#1017464
Bíonn láthair nó locus standi ag teastáil le cearta a éileamh sa deireadh thiar.
Bíonn láthair nó locus standi ag teastáil le cearta a éileamh sa deireadh thiar.
Pléann sé na castachtaí a bhaineann, ní hamháin leis an fhéiniúlacht Ultach agus le locus soghluaiste an fhile, ach leis an staid dhaonna féin.
Seo, gan amhras, locus classicus an ghearrscéil, an ‘lonely voice’, le frása clúiteach de chuid Frank O’Connor a chur chun leasa.
Ciallaíonn sé sin gurb í an teanga an láthair (‘locus’) ar a bhféadfadh grúpaí sóisialta a dtuairimí a chur in iúl faoin bhféiniúlacht, faoin náisiúntacht, faoin traidisiún agus faoin aeistéitiúlacht etc.
Tá locus classicus an topais Ubi sunt le fáil i Leabhar Bharúch sa Sean-Tiomna (3: 16–19), ach níl an dán Laidine taobh le samplaí ón mBíobla Giúdach amháin.
Ní mór locus standi a bheith ag iarratasóir, ’sé sin, go mbeadh leas aige san ábhar atá faoi chaibidil.
É sin nó go dtiocfadh le heagrais Ghaeilge ar nós Gaelscoileanna nó an Foras Pátrúnachta a bhfuil locus standi - nó leas acu san ábhar – caingean saibhseála a ghlacadh.
Le tamall de bhlianta, leis, chuireas romham locus mo shaothair féin a lonnú ar Mhór-Roinn na hEorpa, agus i réigiúin Fraincise na hAfraice agus Mhuir Chairib an méid ab fhéidir é.
Is é an locus classicus eile ina bhfaighimid duine nach mian leis a bheith sochaidreamhach le cách ná Mo Bhealach Féin Sheosaimh Mhic Ghrianna.
Is dócha gurb é an locus classicus dó seo an dán cáiliúil luath ag Seamus Heaney, ‘Digging’, ach go bhféadfaí dánta eile leis an bhfile céanna (‘The Harvest Bow’, mar shampla) agus dánta le filí eile ar nós Paul Muldoon(‘Quoof ’) a lua chomh maith.
Má tá snaidhm dhúbailte ar chroí agus ar bhagáiste athair an fhile in aon, is í an tsnaidhm a choinníonn an dán le chéile, más ar éigean é, an ceangal sin idir an locus stair gheografúil a thugann logainm Béarla a theidil dúinn ina thús, agus íomhá na máthar croíbhriste ina seasamh ag ceann/bunna croise (céasta) ina dheireadh.
Bhuel, is cosúil nach raibh sé leis féin, más fíor, mar thráchtaire ar chúrsaí diagachta, is cosúil, nó tá seandálaí ón Bhreatain, an Dr Ken Dark, i ndiaidh a fhógairt san iris Biblical Archaeological Review, go gcreideann sé gur inis Adhamhnán Oileán Í cén áit a raibh teach Íosa sa téacs De Locus Sanctis a scríobhadh sa bhliain 670 AD, dar le Dark.
Níl de locus standi agamsa sa chúram seo ach go raibh mé i mo mhac léinn ag an Athair Ó Fiannachta, mar a bhí air san am, i gColáiste Phádraig, Maigh Nuad, nach mór dhá scór bliain ó shin anois!
Níor mhór a lua go bhfuil scoláirí tar éis staidéar luachmhar a dhéanamh ar ghnéithe paraitéacsúla de na lámhscríbhinní Gaeilge i bhfad siar: an locus classicus ná Plummer (1926) inar cuireadh i láthair réimse leathan samplaí de cholafain agus de nótaí imill a thugann eolas ar na scríobhaithe agus ar a saothar.
Faightear golden rule sa chló iodálach agus idir lúibíní i ndiaidh 'sár-riail,' agus is amhlaidh go bhfuil règle d'or curtha idir uaschamóga sa leagan Fraincise den téacs.79 Faightear locus agus campesino sa téacs Gaeilge agus Béarla araon, i gcomórtas le lieu agus paysan faoi seach sa téacs Fraincise.
One especially important locus, however, is in the minds and the imagination of the people of Scotland (and beyond).