#182754
S.J.
S.J.
Piaras de Hindeberg, S.J.
Dr. Hogan, S.J., Mr. omas Flannery, Dr. Douglas Hyde, Mr. John Mac Neill agus Rev.
MacCionnaith S.J.
Morissey, SJ, Messenger Publications, an leabhar sin.
Is é an tAthair Leon Ó Giolláin, SJ, a bheidh ina sheanmóirí.
Chuir an tAthair John Fahy SJ agus an tAthair Thomas V.
Nolan SJ (Eaglais N.
William Delaney S.J., in aghaidh an Ghaeilge a bheith riachtanach san Ollscoil nua.
Sliocht é seo as leabhrán nach n-ainmnítear a scríobh Proinsias Ó Fionnagáin SJ.
in The O’Mahony Journal 16, 1993 (‘Conor O Mahony, S.J.
go dtí 1600, 1934 (ba leabhair le John Ryan, S.J.
Cé gurbh é a thug Aubrey Gwynn S.J.
Alan McGuckian SJ.
Micheál Mac Gréil SJ agus Fergal Rhatigan In Ollscoil na hÉireann, Maigh Nuad.
Is iad sin John Sullivan SJ agus Alfie Lambe.
Mar sin féin, cuireann S.J.
Edmund Hogan S.J.
Luann sé, mar shampla, gur tugadh cuireadh don Athair Finlay, S.J.
Ba iad sin Edmund Hogan SJ agus Tomás Seons.
(Chuir an tAthair Thomas Morrissey SJ dialann sin Delaney in eagar agus d’fhoilsigh Messenger Publications í sa bhliain 2015.) Bhí an méid seo le rá ag an Athair Willie Doyle SJ, fear a bhí ina shéiplíneach sa Chéad Chogadh Domhanda, agus é ag trácht ar 1916: “I am glad I was safe in the trenches during that time, for apparently the Bosches cannot hold a candle to the Sinn Féiners.” Sagart eile, An tAthair Henry Gill SJ, dúirt: “We cannot think of anything else than the terrible things which have been going on in Dublin.
cnuasach téipeanna de chainteoirí Déiseacha a rinne an Dr Piaras de Hindeberg, SJ († 1982), sa tréimhse 1960-1980.
I measc na gcainteoirí a chloisfear ann, tá Máirtín Ó Murchú, Helen Ó Murchú agus an tAthair Frainc Mac Brádaigh, sj.
Táim ag smaoineamh ar shaothar Mháirtín de Bhailís , S.J., ‘Moladh na Maighdine,’ ach é bheith i bhfad níos mó.
Bhí an chéad ceann, faoi chathaoirleacht an Athar Laimbeart Mac Cionnaith, S.J., agus is í an Ghaeilge mar mheán oideachais sna bunscoileanna a bhí mar ábhar taighde acu.
Agus, ar ndóigh, nach duine de mhórscoláirí na Gaeilge é a údar, Lámhbheartach Mac Cionnaith, S.J., an té a chuir mórán mór de dhánta diaga na Gaeilge in eagar?
Níos déanaí, thuig sagairt mar Thomás Ó Fiaich, Pádraig Ó Fiannachta, Diarmaid Ó Laoghaire, S.J., agus a gcairde an ceangal idir an Chríostaíocht agus athbheochan na teanga.
Níos mó ná sin, spreag an tAthair Donncha Ó Murchú, S.J., a bhí ina mhúinteoir ag an am sa choláiste, a shuim sa Ghaeilge agus a mheas uirthi.
Iarrtar ar dhuine ar bith a mbeadh spéis acu san obair litir iarratais agus CV a chur faoi bhráid An Athar Frainc Mac Brádaigh, SJ, faoin Aoine 3ú Meitheamh.
I mí Eanáir 1916, d’eagraigh an tAthair McGrath SJ deireadh seachtaine spioradálta i bPáirc Bhaile an Mhuilinn in éineacht le cumann Gaelach Eaglais N.
I Scoil an Chroí Naofa i Luimneach, bhí an tAthair William Hackett SJ gafa le gluaiseacht na bPoblachtánach.
Ba é an tAthair Edward Cahill SJ a bhí taobh thiar den mheon sin, fear a bhí an-tógtha le teagasc Shinn Féin.
In 1898 ceapadh an tAthair Pádraig Ó Duinnín, S.J., ina mhúinteoir i gColáiste Choill Cluana Gabhann (Clongowes Wood), i gContae Chill Dara.
Bhí William Delaney S.J., Uachtarán Coláiste Ollscoile Bhaile Átha Cliath, i láthair ar chuid de na hócáidí sin.
— cuireadh an tAthair Diarmuid Ó Laoghaire S.J., Gaeilgeoir go smior agus go smuasach, ar fáil mar choinfeasóir do mhic léinn an Choláiste.
Freisin uile tá aiste bheathaisnéise sa leabhar (lgh 91-97) ar Dhonncha Ó Murchú SJ (1833-1896), an té a thug an Duinníneach isteach san ord.
was widely regarded by contemporaries as judicial assassination, although recent evidence suggests that the charge was in fact well founded.’ Nochtann S.J.
Tá cuntais ar an Mathúnach seo in Dictionary of national biography agus ag Proinsias Ó Fionnagáin S.J.
Tar éis tamaill ghairid ag obair i bparóiste an Mhaí i dTír Eoghain cuireadh é a dhéanamh cúrsa staire faoin Ollamh Aubrey Gwynn S.J.
Bhí caibidil (‘Old Ireland and Her Spirituality’) aige in Old Ireland, 1965 le Robert Mac Nally S.J.
Cuireann an t-eagarthóir, Frainc Mac Brádaigh, SJ, ceist faoi chúrsaí dídine in Éirinn an lae inniu: “An ábhar magaidh dúinn Íosa gan dídean faoi Nollaig i gcónaí?
B’iad na cainteoirí againne ná Easpag Chluain Uamha, Seán Ó hEachiarainn, An tAthair Donnchadh Ó Floinn, Cearbhall Ó Dálaigh, an Príomh-Bhreitheamh, agus An tAthair Diarmaid Ó Laoghaire S.J.
Chuir an tAthair Séamas Ó Cuiliúin, SJ, iarbhall de Theach na Misean, cárta Nollag chuig a sheanchara (níl dáta air).
Dunning SJ, Rory McTurk, Alan Bliss, Terry Dolan, Lucy Mitchell, Derek Brittain agus Jim O’Malley na léachtóirí Béarla a chuaigh i gcion ar Chiarán.
Tá sé spéisiúil, áfach, go raibh an tUachtarán De Valera agus a bhean i láthair ag an ócáid, gur mhol an tAthair Diarmuid Ó Laoghaire, S.J., rún buíochais agus gur chuidigh Máirín Ní Mhuirgheasa leis, agus go raibh Aindreas Ó Muimhneacháin, Cathaoirleach Oireachtas na Gaeilge, ina chathaoirleach ar an ócáid.
Ní gá dom a rá gur pribhléid mhór domsa a bheith libh anocht anseo i gCarraig na Siúire ag an gceiliúradh stairiúil seo thar ceann Phroibhinseal na nÍosánach in Éirinn, an tAthair Tomás Ó Léideáin, S.J., mar bhí an tAthair Liam Ó hÉideáin ina bhall de Chumann Íosa, agus tá agus bhí ár n-ord an-bhródúil as an ról a bhí aige i mbunú an Chonartha.
Ós rud é nár fhreastail sé féin ar choláiste meánscoile de shaghas ar bith, gan trácht ar scoil chónaithe d’aicme an rachmais, d’fhéadfadh a bheith nach sona a bhí an tAthair Ó Duinnín, S.J., ar fhoireann teagaisc Choláiste Choill Chluana Gabhann.
Tá siad sin curtha in eagar go críochnúil ag an Athair Lambert McKenna, SJ, in eagrán dar teideal The Book of Magauran : Leabhar Méig Shamhradháin, a d’fhoilsigh Institiúid Ardléinn Bhaile Átha Cliath sa bhliain 1947.
As ceiliúradh céad bliain Timire an Chroí Ró-naofa, a bhunaígh baill de Chumann Íosa sa bhliain 1911, a tháinig sé agus tá eagarthóir an Timire, Frainc Mac Brádaigh SJ, le moladh as é a chur le chéile.
In Waterford Archeological Journal III, 1897 (‘Worthies of Waterford and Tipperary: Life of Father Stephen White S.J., Theologian-Polyhister’) deir Éamonn Ó hÓgáin [B1] gur ródhóigh go raibh sé i measc na gcéad mhac léinn i gColáiste na Tríonóide ach gur tharraing a thuismitheoirí amach é sularbh éigean dó an Mionn Ardcheannais a ghlacadh; is deimhin go raibh ‘Stephen White’ i measc ainmneacha na gcéad scoláirí sa choláiste.