Gaois blog
Many blog posts available in Irish only
Rúin na hAthbhliana 2022
January 13, 2022
Seo thíos radharc beag ar chuid de na nithe a bheas idir lámha ag grúpa taighde Gaois sa bhliain úr 2022. Tá forbairtí suntasacha poiblí beartaithe againn, agus go leor oibre eile ag dul ar aghaidh taobh thiar de na cuirtíní.
Decoding Hidden Heritages
January 11, 2022
I samhradh na bliana 2021 bronnadh maoiniú ar Gaois faoi scéim an AHRC-IRC chun tionscadal a thosnú ar an bPríomhbhailiúchán Lámhscríbhinní ó chartlann Choimisiún Bhéaloideasa Éireann, UCD. Is é Decoding Hidden Heritages ainm an tionscadail sin agus is í an obair digitithe atá ar bun mar chuid den tionscadal seo ar lámhscríbhinní an Phríomhbhailiúcháin a bheidh faoi chaibidil sa bhlagmhír seo.
Tuairisc ar obair 2021
December 20, 2021
Bliain aisteach eile a bhí i 2021 anseo in oifigí fíorúla Gaois. Is beag lá a caitheadh ar an gcampas, agus is ar Zoom agus tríd an ríomhphost a rinneadh formhór mór na hoibre atá luaite thíos. Ainneoin sin, bhí neart ar siúl...
Taighde téarmeolaíochta ar chláir fochéime Fiontar & Scoil na Gaeilge
November 1, 2021
Tá modúl nua faoin teangeolaíocht chorpais ar na bacáin chomh maith agus súil againn é a thairiscint ar chlár nua iarchéime amach anseo. Sa bhlagmhír seo, caitear spléachadh ar an modúl Téarmeolaíocht na Gaeilge atá á thairiscint ar chláir BA na Scoile le tamall maith de bhlianta anois.
An Buailteachas i Mionlogainmneacha Ghleann Átha, Dún na nGall
August 16, 2021
Sa bhlagmhír seo, pléifear an cleachtas feirmeoireachta ar a dtugtar ‘an buailteachas’ agus lorg an traidisiúin sin ar an bhailiúchán logainmneacha Mionlogainmneacha Cheantar Ghleann Átha, Contae Dhún na nGall atá ar fáil ar Meitheal Logainm.ie.
Na cineálacha éagsúla feamainne agus an leigheas atá iontu
June 28, 2021
Sa bhlagmhír seo, téann muid ag tochailt i mBailiúchán na Scol le heolas a chur ar na cineálacha éagsúla feamainne atá in Éirinn agus ar an leigheas atá ceaptha a bheith ag an bplanda.
Nuachtlitir na dTionscadal agus an Ghaeilge á scaipeadh fud fad an domhain
May 3, 2021
Is cúis bhróid dúinn anseo i ngrúpa taighde Gaois go bhfuil borradh mór tagtha ar an líon daoine a chláraigh le Nuachtlitir na dTionscadal le trí bliana anuas. Agus an bhlagmhír seo á réiteach, tá 2,531 duine sa liosta teagmhálaithe s’againne.
Spléachadh ar Inneachar Chorpas na Gaeilge Comhaimseartha
March 29, 2021
Tá idir chur síos agus spaisteoireacht i gCorpas na Gaeilge Comhaimseartha (CGC) i gceist sa bhlagmhír seo ina dtugtar spléachadh ar inneachar an chorpais agus ar na bealaí gur féidir é a chuardach.
Rúin na hAthbhliana 2021
February 1, 2021
Spléachadh ar chuid de na nithe a bheas idir lámha ag grúpa taighde Gaois sa bhliain úr 2021.
Beathaí nua curtha le ainm.ie
January 25, 2021
Cuireadh sé bheatha nuascríofa leis an an mBunachar Náisiúnta Beathaisnéisí Gaeilge, www.ainm.ie, le deireanas.
Tuairisc ar obair 2020
December 14, 2020
Ceann de na pleananna móra a luaigh muid, siar mí Eanáir, ab ea an chomhdháil dar téama ‘An Téarmeolaíocht faoi Dhúshlán’. Thug 2020, mar a tharla, tuiscint nua dúinn uile ar dhúshláin: bhí foireann uile Gaois agus na Scoile ar fad ag obair ón mbaile ó mhí an Mhárta ar aghaidh.
Dúchas mar áis teagaisc
November 30, 2020
Sa bhlagmhír seo, déanann Nils Pappers cur síos ar an gcur chuige a bhí aige i leith dúchas.ie a úsáid mar áis teagaisc sa seomra ranga. Is ábhar múinteora agus iar-chomhghleacaí linn é Nils Pappers. Tá an Mháistreacht Ghairmiúil san Oideachas á déanamh aige in Ollscoil na hÉireann, Gaillimh.
Bailiúchán nua téarmaí COVID-19 seolta
November 16, 2020
Tá bailiúchán de théarmaí Gaeilge COVID-19 seolta ag grúpa taighde Gaois agus é de sprioc aige eolas cruinn, cothrom le dáta i dtaobh fhoclóir na paindéime a sholáthar do phobal na Gaeilge.
Innéacs Aarne-Thompson ar dúchas.ie
October 26, 2020
Is catalóg de chineálacha scéalta béaloidis é Innéacs Aarne-Thompson (AT) ina n-aithnítear móitífeanna coitianta i seanscéalta idirnáisiúnta.
An chéad leagan poiblí de API Logainm seolta
October 12, 2020
Tá lúcháir ar ghrúpa taighde Gaois agus ar an mBrainse Logainmneacha, an Roinn Turasóireachta, Cultúir, Ealaíon, Gaeltachta, Spóirt agus Meán, a fhógairt go bhfuil an chéad leagan poiblí de Chomhéadan Feidhmchláir (API) Logainm ar fáil anois.
Foghlaimítear gach ceird i dtaithí na hoibre
September 7, 2020
Chaith Daniel McWilliams samhradh 2020 ar intéirneacht le grúpa taighde Gaois, seo mar a chuir sé síos ar an obair a rinne sé agus ar an eispéireas fiúntach ach neamhghnách a bhí aige agus é ag obair ón bhaile.
Cín Lae Chonallach Liam Mhic Mheanman, 27 Meán Fómhair 1935 – 3 Deireadh Fómhair 1936
August 3, 2020
Rugadh Liam Mac Meanman i Móinín na hEasrach, Gleann Fhinne, Co. Dhún na nGall, in 1913. Bhuaigh sé scoláireacht le freastal ar an Choláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath, áit a ndearna sé staidéar ar an Léann Cheilteach. Bhí Séamus Ó Duilearga mar léachtóir aige agus mhol sé dó in 1933 béaloideas a cheantair féin a chnuasach.
Téarmaíocht na Géarchéime
July 20, 2020
Ceann de fhothorthaí phaindéim COVID-19 is ea go bhfuil muid mar phobal tar éis eolas a chur ar an-chuid téarmaí teicniúla nach raibh de dhíth orainn roimhe seo. Sa bhlagmhír seo gheobhaimid spléachadh ar thionscadal in DCU a thugann aghaidh ar cheisteanna atá gaolmhar leis seo.
Bunachar sloinnte Gaeilge
June 15, 2020
Seoladh bunachar teangeolaíoch sloinnte Gaeilge le déanaí. Sa bhlagmhír seo gheobhaimid spléachadh air.
Suíomh nua Gaois: athruithe, feabhsuithe agus áiseanna nua!
May 29, 2020
Seoladh leagan úr de shuíomh gréasáin Gaois le gairid. Sa bhlagmhír seo, cuirfimid eolas ar na gnéithe den suíomh ar tháinig athrú orthu agus ar chuid de na háiseanna nua a cuireadh ar fáil.