#504187
Tús maith agus an teideal – Péacadh – oiriúnach don leabhar agus don ócáid araon.
Tús maith agus an teideal – Péacadh – oiriúnach don leabhar agus don ócáid araon.
Ag péacadh, ag cur rútaí síos sa talamh fónta as éadan.
Ag péacadh, ag cur rútaí síos sa talamh as éadan.
Péacadh (Coiscéim, 2008) is ea an chéad chnuasach léi.
Chonac go fiú an focal “maitiúirtí” ag péacadh aníos arís.
Tá ainm an leabhair, ‘Péacadh’ roghnaithe go gonta oiriúnach don gcnuasach seo ag an bhfile.
Clúdaíonn sí réimse leathan ábhar, téamaí agus mothúchán sa chéadchnuasasch seo, Péacadh (Coiscéim).
Tháinig an cnuasach filíochta Péacadh (Coiscéim) amach le Ní Ghearbhuigh i 2008.
Baineann nóiséan den bhláthú, den fhás den bheatha leis an teideal sin Péacadh a chuireann síol a bheadh ag péacadh sa dorchadas i gcuimhne dúinn.
Drochsheans go mbeidh fonn ar an scéal céanna péacadh arís.
Bhí gairdíní agus tithe tuaithe deisiúla, áille ag péacadh aníos as an talamh a bhí rualoiscthe nó triomaithe amach.
Seo an dara leabhar dánta leis an fhile Chiarraíoch, a leanann Péacadh a seoladh 8 mbliana ó shin.
B’é Aoine an Chéasta é agus riamh riamh chuir sí ‘Sharp’s Express’ i ngarraí an chnoic Aoine an Chéasta i ndiaidh dóibh an Carghas a dhéanamh faoina leaba, ag péacadh.
Tá gnéithe agus réimsí den saol a bhfuil trácht ag an Máilleach orthu glanta leo, ach tá sean-intleacht na teanga fós ag péacadh tríothu sna téarmaí.
Tagraítear dó sa Chóiré san iolra toisc a liacht sin guth aige; déarfadh an fear Zen gur aon ghuth amháin é ag péacadh thall is abhus ar fud na síoraíochta.
Sé seo a céad leabhar agus níl an fhilíocht ach tosnaithe ag péacadh aníos as a croí, faoi mar a chuireann an práta síl an chéad phéac aníos as an gcré.
Is onóir domsa an saothar seo ‘Péacadh,’ foilsithe ag Coiscéim,a sheoladh is a chur os bhur gcomhair.
Is go mbeidh sé ag péacadh ins gach póirse ar fuaid Éireann agus ar fuaid an domhain mhóir.
Éirí in airde agus péacadh an tsinsir a bhí ag déanamh scime do gach Mac Athar des na tréanna folaithe réamhluaite.
Maidir le bunsaothair Ghaeilge, is péacadh seachas bláthú atá ar rós na bleachtaireachta ó thús an 21ú haois.
Le píosa tá tuirbíní gaoithe ag péacadh anseo is ansiúd ach inniu is ar éigean a bhfuil a gcuid lannta ag casadh.
Na cuimhní agus an dóchas atá inár gcroí go bhfuil bláthú niamhrach i ndán dos na himreoirí seo ná fuil d’éachtaint againn go fóill uathu ach péacadh bídeach na féidearthachta.
Ar an saothar atá foilsithe aici tá Péacadh (Coiscéim 2008), Tost agus Allagar (Coiscéim, 2016) agus an cnuasach dátheangach The Coast Road (Gallery Press, 2016).
Agus tagann cuid mhór de thaitneamh an chnuasaigh seo — saothar ocht mbliana ón gcnuasach Péacadh (2008) — as a mhúnlú Ríordánach / Suibhneach.
Líon an t-aer ar fad le ceol, thosaigh na crainn go léir ag péacadh d’aon turas amháin agus scairt na duilleoga agus na bláthanna: “Tá an rí Ó Donncha le pósadh.” Cheap Melcha gur brionglóid a bhí aici, ach ba léir ón bhfáinne ar a méar gurbh í brídeog an rí Ó Donnchú í.
Déarfaidh annála na caide linn gurb iad an dá phointe a d’aimsigh Flynn, trí nóimeataí déag isteach sa dara leath agus arís nóimeat le cois na huaire, a chuir síol an amhrais ag péacadh in aigne Chiarraí ach ní miste, chomh maith, gan neamhaird a dhéanamh dá chomhghleacaithe sa líne leath-thosach a bhí aibí agus lán de mhórmheon ó thús deireadh.
Tá dóchas agus teacht aniar le braistint arís i gcontaetha áirithe agus misneach dá réir ag péacadh i measc na bhfoirne ar chuma na sabhaircíní fánacha atá le feiscint le laethanta beaga anuas.
“Is cinnte go bhfuil cuid acu ag tagairt go cliathánach do cheist na teangan, ach chuireas romham ábhar na ndánta a shíneadh amach thar theorainn na tíre seo agus chás na Gaeilge.” Tá an freagra seo suimiúil mar go léiríonn sé athrú fócais agus leathnú peirspictíochta ó na dánta in Péacadh, go raibh gach cuma orthu gur bhaineadar go díreach le saol agus le taithí phearsanta an fhile.
6.0 Ceangal. Ochtó bliain ar aghaidh ó fhoilsiú chéadtuarascáil Choimisiún na Gaeltachta agus tar éis caoga bliain a bheith curtha dínn ó bunaíodh Roinn na Gaeltachta, tá na cúinsí céanna a bhaineann le sainiú a dhéanamh ar an nGaeltacht ag péacadh aníos sa dioscúrsa reatha faoi inmharthanacht na Gaeltachta mar phobal Gaeilge.
Tá tráchtearraíocht na hoidhreachta, nó 'commodification of culture' mar a thugann Ruth McManus air (1997: 91), ina chnámh spairne d'iliomad mionlach cultúrtha: bealach chun sainiúlacht an mhionlaigh sin a chur ar taispeáint don saol mór, ach síol a bhféadfadh léirscrios an chultúir sin péacadh as chomh maith.
An tuiscint atá ann ar chás an duine, ar chomh deacair is atá sé teanga a chur ar eispéireas an chine, gan trácht ar an duine aonair…” De bhunadh Chiarraí í Ní Ghearbhuigh agus moladh an chéad chnuasach filíochta dá cuid, Péacadh (Coiscéim) go mór.
Is tríd an diongbháltacht, an ceanndáine agus na mothúcháin sin a bhain sí amach ceann scríbe a céad cosán físe: a cuid filíochta a bheith foilsithe ar phár sa chnuasach seo, ‘Péacadh.’ Dánta pearsanta don gcuid is mó atá sa chnuasach seo ina ndeineann sí a meon, a haigne agus a hanam a nochtadh dúinn go snasta paiseanta i bhfoirmle séasúrach.
Bleibíní lusanna an chromchinn ag péacadh aníos, bachlóga ramhra an hiodrainsia ag dreapadh i dtreo bhinn an tí, réamhtheachtairí earraigh, ach dochma meanman a bheadh nódaithe go deo ina haigne le héadóchas agus fealladh.
Tá corrfheochadán agus copóg nó dhó ag péacadh anseo is ansiúd: an réiteach is rogha liomsa ná an fód mar a bhfuil siad préamhaithe a ardú roinnt leis an bhforc i dtreo gur féidir liom na préamhacha briosca a scaradh ón gcré.
Is cosúil gur thóg sé i bhfad níos mó ama ná mar a síleadh córas coimisiúnaithe nua na n-ollchonarthaí a thabhairt isteach, agus tá a rian sin le feiscint ar sceideal TG4 agus gan ach an clár fánach nua ag péacadh ó fhásach na n-athchraoltaí le tamall maith anois.
Níor fhág sin nach raibh buinneáin dhearfacha ag péacadh aníos i lár ghéarchéim leanúnach an chórais sláinte, scannal na ndaoine atá ina gcónaí ar na sráideanna, uafás an athraithe aeráide ag cur le teas an domhain, agus easpa athraithe na bpolaiteoirí ag cur le fuacht an dioscúrsa phoiblí.
B’fhiú an fanacht fada… Ba leis an gcnuasach filíochta Péacadh (Coiscéim), a foilsíodh siar i 2008, a mheall Ailbhe Ní Ghearbhuigh léitheoirí na Gaeilge den chéaduair.
Tá an aisling is cáiliúla i dtraidisiún na Gaeilge (‘Gile na gile…’, le hAogán Ó Rathaile), ag péacadh tríd anseo leis, faoi mar atá ceann de mhóramhráin na Gaeilge (An Chúileann: ‘…is an bhfaca tú gile agus finne agus scéimh na mná’), agus an radharc is gleoite b’fhéidir, i litríocht na Gaeilge trí chéile: Ba mhaith liom fear ar a mbeadh na trí datha réamhráite: dath an tsneachta ar a chneas, dath an fhiaigh ar a fholt agus dath fola laoigh ar a ghrua.
25 Márta ’02 Scéal do bhainise plúirín sneachta im ghairdín geimhridh, péacadh samhaircín idir dhá lá síne.
An gearrcach éin ag léimt as tóin na neide, an feileastram ag péacadh ins an díog, an portán glas ag siúl fiarsceabhach go néata, is leatsa iad le tabhairt faoi ndeara, a iníon.