#672453
Táir óg, scafánta: táim féin scafánta fós.
Táir óg, scafánta: táim féin scafánta fós.
Táir agam gach giota páir
Táir tar éis níos mó ná do dhóthain a dhéanamh.
Siombal de chuid Uí Chonaire is ea í seo ar gach a bhfuil táir truaillithe.
‘Is fada nár mhothaíos an táir anuas orm.
‘Táir ag iarraidh mé a mharú,’ ar seisean.
Ba ghníomh táir é sin.
Táir ag iarraidh an miúinisean a chuntas?
Táir ar meisce, a deirimse.
Táir ag magadh fúm, a deir sé, go truacánta.
Chaill sibh dea-mheas mhuintir na hÉireann agus chuir sibh táir agus tarcaisne ar bhur gcomhleacaithe.
“A leithéid de shalachar, cacamas, táir, graosta, maslach agus gnéasaíoch.
“A leithéid de shalachar, cacamas, táir, graosta maslach agus gnéasaíoch.
“Muise,” arsa duine acu liom go magúil, “táir ag déanamh praiseach den tine.
Táir mórghníomhach.
‘Stiogma’ a bhí agam ar ‘Táir’.
An foilsitheoir a mhol Táir.
Fuair mé amach nár thuig éinne an focal ‘táir’.
Bhí eagla orm aon rud a dhéanamh nó a rá toisc nár mhian liom go sceithfí mo rún beag, táir.
A leithéid d’fhocal, de lipéad, de bhoiscín beag táir, de choincheap ciotach atá bisiúil agus truaillithe san am céanna.
Tá an míniú a thugann ‘Seirbhíseach Poiblidhe’ ar chúrsaí ag teacht le hanailís Sheáin Uí Riain ar oidhe na teanga sa chóras riaracháin sna tríochaidí go háirithe: ‘ “Táir ana–óg, a chara.
Ar ndóigh, má tá srian ort maidir le faid do ghiota agus má táir taobh le haon aidhm chinnte amhain, fágann sin a rian ar do chuid stíle.
Caithfidh gur cruthaíodh an oiread céanna ábhair ealaíne sa Mheánaois a bhí breacshaolach, seanchaite agus táir agus a sholáthraíonn na meáin nuaaimseartha.
Mar is eol do dhaoine a chaitheann súil ar an stráice fada seo is beag é mo bheann agus is táir é mo mheas ar an bhfuil lofa ríogúil.
Agus go cinnte ní bheimís chomh táir sin agus go mbainimís úsáid as theacht na ndaoine nua seo inár measc chun aon ísliú céime a thabhairt dár dteanga dúchais sa chóras oideachais.
Ní gá dom a mhíniú duit, ó táir chomh heolgaiseach sin ar ár dtír, gur naimhdeas seachas cairdeas a léirigh do thír-se lenár dtír-ne formhór mór ár staire.
Dúirt Hiúdaí gur dheacair dó ‘Conas táir?’ agus ‘Táim go maith’ a dhearmadú na blianta fada ina dhiaidh sin.
Is é an trua nach n-aithnítear an dara pearsa tháite uatha: tá tú / táis / táir go háirithe ó aithnítear an dara pearsa tháite san aimsir chaite: bhí tú / bhís.
Táir ag marcaíocht leis an máistir ceathrún sa mbagáiste inniu, a deir sé, chun aire níos fearr a thabhairt dho do chuid leabhar.
Tharraing an feachtas raic an mhí seo caite agus maíodh gur “shalachar, cacamas, táir, graosta, maslach agus gnéasaíoch” a bhí ann.
Má táir ag dul amach um mheadhon oidhche dorcha agus gur mian leat gan do bheith tógtha leis na 'daoinibh maithe' tóg splanc dóighte leat in do phóca.
‘Bhí sé ar an bpáipéar anso go raibh duine ar iarraidh ón ospidéal san, ceart go leor, ach táir faoi chúram arm an Rí anso agus tabharfaimid dhá rogha dhuit: Glaofaimid ar do dheartháir agus ar do chol ceathair sa mbaile agus m’fhocal air más rogha leat dul abhaile chuig do dheartháir, ní chuirfear chun an ospidéil tú.
‘Táir imithe leis na Gaeil ar fad anois, feicim!’ Agus a chapall á tabhairt thart aige, tugann an Gearaltach súil thar leiceann ar an gCúrsach, agus ar sé go ciúin: ‘Más é sin is gá a dhéanamh.’
Imrítear cluiche All-Stars an NBA ar bhonn tíreolaíoch Thiar-Thoir, agus tá feithicil an-oiriúnach againne chun amhlaidh a dhéanamh – Corn an Iarnróid, sraith atá in umar na haimléise agus ar leaba an bháis le táir.
Tá an t-earra aisteach seanfhaiseanta gránna táir sin ag baint leis an mBulgáir, tá siad mórálach as rud éigin a thairg siad don domhan mór seachas an fhuip a thabhairt amach d’fhonn a lascadh féin le pléisiúr.
Ní fiú trácht arís ar an mbugaireacht leanúnach, ar an mbuachailléigean, ar an tuairteáil thapaidh mhígheanasach faoi na bráillíní, ar gach rud táir agus íseal agus suarach agus cáidheach, gan lua gur cuireadh d’fhiacha ar leaid amháin a chac a ithe.
‘Táir ag déanamh an rud ceart, Lucy,’ arsa Máirín agus iad ag tiomáint tríd an mbaile mór, ‘Níl fhios ag éinne againn ó neamh anuas cá bhfaigheann tú an neart.’ Bhí sí ina tost ag breathnú di ar na málaí gainimh cruachta i gcoinne ballaí tithe agus siopaí i ndiaidh na dtuillte ar na mallaibh.
‘Grá nua … ní thuigim?’ ‘Bhuel, íorónta go leor, ní raibh tusa ar an eolas faoin scéal nó ní chuirfeá é go Serendipity, áit ina raibh an bainisteoir Cáit Ní Ghrianna ag feitheamh is na fáiltí geala uirthi roimhe.’ ‘Cáit!’ ‘An bhean chéanna.’ ‘Táir ag magadh fúm.’ ‘Táim ag insint na fírinne, Lucy.’ ‘A Dhia na bhfeart, an mise an t-aon duine nach raibh ar an eolas!
Stróic Jaan a inchinn as mo chrága righne is chuir sé é ar ais mar ba chóir.‘Táir fuar, a stór,’ ar sé, ag cur a chóta le timpeall orm.
I gcúrsaí dlí ní mheánn eolas brobh mura bhfuil fianaise mar thaca aige.’ ‘Agus táir sásta leis sin?’ Sheas sé ar feadh meandair ghairid, ag faire orm.
Sagairt a bhí i gcuid acu agus ba bheag meas a bhíodh orthu dá bharr: Garbhghruigh Bhrutuis thug táir don Ord a bhaist Pádraig Phiarais Cúndún orthu agus méirnigh mhalluighthe an fheill ’s an Bhéarla sa dán ‘Do Neartuigh Go Deimhin’ in 1836.
Dlíthe agus cánacha éagóracha an rí a bhí ina gcnámh spairne ag an gCiarraíoch Eoghan Rua O Súilleabháin san aisling Tráth inné is mé tnáite tréith', a chum sé thart ar 1776: 'Réabfaid reacht is rátaí an táir-rí thuathail' agus 'an mál so ag maodhmadh, ag milleadh-bhriseadh / an chlaon-dlí'.
Mhol Plato, trí Socrates, i leabhar X de The Republic na filí a ruaigeadh ón bpoblacht i ngeall ar a gcumas seo chun muid a mhealladh le comhbhá a dhéanamh leo siúd atá róbhrónach, ródhrúisiúil, nó róréidh le gáire a dhéanamh faoi ábhar táir.
‘Táir ró-dhorcha ionat féin, a Phiarsaigh.’ a scríobh sé i litir chuige féin in An Barr Buadh i 1912, faoin ainm cleite Iubhar Mac Rianghabhra:
Bunús Dorcha ag Tuismiú Pleanáilte Margaret Sanger, bunaitheoir ‘Tuismiú Pleanáilte’, d’fhoilsigh sí ailt ag tacú le Dea-ghinic, cleachtas de chuid na Nazaígh sa Ghearmáin agus iad ag beartú máistir-chine a chruthú tríd an mhuintir a chreideadar a bhí táir a dhíthiú.
Meabhraigh na ráitis seo le Margaret Sanger: N’fheadar an bhfuil a fhios ag an Uachtarán Obama gur duine a mheasfadh gur dhuine táir é féin de bharr dath a chroicinn a bhunaigh Tuismiú Pleanáilte dá dtug sé geallúintí i bhfabhar ginmhillte.
Scríobh sé féin doiciméad tábhachtach i Laidin ar a dtugtar an Confessio, a thosnaíonn leis an abairt seo: ‘Mise, Pádraig peacadh, an té is tuathaighe agus is lugha de sna fíreannaigh go léir, as is táir ag a lán mé.’ * Ní thugann sé aon dáta sa Confessio faraor, agus níl a fhios againn go baileach cén bhliain ar tháinig sé i measc na nGael leis an gCríostaíocht a scaipeadh.
Leabhra léite, fuair tú an comhairle is fearr, Corraithe, Leis an mbóthar atá amach romhat, Spriocanna seol cur brú, faitíos ort dul amú, Faire ar do phósta, is do chosa fút Lá i ndiaidh lá tá an tréimhse ag fáil níos lú Go ndúiseann tú leis an iontas Brú do bhealach féin, (aah) Airigh an phian, (aah) Ní h’é seo an chaoi, a fheiceann mé mo shaol Ní fheabhasann tada riamh, gan iarracht tógáil gníomh Nach seo é an chaoi, le roghnú treo Ní rinne tú do dhíal, mhair tú saol gan ciall Lean tú do phlean, gan baol ná treoir Lá i ndiaidh lae, tá an tréimhse ag fáil níos-lú Go ndúisíonn tú leis an iontas Theip ort, fáil aon ciall ná aon chliú, Táir ag titim siar, do sheans iontaí bun os cionn Brú do bhealach féin, (aah) Airigh an phian, (aah) Ní h’é seo an chaoi, a fheiceann mé mo shaol Greamaithe g’an talamh fós, (aah) Láimh uait ar nós, (aah) Go chaill tú an ceacht, a mhínigh d’éadan fíor Faigheann dul chun cinn, daoine eile, i bhfad níos soiléir Tá tú ag titim síos tríd an scoilt atá osclaithe san aicme Lá i ndiaidh lae, tá an tréimhse ag fáil níos-lú Táir ag titim siar, do sheans iontaí bun os cionn Brú do bhealach féin, (aah) Airigh an phian, (aah) Ní h’é seo an chaoi, a fheiceann mé mo shaol Greamaithe g’an talamh fós, (aah) Láimh uait ar nós, (aah) Chaill tú an ceacht, a mhínigh d’éadan fíor Beidh Pádraig Jack i mbun ceoil le Pa Reidy sa Workmans, Cé Wellington, Baile Átha Cliath, an Domhnach beag seo, 11 Nollaig @ 9in.