#785880
‘Ar mhaith leat a theacht liomsa ar turas?’ a d’fhiafraigh an lon dubh.
Filter results
Collections
144 results in 89 documents
#857703
An lon i gcúram a ghearrcaigh Ní fada ó bhí pictiúr álainn ar cheann dár nuachtáin de lon ag beathú a áil.
#891634
“Tá amhrán ann a dhéanann plé ar na longchlóis, ar lon dubh clúiteach Loch Laoi agus ar shean-cheantair i mBéal Feirste ar nós an Half Bap nó Little Italty,” arsa Dónal.
#1006912
Is iontach an cluiche fichille é, an lon dubh ar an talamh thuas faoin spéir agus é ag tabhairt dhúshlán na bpéisteanna sa domhan thíos faoin talamh.
#1020359
Sheol an starai Margaret McCurtain leabhar nua datheangach, Lon Anama, le Ciaran Mac Murchaidh, oiche Luain ar ocaid i mBaile Atha Cliath.
#1033261
Tá cúis eile ann nach miste liom lomadh – is breá liom mar a thagann lon dubh agus smólach ar lorg péisteanna faoi thalamh agus an féar nuabhearrtha.
#1116832
Is iad na dánta is minice a luaitear: ‘Fáilte don éan’, ‘An lon dubh báite’, ‘Tithe Chorr an Chait’, agus ‘Is fada mé ’mo luí i Lúghaidh’.
#1141316
Tá amhráin ann a dhéanann plé ar na longchlóis, ar lon dubh clúiteach Loch Laoi agus ar shean-cheantair i mBéal Feirste.
#1189421
Ar an suaitheantas, tá an lon dubh le feiceáil ag amharc amach thar Loch Lao i dtreo an tSléibhe Dhuibh i mBéal Feirste.
#1212550
Tháinig rudaí chun cinn nuair a rinneadh ionsaí ar bheairic Achadh Lon inar maraíodh Seán Sabhat agus Fearghal Ó hAnluain.
#1215750
Fíor-annamh go deo a chloistear trácht ar an laoch uasal seo, a fuair bás de chréachtaí, i gcró iargúlta i ndiaidh chath fuilteach Achadh Lon i gCo.
#1227417
Mar léiriú ar an mheas a bhí ag daoine air, tugadh an leasainm ‘Lon dubh na nGael’’ air, mar atá san amhrán ‘Ailidh Ní Mhurchaidh’ (Murray, 1938 :99).
#1459164
Chonaic sí smólach agus lon dubh ag iascaireacht ar chuibhreann lom, iad ag seilg péisteanna san ithir.
#1556879
Tá An Lon Dubh ar oscailte anois, idir 8.30 agus 17.30 in Áras Raidió Fáilte in iarthar Bhéal Feirste.
#1621548
Thír Eoghain a chaith Michelle O'Neill, ceannaire Stormont Shinn Féin a vóta ar maidin. In Achadh Lon i gCo.
#1768862
B'fhearr liom féin a bheith ag éisteacht leis an lon dubh is an chéirseach is an fuiseoigín le chéile!
#1813443
Tá cáil an bhia fholláin ar an Lon Dubh agus biachlár leathan sláintiúil acu, agus bíonn an-tóir ag custaiméirí ar ‘Anraith Elena’.
#1834615
Ní túisce san ná tuirlingíonn liatráisc a chuireann an ruaig ar an lon dubh ón gcrann seo nach gceadaíonn sí do neach ar bith eile baint ná páirt a bheith aige leis.
#1834622
Maidir leis an lon, tá seift eile aige siúd; tá sé ag tóraíocht na gcaor atá tite sa bhféar.
#1849252
Níl a fhios agam cá mhéad uair a rinne mé tagairt don dán bheag sin faoin lon dubh os cionn Loch Lao le dintiúir litríocht na Gaeilge a léiriú.
#1880056
“Ba cheoltóir cumasach í Aoife chomh maith a sheinn ag seisiúin éagsúla sa chathair agus ag seisiún seachtainiúil a reáchtáladh i gcaifé Raidió Fáilte, An Lon Dubh.
#1891812
Tuigtear go bé an t-éan Orial Orga a bhí ann, éan buí le sciatháin dhubha ar aon toirt leis an lon dubh agus tuigtear gur ceann fireann é .
#2000421
Tá caifé Gaelach Bhéal Feirste, An Lon Dubh, ar oscailt arís agus srianta in aghaidh an víris chorónaigh maolaithe sa chathair.
#206737
San áit a bhíos ag fanacht ag Baile Mhic Scanláin a scríobh an Dall Mac Cuarta an dán álainn ‘An Lon Dubh Báite’ do bhean de mhuintir Uí Néill ar bádh peata loin a bhí aici i dtobán aoil.
#323794
Cúig úrscéal déag a chuir an Conchubharach, Philip O’Leary (Boston College), agus a gcoiste comhairleoirí (idir scoláirí agus scríbhneoirí) faoinár mbráid: Séadna le Peadar Ó Laoghaire, Deoraíocht le Pádraic Ó Conaire, Mo Bhealach Féin le Seosamh Mac Grianna, An Béal Bocht le Myles na gCopaleen, Cré na Cille agus Fuíoll Fuine le Máirtín Ó Cadhain, An Uain Bheo agus Caoin Tú Féin le Diarmaid Ó Súilleabháin, Dé Luain le hEoghan Ó Tuairisg, Néal Maidine agus Tine Oíche le Breandán Ó Doibhlin, Méirscrí na Treibhe agus Fear Dána le hAlan Titley, Cuaifeach mo Lon Dubh Buí le Séamas Mac Annaidh, Desiderius a Dó le Pádraig Ó Cíobháin, Éagnairc le Pádraig Ó Siadhail.
#385728
Ba shuim leis an údar na fógraí ar na tramanna, na faisin sna siopaí ban, scríbhneoireacht na malrach ar na leaca, an cú ar an sliabh, an lon dubh faoi bhun a neide, an caisearbhán ag brúchtaíl ón bpluda aníos, an babún graosta ag gnúsachtach sa Zú.
#583575
Mar a deireadh sé fhéin aríst agus é ag aithris an scéil, ‘Bhí sé ansiúd agus gan snáth air ach an beagán, gan samhail ar bith ag a chuid sórt ceathrúna ach ceathrúna lon dubh.
#583744
Bhí lon dubh an ghoib bhuí ag ceol go binn, a dhrioball crochta aige agus gleann sa droim le spleodar agus meidhir, an chéirseach sa tor á fhreagairt go binn ceolmhar, fiacail an cheoil agus í nochta aici ag fuireacht le racht nádúrtha na teangmhála.
#583756
Bhí sí ar siúl go deo nó gur chuir sí uaithi síos na spreangaidí agus í á chuimilt, á láimhseáil, á phógadh, á líochán agus céirseach déanta aici di fhéin ag tnúth le racht na teangmhála ach, mo léan, ní raibh cor as lon dubh an ghoib bhuí.
#642345
An t-aos óg ag dul an bóthar taobh amuigh ag caint is ag gáire nó ag casadh píosa d’amhrán nó ag feadáil port deas ríl nó jig nó an ‘Real Old Mountain Dew’, ‘An Lon Dubh’ agus go leor eile go dtí go dtagadh an codladh.
#673503
Ar leibhéal eile, b’fhéidir go bhfuil an file ag caint ar thrioblóid agus ar achrann atá níos measa agus ar leac an dorais ag duine: ‘Ach rud is measa liom ná san/ an chéirseach is an lon / curtha ó mhaith im’ ghairdín cúil’.
#740737
I measc na n-éanlaithe sa chnuasach seo tá ealaí, fuiseog, traonach, lon dubh, lannaigh, lachain, colúir, snag breac, agus, toisc nach mbíonn teorainn tíreolaíochta i gceist i saothar Rosenstock, castar lasairéan agus pearóid orainn freisin.
#743306
Iarrtar ort suí thall ansin ag bun an staighre, éisteacht go cruinn cúramach le gach a bhfuil le cloisteáil ann agus cuntas a scríobh faoi, daoine ag siúl, doras á oscailt, pé ar bith é ach cuntas ar a bhfuil le cloisteáil amháin, na bróga éagsúla, mar shampla, doirse i bhfad is i ngar, na héin amuigh sa ghairdín, scéal gan tús, gan deireadh, gan lár, sliocht tógtha go neamhchúiseach ón saol, ach bíodh na fuaimeanna seo beo os mo chomhair agus mé á léamh, chomh beo sin go bhféadfainn cloch a chaitheamh leis an lon dubh sin agus go ngreadfadh sé leis de scréach, éist leis an saol, ní mór éisteacht, ach éisteacht i gceart.
#749787
Nuair a d’amharcfá ar lámha Phroinsís, smaoineofá ar pháirc an earraigh, ar an spáid agus ar an rámha, ar spéir Dé agus ar an fharraige neartmhar, ar an Eargal, ar Ghleann na Smól, ar Lon Doire an Chairn (1972: 139).
#814137
Mar a deir Louis de Paor, agus é ag trácht ar theicníc an chomhrá in Cuaifeach mo Lon Dubh Buí: ‘Bunaithe ar chaint bhriotach an fhoghlaimeora Ghaeilge, ar Ghaorla na gColáistí Samhraidh cuireann sé béarlagair oiriúnach, argot dá gcuid féin i mbéala na ndéagóirí.’ Is friotal é nár mhór don charachtar Gilly, a bhfuil inchinn seanfhir agus corp buachalla aige, dul i dtaithí air.
#814162
Is é an t–ábhar iontais is mó, b’fhéidir, ná an neamhaird a rinneadh den ‘fhadhb’ chéanna go dtí le déanaí sa chaoi go mb’éigean fanacht ar shaothar neamhréalaíoch ar nós Cuaifeach mo Lon Dubh Buí le léiriú liteartha a fháil ar chuid de na deacrachtaí a bhaineann le labhairt na Gaeilge a chothú i measc dhéagóirí na cathrach.
#814163
Is tríd an láimhseáil a dhéantar ar an gcarachtar Micheál freisin a tharraingíonn Mac Annaidh ceist a spriocphobail isteach san insint, agus fiodmhagadh á dhéanamh aige faoin dearcadh cultúrtha a shamhlaíonn sé le léitheoirí áirithe Gaeilge:[...] Mar a deir Maolmhaodhóg Ó Ruairc, agus é ag tagairt do Cuaifeach mo Lon Dubh Buí: ‘Is é an saothar a theastódh ó gach scríbhneoir Gaeilge a chumadh toisc go bhfuil sé fréamhaithe chomh docht dílis sin sa chruachás atá chomh follasach dosheachanta duaiseach sin ag an nGaeilgeoir meabhrach.’ Fearacht an iliomad údar roimhe tá Mac Annaidh ‘ag iarraidh cuingreacha na teanga a scaoileadh agus a bhriseadh’.
#814264
Tugann Louis de Paor, san alt as a dtagann an sliocht thuas, faoi na roghanna atá ag an bprós–scríbhneoir Gaeilge a shoiléiriú trí chomparáid a dhéanamh idir stíl réalaíoch Phádraig Standún ina chéad úrscéal Súil le Breith (1983) atá lonnaithe sa Ghaeltacht, agus stíl neamhréalaíoch Shéamais Mhic Annaidh ina chéad úrscéal siúd Cuaifeach mo Lon Dubh Buí (1983), a dtarlaíonn an chuid is mó de na himeachtaí ann i suímh nach suímh Ghaeltachta iad.
#814274
Tugann Louis de Paor, san alt as a dtagann an sliocht thuas, faoi na roghanna atá ag an bprós–scríbhneoir Gaeilge a shoiléiriú trí chomparáid a dhéanamh idir stíl réalaíoch Phádraig Standún ina chéad úrscéal Súil le Breith (1983) atá lonnaithe sa Ghaeltacht, agus stíl neamhréalaíoch Shéamais Mhic Annaidh ina chéad úrscéal siúd Cuaifeach mo Lon Dubh Buí (1983), a dtarlaíonn an chuid is mó de na himeachtaí ann i suímh nach suímh Ghaeltachta iad.
#814290
Is é mórphointe de Paor, áfach, ná go bhfuil eiseamláir le fáil in Cuaifeach mo Lon Dubh Buí den sórt cumadóireachta a bheadh in ann ‘saol comhaimseartha na cathrach a thabhairt laistigh de raon an scríbhneora Ghaeilge.’ Tá an–dealramh le comparáid de Paor san alt seo, agus fianaise go leor le fáil sa Ghaeilge don dá mhórchlaonadh a áiríonn sé mar roghanna cruthaitheacha oiriúnacha ann.
#814433
Cé go luaitear neamhréalachas le Cuaifeach mo Lon Dubh Buí, ar leibhéal na teanga is réalaí i bhfad ná Slán le Luimneach é mar go dtugann sé aitheantas don réaltacht theangeolaíoch ar bhealach nach ndéanann an leabhar eile.
#814439
B’fhearr úrscéalaíocht na Gaeilge a shamhlú mar chuid de thraidisiún a shíneann ó Don Quixote Cervantes agus Tristram Shandy Sterne go dtí At Swim–Two–Birds Flann O’Brien agus Cuaifeach mo Lon Dubh Buí Mhic Annaidh.
#853238
Dá mbeitheá i do lon dubh ar chrann sceithe i bhfál an bhealaigh an oíche sin, d’fheicfeá Conal ar a rothar agus dhá thaobh an bhealaigh leis agus é ag aithris as aird a chinn: ‘Aonach an Chlocháin Léith ar an cheathrú lá, Na Gleanntaí ar an dara lá déag, Aonach Jeaic ar an dara Mhairt….’
#883474
Pé gnó gan réiteach a dhúisigh mé, sháigh mé mo cheann thar fhuinneog amach ar chloisint dom nótaí binne ceoil ag sileadh ó lon dubh in airde ar an gcrann fuinseoige: an t-aer ar maos le binneas a cheoil agus ‘an saol faoi dhraíocht ag dán an éin.’ Ar ala na huaire thuigeas go beacht na línte Fiannaíochta a chuireas de ghlanmheabhair na blianta fada ó shin:
#886380
Tar éis éisteacht le taifeadadh den bhfiliméala ar líne, tá sé de dhánaíocht sa dialannaí seo a rá go lom díreach, ámh, nach ‘binne a cheol ná an lon ’s ná an smól.’ Maidir le turas na n-éaneolaithe, bhaineadar an baile Raron amach ar an Domhnach, agus stad ní dhearnadar gur shroiseadar an Burgkirche (eaglais chaisleáin) atá suite ar chnoc os cionn an bhaile.
#924608
Ní rachadh Poblachtánach thar thairseach an Tí Bháin arís nó go mbeadh dath geal ar an lon dubh; sin é a dúirt fear a bhí sinsearach go maith i bPáirtí an ‘Asail’ liom go gairid tar éis do Barack Obama an dara téarma a bhuachan mar Uachtarán ar Stáit Aontaithe Mheiriceá.
#924624
Ní rachadh Poblachtánach thar thairseach an Tí Bháin arís nó go mbeadh dath geal ar an lon dubh; sin é a dúirt fear a bhí sinsearach go maith i bPáirtí an ‘Asail’ liom go gairid tar éis do Barack Obama an dara téarma a bhuachan mar Uachtarán ar Stáit Aontaithe Mheiriceá.
#977549
Seans maith gur léigh siad An Leabhar Coran Céanna, ach ní móide gur éist lucht Mhosc an Chorráin Ghéir leis an iomann Críostaí faoin maidin ag breacadh ar nós na chéad mhaidne agus an lon dubh ag canadh ar nós an chéad lae go rómhinic.
#1029722
Mar a dúirt Brecht i ndán a scríobh sé ag deireadh a shaoil, é ag éisteacht le lon dubh ag canadh maidin amháin agus é féin breoite san ospidéal: “D’éirigh liom taitneamh a bhaint freisin as gach amhrán loin a thiocfaidh i mo dhiaidh.”
#1034438
Nuair a bhí an tótamachas i réim in Éirinn bhí ceangal speisialta againn leis an bhfia, cuir i gcás, an broc, an béar, an fiach dubh, an dobharchú, an eala, an fiolar, an luch, an lon, an torc, an capall, an cat, an faolchú, an cú, an eascann, an bradán.