#794534
Seoladh IATE go hinmheánach sna hinstitiúidí in 2004 agus don phobal in 2007.
Seoladh IATE go hinmheánach sna hinstitiúidí in 2004 agus don phobal in 2007.
Rinneadh táirgeadh na dtéarmaí Gaeilge d’IATE a sheachfhoinsiú chuig Fiontar, Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath.
Léiríonn staidéar GA IATE go ndéantar tromlach na gcáipéisí a dhréachtú i mBéarla.
IATE a thugtar ar bhunachar téarmaíochta idir-institiúideach an AE (ar fáil ag http://iate.europa.eu), inar tiomsaíodh an téarmaíocht go léir a bhí i mbunachair éagsúla an AE go dtí 1999.
Tá cur síos ar phróiseas na hoibre maidir le soláthar na dtéarmaí Gaeilge do bhunachar IATE le léamh i staidéar GA IATE agus tugtar sonraí ann chomh maith faoin obair san aon teanga déag nua eile, is é sin, teangacha na dtíortha a bhain ballraíocht amach in 2004 agus 2007: Seicis, Eastóinis, Ungáiris, Laitvis, Liotuáinis, Máltais, Polainnis, Slóvaicis (2004); Bulgáiris, Rómáinis, Gaeilge (2007).
Léiríonn an dá shampla seo as IATE (www.iate.europa.eu) an chaoi a gcoinníonn an Ghaeilge agus an Fhraincis an aidiacht taobh leis an ainmfhocal atá á cháiliú aici: nach ndéantar aon athrú ar an litriú sna tuisil éagsúla – is mór an cuidiú an tuiseal ginideach sa Ghaeilge leis an mbrí a shoiléiriú; ní hann do na tuisil sa Bhéarla ná sa Fhraincis inniu, cé go bhfuil fáil orthu i roinnt teangacha eile (e.g.
Ina theannta sin, soláthraíodh os cionn 40,000 téarma Gaeilge go díreach do bhunachar ilteangach IATE an Aontais ó thús 2008 agus tá méadú suntasach dá réir ar ionadaíocht na Gaeilge ann.
Foinse eile téarmaíochta ilghnéithí is ea an tionscadal seo a dtugtar GA IATE air (féach caibidil 7).
Cuireadh tús leis an obair in 2008 agus ó shin i leith tá 55,000 iontráil téarmeolaíochta próiseáilte agus curtha ar ais chuig IATE.
an Ghearmáinis, an Danmhairgis, an Eastóinis); féach go mbaintear leas as réamhfhocal sna téarmai Fraincise agus Iodáilise thíos as IATE leis an mbrí a shoiléiriú:
Chonacthas sa chéad sampla as IATE ar lgh 145–146 gur baineadh leas as réamhfhocail sna téarmaí Fraincise agus Gaeilge chun an gaol seo a léiriú.
Is tríd an mBéarla is mó a thagann na téarmaí nua chugainn ach feictear in obair IATE na cosúlachtaí eatarthu ó theanga go teanga.
Is tríd an mBéarla is mó a thagann na téarmaí nua chugainn ach feictear in obair IATE na cosúlachtaí eatarthu ó theanga go teanga.
Tá éirithe thar barr le tionscadal GA IATE, maoinithe ag Rialtas na hÉireann tríd an Roinn Ealaíon, Oidhreachta agus Gaeltachta, agus faoi stiúir Fiontar (OCBÁC) i gcomhar le hinstitiúidí an AE.
Rinne lucht Téarma.ie taighde ar tuairim is 4,000 coincheap anuraidh agus iad ag cruthú téarmaí do bhunachar IATE agus tá an líon céanna mar sprioc acu i mbliana.
Tá an acmhainn GA IATE, an chuid de bhunachar téarmaíochta an Aontais Eorpaigh a bhaineann leis an nGaeilge ar cheann de phríomhthorthaí an tionscadail seo.
Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath, i gcomhpháirt leis an Roinn Cultúir, Oidhreachta agus Gaeltachta, atá i mbun an tionscadail chun téarmaí nua Gaeilge le bunachar téarmaíochta ilteangach an Aontais Eorpaigh, IATE.
Ar 21 Bealtaine 2013 i mBéarla amháin a bhí príomhleathanach an nuachtáin náisiúnta Libération agus tuairiscíodh in alt taobh istigh go bhfuil 790 cúrsa ardoideachais sa Fhrainc á dtabhairt i mBéarla cheana féin Léiríonn staidéar GA IATE (féach caibidil 7) go bhfuil ceannas an Bhéarla ag dul i méid in obair an AE.
Roghnaíodh an Béarla mar theanga fhoinseach i gcás beagnach 70 faoin gcéad de na cuardaigh a rinne foireann an AE ar bhunachar téarmaíochta IATE de réir cur i láthair a rinneadh ag comhdháil in 2011.
Taithí na hÉireann: Tionscadal GA IATE go mbaineann aistritheoirí na Máltaise úsáid go minic as téarmaíocht an Bhéarla i réimsí ar nós an chomhshaoil, na teicneolaíochta, cúrsaí míleata agus míochaine agus, go háirithe, i réimsí an airgeadais, theicneolaíocht na faisnéise, agus na hinnealtóireachta.
Rinneadh teanga oifigiúil agus oibre den Ghaeilge san Aontas Eorpach ar 1 Eanáir 2007 agus an bhliain chéanna bhunaigh rialtas na hÉireann tionscadal ar a dtugtar GA IATE, i gcomhar le hinstitiúidí an AE, chun soláthar dóthanach téarmaíochta sa Ghaeilge a dheimhniú do na riachtanais aistriúcháin a d’aithneofaí.
Baineann na téarmaí i mbunachar IATE le reachtaíocht agus le cáipéisí a dréachtaíodh i dtosach i bhFraincis nó i mBéarla den chuid is mó, ach tá an claonadh ag dul i dtreo an Bhéarla mar theanga fhoinseach le roinnt blianta anuas.
As an 12 theanga a tugadh isteach mar theangacha oifigiúla de chuid an AE sna blianta 2004 agus 2007, faoin mbliain 2012 bhí an Ghaeilge (le breis is 50,000 téarma) sa dara háit i ndiaidh na Polainnise maidir le líon na dtéarmaí sa bhunachar IATE.
Tá léirithe ag staidéar a rinne Fiontar, áfach, go bhfuil an mhórchuid den téarmaíocht a cruthaíodh i dtíortha a tháinig in aontachas leis an AE sna blianta 2004 agus 2007, i gcomhair ullmhúchán an acquis, bainte amach as bunachar IATE ó shin ar bhonn a neamhiontaofachta.
Ó thaobh na téarmaíochta de, tá an Ghaeilge anois ar bharr an liosta maidir le líon na n-iontrálacha i mbunachar téarmaíochta an AE (IATE) i measc na 13 theanga a ainmníodh mar theangacha oifigiúla ó 2004 go dtí 2013.
Tháinig borradh mór i réimsí an aistriúcháin, na téarmaíochta agus na foclóireachta thart ar an am céanna ar chúiseanna gaolmhara ach neamhspleách ar a chéile – Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003, tionscadal téarmaíochta focal.ie, tionscadal nua foclóireachta, stádas nua na Gaeilge san AE, tionscadal téarmaíochta IATE (bunachar téarmaíochta institiúidí an AE), córas creidiúnaithe d’aistritheoirí, agus cúrsaí nua ollscoile san aistriúchán agus sa téarmeolaíocht.