#1213650
“Ng-lein’G” a deir an seanduine sa chlúid.
“Ng-lein’G” a deir an seanduine sa chlúid.
“Ng-lein’G” a deir an tseanbhean arís, focal (nó focail) nach n-aithníonn éinne acu.
Ng-lein’G!”
Tá castacht ag baint le comhdhéanamh teangeolaíochta na ndaltaí sna ranganna naíonán sa scoil seo (NG).
Léiríonn sé seo ardleibhéal pleanála agus smaoinimh i dtaobh na ceiste seo (APO, AM, NG & NB).
Bhuaigh Saoirse Ng ó Choláiste Chilliain i mBaile Átha Cliath an duais do Chúige Laighean léi.
Bhuaigh Saoirse Ng ó Choláiste Chilliain i mBaile Átha Cliath an duais do Chúige Laighean léi.
Múintear cúrsa dar teideal ‘NG 261 (i) An Nuafhilíocht 1882-1969’ sa dara seimeastar den dara bliain agus cúrsa dar teideal ‘NG 364 (i): An Nuafhilíocht sa nGaeilge ó 1970’ sa gcéad seimeastar sa tríú bliain.
Is é an chéad bhlaiseadh a fhaigheas an mac léinn, áfach, ar an bhfilíocht chomhaimseartha sa dara bliain cúrsa faoin rúibric ghinearálta ‘Téamaí i Nualitríocht na Gaeilge’ dar teideal ‘NG 259 (ii) An Dán Fada sa Nuafhilíocht’, agus ina theannta sin sa tríú bliain déantar cúrsa, arís faoin rúibric ghinearálta chéanna dar teideal, ‘NG 366: An Scríbhneoir agus an Chathair’ a chuimsíos idir fhilíocht agus phrós.
Phléadáil an t-ógánach ciontach in iarracht a dhéanamh Stephanie Ng, 25 bliain d'aois, a dhúnmharú ag na seanfholcadáin in aice na cé i nDún Laoghaire ar 23 Nollaig 2017. Thacht sé í agus ghearr sé a scornach nuair a bhí sí gan aithne. D'éirigh léi teacht chuici féin agus aird duine den phobal a tharraingt. Dúirt an Breitheamh Michael White gur gníomh fuarchúiseach gan aon chomhbhá a bhí déanta ag an mbuachaill. Sa chúirt an mhí seo caite, ghabh máthair an bhuachalla leithscéal le Stephanie Ng.
Laghdófar líon na ngrádanna san Ardteist ó cheithre cinn déag, idir NG agus A1, go hocht gcinn.
Sna hochtóidí ghlan coiste Uaigheanna Laochradh Gaedhael (N.G.A) an leacht agus is cuimhneachán fiúntach é ar laoch 1867.
Tá na gutaí mar atá siad sa Ghaeilge beagnach; agus ní chuireann "ng" ag tús focail aon stró ar Ghaeilgeoir ach oiread.
B’iontach le Stephen Ng’ang’a mar a bhíonn crainn Nollag á gcur in airde i lár na Samhna sa tír seo, agus spreag sé smaoineamh ina intinn.
Ach cloiseann siad “Ng-lein’G” aisti uair amháin eile agus iad ag tosú ar a mbealach ar ais le fána tríd an sráidbhaile tréigthe síos an gleann.
As an 11 eile tá triúr le meascán 50:50 [Béarla:Gaeilge] acu sa bhaile agus triúr eile le Béarla den chuid is mó (NG).
Maidir le cur chun cinn na Gaeilge, ní labhraíonn an múinteoir aon Bhéarla agus is cosúil go gceapann na daltaí nach bhfuil sí in ann Béarla a labhairt (NG).
Thart ar 30 nanagram mearcair i ngram púscáin (ng/g) a bhí ag gach leibhéal go dtí an bhliain 1850.
Ach i ndiaidh 1850, go tobann, tháinig méadú ar an líon mearcair agus bhí 80 ng/g sa phúscán a leagadh síos ag deireadh an 20ú haois.
Tabharfaidh na ceardlanna agus ranganna seo deis do dhaoine taithí a fháil ar an nGàidhlig, an Ghaeilge agus Gaeilge Mhanann, mar aon le traidisiúin amhránaíochta agus rince na dtíortha sin.
“Fàilte air bòrd,” a dúirt an captaen trí na callairí i nGàidhlig na hAlban.
Dá réir sin tá b, g, d ar aon dul le chéile, faoi mar atá c, p, t agus ch, ph, f, th agus bh, gh, dh, l, mh, n, r agus ll, m(m), ng, nn, rr agus is leor na haicmí sin a urramú chun rialacha na meadrachta a chomhall.
Scannán grinn grá é Aloha atá lonnaithe i Haváí agus a leanann Brian Gilcrest (Bradley Cooper), ar conraitheoir míleata é a thiteann i ngrá leis an phíolóta Allison Ng (Emma Stone) tar éis gur cuireadh chun an oileáin é le satailít armtha a lainseáil go spás.
Agus is mar a chéile iad don chluas neamhoilte, don té nár míníodh riamh dó nó di na fuaimeanna a chuireann na grúpaí litreacha dh (dhá) v g (gá), ch (chá) v c (cá), ng (ngá) v n (ná) nó g (gá), ua (suas) v ú (sús), uai (duais) v ú (dúis), agus mar sin de ad infinitum!
Tá an coincheap an-simplí, de réir Stephen Ng’ang’a, Cathaoirleach Bhrainse Bhaile Átha Cliath: go ndéanfadh daoine agus grúpaí an fáilteachas a chothú ina saol agus ina gcuid imeachtaí chun go mbeidh an spás áirithe sin ina thearmann dóibh siúd atá ar an imeall.
Mar sin féin, tá a fhios aici gurb é an bealach is fearr atá ar eolas aici é le comhthéacs teanga a bhaint as an tseanbhean, má tá siad le ciall a bhaint as “Ng-lein’G”.
Ach le linn dúinn bheith ag cúlú ón mbothán, cloisimid glórtha an chúigir mar a bheadh cór ann, ag scairteadh arís is arís, faoi mar ba chuid dá ndúchas féin é, in ard a gcinn, arís is arís eile, “Ng-lein’G!
Tá déghraif go leor le fáil i gcórais scríbhneoireachta teangacha eile freisin, mar shampla sa Bhreatnais (ng atá idir g agus h) agus san Ísiltíris (ij a bhíonn á shórtáil uaireanta mar a bheadh y ann).
Sa bhliain 1795, leag Ó Longáin amach ocht gcinn de ghutaí agus dhá dhéfhoghar – tá idirdhealú anso aige idir ghutaí glana agus déghrafa/défhoghair – chomh maith le srónach (ng) agus le consan análaithe.
Ina theannta sin ar fad sa gcéad seimeastar sa dara bliain, tig leis an mac léinn cúrsa iomlán seimeastair a dhéanamh ar fhilíocht Mháirtín Uí Dhireáin faoin rúibric ‘NG 259: An Nualitríocht I’, ar cúrsa údarbhunaithe é ina roghnaíonn an scoláire údar amháin as triúr le mionstaidéar a dhéanamh air – Máirtín Ó Cadhain agus na deartháireacha Uí Ghrianna an dá rogha eile.
Sa bhliain 1820, chuaigh taoiseach darbh ainm Hongi Hika de chuid Ngāpuhi, ar threibh ón tuaisceart í, agus a chara Waikato go Sasana ar bord loinge in éineacht leis an Oirmhinneach Thomas Kendall.
Agus é ag tagairt don chaoi a bhfuil ag éirí chomh maith sin leis na cúrsaí teanga, bhí an méid seo le rá ag Dòmhnall Angaidh MacLennan, Bainisteoir Ionad Chaluim Chille: “Tá áthas orainn go mbeidh cúrsaí i nGàidhlig na hAlban do chainteoirí Gaeilge agus cúrsa comhthreomhar sa Ghaeilge do lucht na Gàidhlig ar siúl arís in Íle i mbliana.
Bhuaigh Saoirse Ng as Coláiste Chillian i gCluain Dolcáin comórtas an chúige do Laighin, bhuaigh Rebecca Ní Dhúil as Meánscoil Bríd Naofa i gCill Airne comórtas an chúige don Mhumhain, agus bhuaigh Séamus Ó Fearáin as Scoil Iósaif a bhuaigh comórtas an chúige in Ultaibh.
Bhuaigh Saoirse Ng as Coláiste Chillian i gCluain Dolcáin comórtas an chúige do Laighin, bhuaigh Rebecca Ní Dhúil as Meánscoil Bríd Naofa i gCill Airne comórtas an chúige don Mhumhain, agus bhuaigh Séamus Ó Fearáin as Scoil Iósaif a bhuaigh comórtas an chúige in Ultaibh.
Cuirtear aidhmeanna chúrsa seo 1BA in iúl do na mic léinn i leabhrán eolais an chúrsa mar seo a leanas: NG 125 Litríocht Chomhaimseartha na Gaeilge: (i) An Nuafhilíocht Is é aidhm an mhodúil seo léargas ginearálta a thabhairt ar fhilíocht Ghaeilge an 20ú hAois ag díriú go sonrach ar fhilíocht an lae inniu.