#780936
(‘Na h-Uimhreacha i nGaedhilg’, IMN, 1922: 32)
(‘Na h-Uimhreacha i nGaedhilg’, IMN, 1922: 32)
(‘Focail Iasachta agus an Ghaoluinn’, IMN, 1925: 62, 65)
(‘Focail Iasachta agus an Ghaoluinn’, IMN, 1925: 67)
Chuir mé seic £35 le haghaidh na n-irisí An Sagart, IMN, agus LCC 1988.
Maidir le maíomh seo an fhile, dúirt ‘Cnoc Sídhe Gamhna’ ‘go bhfuil claonuithe ag an gCéitinneach ó’n bhfírinne’ (‘Focail Iasachta agus an Ghaoluinn’, IMN, 1925: 63).
Bhí beagán éigin agam in IMN 1947, agus is dóigh liom gur chuireas ainm duine eile le cuid dár scríobhas.
Is ag cuimhneamh ar mo mhisean i gCoimrí a bhíos san aiste ‘Ó earrach go dúluachair i stair na hEaglaise sa Bhreatain Bhig’ in IMN 54, lgh 45- 48.
Caitheadh é sin a scrios, rud a rinneadh le dúch dubh; níl aon chóip faoim’ lámh anseo agam ach is dóigh liom gurb é IMN 1961 é.
An chéad alt criticis dár scríobhas riamh in IMN sa bhliain 1973, faoi eagarthóireacht Sheáin Mhig Riabhaigh—easpag anois!—alt ar Ceantair Shamhalta le Pádraig Ó Croiligh ab ea é.
Sa bhliain 1902, cuireadh The Record of the Columban League ar bun a mhaireann go fóill mar IMN.
Tá cur síos chín lae déanta agam im’ leabhrán Ó Mhá go Fásach agus in IMN 2013 lgh 154-200 ar mo thuras ansiúd.
Tá scríbhneoirí dílse aige san uimhir seo agus tá aistí do IMN 2016 faighte aige cheana féin.
Glacadh le saothair a foilsíodh faoi chomhairle an Athar Wilfrid Ó hUrdail: Leabhar Dhainéil liomsa (1963) agus Leabhar Ióna (IMN 1962).
IMN-forprint1.indd 109 06/12/2017 20:12 110 | Irisleabhar Mhá Nuad ghabhann sé chuige í agus í a shárú le himeacht níos mó mar a bhfaighimid grá mar bhunús na fíorchóra.
Cabhróidh na cuimhní céanna go mór liom agus stair níos cuimsithí na Cuallachta agus IMN á hinsint agam amach anseo.
Mar fhreagra air sin, scríobh ‘Sliabh Mis’ alt in IMN agus tháinig sé lena ndúradh in Misneach go gcaithfí córas na n-uimhreacha a shimpliú i nGaeilge dá mbeadh sí le teacht i dtreis arís:
Ghlac dream eile leis gur chinnte go gcaithfí focail a fháil ar iasacht ó theangacha eile toisc go raibh an Ghaeilge gan saothrú a fhad agus a bhí teangacha eile an domhain á múnlú agus á nuachóiriú: ‘Dá thúisce a thuigimíd go bhfuil de dhualgas orainn ár dteanga dhúthchais a chur ar aon dul le teangacha uile na h-Eorópa maidir le téarmaí eóluígheachta agus feallsamhnachta ’seadh is fearr é. Tá obair mhór rómhainn – obair mhór nach féidir a dhéanamh gan focail iasachta a tharrac isteach’ (‘Cnoc Sídhe Gamhna’, ‘Focail Iasachta agus an Ghaoluinn’, IMN, 1925: 65).
Anuas air sin, sa dóigh agus gur mhinic a bhíodh gaol á mhaíomh idir creideamh na nGael agus an Ghaeilge, dúirt duine eile go raibh ‘nádúr an díchreidimh sa Bhéarla’ (‘Smaointe Fánacha i dtaobh na Gaedhilge’, IMN, 1923: 61).
Mar sin de, shíl sé nár chóir focail a ghlacadh ón Bhéarla ach nuair nach mbeadh an dara rogha ann: ‘Is leór dhúinn a bhfuil againn cheana de’n Bhéarla – feasda, deinimís gan cabhair ad’ iarraidh air, ach amháin nuair ná fuil aon dul as againn’ (‘Focail Iasachta agus an Ghaoluinn’, IMN, 1925: 64).
Seanchara dúinn is ea Gearóid Ó Clérigh agus bíonn smaointe úra bunúsacha aige i gcónaí; b’fhiú freagra nó macalla ar a bhfuil á rá aige a chlos agus bheadh fáilte roimhe in IMN 2010.
Nuair a bhí an Moinsíneoir Pádraig Ó Fiannachta ag téisclim le dul ar scor óna phost Ollaimh i gColáiste Aitheanta Ollscoile Mhaigh Nuad sa bhliain 1992, d’fhoilsigh sé aiste dar teideal ‘Hoc est testamentum meum antequam exeam’ [Seo é mo thiomna sula mbailím liom] in Irisleabhar Mhá Nuad (IMN 1992 feasta anseo thíos) na bliana céanna sin.
Bliain tar éis chomóradh an chéid d'Éirí amach na Cásca, mar sin, níor chás dúinn athghabháil ar a ndúirt an stairí Alice Stopford Greene ar an gcomaoin a bhí curtha ag an éigse dhúchais ar mheanma Gael agus é a thagairt do sciar IMN do shaol na Gaeilge le breis agus céad bliain anuas: