre, de la concentration en NO2 dans les gaz, afin de contrôler les phénomènes de pollution et de corrosion atmosphériques Tagairt Popescu,M.,e.a.,Analyse et traitement physicochimique des rejets atmosphériques industriels,1998,Lavoisier,Tec & Doc,Paris,p.268
  9. AGRICULTURE, FORESTRY AND FISHERIES|means of agricultural production|means of agricultural production · AGRICULTURE, FORESTRY AND FISHERIES|means of agricultural production|means of agricultural production|fertiliser
    leasachán nítrigine Tagairt Faomhadh an téarma seo mar chuid de Thionscadal Lex
    ga
    Stickstoffdüngemittel | Stickstoffdünger
    de
    Sainmhíniú Düngemittel, das den Pflanzen vorwiegend das Hauptnährelement Stickstoff zur Verfügung stellt und dabei keine für das Pflanzenwachstum schädliche Verbindungen freisetzt Tagairt Council-DE, vgl. Chemie.de>Lexikon>Stickstoffdünger (22.10.2020)
    Nóta wichtigste Düngerform; die Pflanzen nehmen Stickstoff überwiegend als Nitrat auf, durch die Mineralisierung (Abbau der organischen Substanz durch Mikroorganismen) werden alle Stickstoffverbindungen im Boden zu Nitrat umgebaut
    nitrogen fertiliser | nitrogen fertilizer | nitrogenous fertiliser
    en
    Sainmhíniú any fertiliser material, natural or synthesised, containing nitrogen available for fixation by vegetation, such as potassium nitrate or ammonium nitrate Tagairt European Environment Agency (EEA). GEMET - Environmental Thesaurus. 'Nitrogenous fertiliser'(27.11.2020)
    engrais azote | engrais azoté
    fr
    Sainmhíniú engrais simple qui apporte de l'azote aux cultures Tagairt Larousse agricole, 1981, p. 455
    Nóta XREF: A022213(engrais), A022216 (engrais simple);UPDATED: ET 02/12/2002
  10. SCIENCE|natural and applied sciences|earth sciences|geology|geochemistry · SCIENCE|natural and applied sciences|life sciences|biology
    fosú nítrigine Tagairt Faomhadh an téarma seo mar chuid de Thionscadal Lex
    ga
    Stickstoff-Fixierung | Stickstoffixierung | Stickstoffbindung
    de
    nitrogen fixation
    en
    Sainmhíniú process of converting N2 into biologically available nitrogen Tagairt Bernhard, A. (2010) The Nitrogen Cycle: Processes, Players, and Human Impact. Nature Education Knowledge 3(10):25 (27.3.2019)
    fixation de l'azote
    fr
    Sainmhíniú 1) ensemble des processus de nature microbienne permettant un enrichissement du sol en azote, grâce à la réduction de l'azote atmosphérique en azote ammoniacal par diverses bactéries ou algues 2) transformation de l'azote (N2)de l'atmosphère en composés organiques ou en produits ultérieurement transformables par des processus biologiques; ensemble des opérations chimiques et biologiques permettant d'extraire l'azote de l'atmosphère pour le transformer en ammoniac, en acide nitrique ou en nitrates Tagairt CILF
  11. INDUSTRY|chemistry|chemical compound
    gás nítrigine Tagairt Faomhadh an téarma seo mar chuid de Thionscadal Lex
    ga
    Comhthéacs 'Déanfar an luas caidéalaithe a chinneadh ag an bpointe tomhais le gás nítrigine nó le haer.' > Tagairt Rialachán (AE) Uimh. 388/2012 lena leasaítear Rialachán (CE) Uimh. 428/2009 ón gComhairle lena ndéantar córas Comhphobail a chur ar bun chun rialú a dhéanamh ar onnmhairiú, ar aistriú agus ar bhróicéireacht ítimí dé-úsáide agus ar iad a bheith ar idirthuras, CELEX:32012R0388/GA
    nítrigin Tagairt 'nítrigin'. Hussey, M. Fréamh an Eolais. Coiscéim, Baile Átha Cliath, 2011. Faomhadh an téarma seo mar chuid de Thionscadal Lex
    ga
    Comhthéacs 'Trealamh atá inúsáidte chun púdair alúmanaim sféarúla a “tháirgeadh” trí leátán a phúdráil i meán támh (e.g. nítrigin).' Tagairt Rialachán (AE) Uimh. 388/2012 lena leasaítear Rialachán (CE) Uimh. 428/2009 ón gComhairle lena ndéantar córas Comhphobail a chur ar bun chun rialú a dhéanamh ar onnmhairiú, ar aistriú agus ar bhróicéireacht ítimí dé-úsáide agus ar iad a bheith ar idirthuras, CELEX:32012R0388/GA
    Sainmhíniú dúil ghásach arb é 7 a huimhir adamhach, gan dath, gan bholadh agus gan bhlas Tagairt Fiontar agus Scoil na Gaeilge, Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath (DCU), bunaithe ar: 'nítrigin'. Hussey, M. Fréamh an Eolais. Coiscéim, Baile Átha Cliath, 2011.
    Stickstoffgas | Stickstoff-Gas
    de
    nitrogen gas | nitrogen
    en
    Sainmhíniú inert, colourless and odourless gas constituting about 80% of the atmosphere Tagairt 'nitrogen' (6.12.2019). Collins Dictionary of Medicine © Robert M. Youngson 2004, 2005.
    Nóta See also: - nitrogen (the element)
    azote gazeux
    fr
  12. AGRICULTURE, FORESTRY AND FISHERIES · ENVIRONMENT
    láisteadh níotráití Tagairt Comhairle-GA
    ga
    Nitratversickerung | Stickstoffauswaschung
    de
    Sainmhíniú natürlicher Prozess, bei dem Stickstoff, meist in Form von Nitrat, aufgrund von Überbewässerung oder Niederschlag aus dem Wurzelbereich des Bodens ausgewaschen wird und in das Grundwasser gelangt Tagairt Council-DE nach Council-EN
    Nóta Nicht dasselbe: Stickstoffabfluss (EN nitrogen run-off)
    nitrogen leaching | nitrate leaching
    en
    Sainmhíniú natural process1 which occurs when nitrogen, usually in the form of nitrate2, is washed away from the plant root zone of the soil due to over-irrigation or excessive precipitation and leaches into the groundwater3 Tagairt Council-EN based on:1) The Foundation for Arable Research: Resilient Cropping > Nitrate Leaching (24.5.2022)
    Nóta Refers to the movement of nitrogen to water down through the soil, unlike nitrogen run-off, which refers to the movement of nitrogen to water over the soil.
    lessivage des nitrates | perte d'azote par lessivage de terres | perte d'azote par lixiviation | lixiviation du nitrate | lessivage de l'azote | lixiviation de l'azote
    fr
    Sainmhíniú phénomène naturel par lequel l'eau entraîne l'azote, sous la forme de nitrate, dans le sol au-delà de la zone d'enracinement en raison d'une irrigation ou de précipitations trop importantes Tagairt Conseil-FR, d'après: - Site du cours «Description de controverses» de l'École des Mines de Paris – 3e année cycle ingénieur civil, «Nitrates et agriculture – Comment utiliser de manière optimale les apports d'azote en agriculture?» (3.6.2022) - Site Agro-Transfert Ressources et Territoires, «Limiter les pertes d'azote par lixiviation pour en disposer pour les cultures suivantes» (3.6.2022)
  13. ENVIRONMENT|deterioration of the environment|degradation of the environment · ENVIRONMENT|deterioration of the environment|degradation of the environment|climate change · INDUSTRY|chemistry|chemical compound
    NO<sub>x</sub> Tagairt Faomhadh an téarma seo mar chuid de Thionscadal Lex
    ga
    ocsaídí nítrigine Tagairt Rialachán (CE) Uimh. 715/2007 maidir le cineálcheadú mótarfheithiclí i dtaca le hastaíochtaí ó fheithiclí éadroma paisinéirí agus tráchtála (Euro 5 agus Euro 6) agus maidir le rochtain ar fhaisnéis faoi dheisiú agus faoi chothabháil feithiclí, CELEX:32007R0715/GA ;Faomhadh an téarma seo mar chuid de Thionscadal Lex
    ga
    Comhthéacs 'Tá caighdeáin Euro 5 agus 6 ar cheann de na bearta a ceapadh chun astaíochtaí ábhair cháithnínigh agus réamhtheachtaithe ózóin ar nós ocsaídí nitrigine agus hidreacarbón a laghdú ag céim luath.' Tagairt Rialachán (CE) Uimh. 715/2007 maidir le cineálcheadú mótarfheithiclí i dtaca le hastaíochtaí ó fheithiclí éadroma paisinéirí agus tráchtála (Euro 5 agus Euro 6) agus maidir le rochtain ar fhaisnéis faoi dheisiú agus faoi chothabháil feithiclí CELEX:32007R0715/GA
    NOx | Stickoxide
    de
    nitrogen oxide | oxides of nitrogen | nitrogen oxides | NOx
    en
    Sainmhíniú gases composed of any of the seven possible oxides of nitrogen Tagairt COM-Terminology Coordination, based on:US Environmental Protection Agency, Nitrogen Oxides (NOx), Why and How They Are Controlled (23.4.2020)
    Nóta The seven possible oxides of nitrogen are:1) nitrous oxide (N2O)2) nitric oxide (NO)3) dinitrogen dioxide (N2O2)4) dinitrogen trioxide (N2O3)5) nitrogen dioxide (NO2)6) dinitrogen tetroxide (N2O4)7) dinitrogen pentoxide (N2O5)In environmental chemistry though, NOx has often a more restrictive meaning, referring mainly only to the mono-nitrogen oxides a) nitric oxide (NO) and b) nitrogen dioxide (NO2).
    oxydes d'azote | NOx
    fr
    Sainmhíniú gaz résultant de la composition de l’azote avec l'oxygène Tagairt COM-FR d’après:1. Le Grand Robert de la langue française en ligne > Oxyde [12.8.2015] 2. Le site de Futura-Sciences, La pollution atmosphérique, Partie 5: Les oxydes d’azote, André Salaün (21.2.2002), http://www.futura-sciences.com/magazines/environnement/infos/dossiers/d/developpement-durable-pollution-atmospherique-40/page/5/ [12.8.2015]
    Nóta Les oxydes d'azote présents dans l'atmosphère sont, essentiellement :- l'hémioxyde (ou protoxyde d'azote) N2O, principalement d'origine naturelle- le monoxyde (ou oxyde azotique) NO- le dioxyde (ou peroxyde d'azote) NO2Source: Site de Futura-Sciences, La pollution atmosphérique, Partie 5: Les oxydes d’azote, André Salaün (21.2.2002), http://www.futura-sciences.com/magazines/environnement/infos/dossiers/d/developpement-durable-pollution-atmospherique-40/page/5/ [12.5.2015]