#325511
Bunú, buanú agus cosaint an teaglaigh is meanmna agus esprit an airteagail.
Bunú, buanú agus cosaint an teaglaigh is meanmna agus esprit an airteagail.
Nach féidir gur aiséirí, buanú, caomhnú de chineál an transubstaintiú a tharlaíonn sa Dinnseanchas.
Uimhir 5 de 1922: ACHT UM BUANÚ DLITHE ATÁ AG DUL IN EUG, 1922
Bhí easpa cur chuige ón Stát ann maidir le buanú agus forbairt na Gaeilge.
Beatha teangan í labhairt agus buanú teangan í scríobh,’ a deirtear.
Deireadh an tsaoil mar atá, ach buanú mo chuimhní poircealláin don chéad ghlúin eile.
Beatha teangan í labhairt, a deirtear, buanú teangan í scríobh.
Cinnte is saoithiúil an rud é don Pháirtí Phoblachtánach, Fianna Fáil, bheith ag buanú na críochdheighilte.
Buanú ba ea an dara hoíche.
Buanú.
Mar buanú cuimhne, is caochbhuanú é …
'Mar buanú cuimhne, is caochbhuanú é/Agus adhradh cuimhne, is caochadhradh' (lch 8).
D’infheistigh an Roinn Ealaíon, Oidhreachta agus Gaeltachta €1.3 milliún sa togra seo mar chuid d’iarracht tacú le buanú na Gaelainne mar theanga phobail in Iarthar Dhuibhneach.
1.15i.n SEOLADH LEABHAIR: Seolfar an saothar ‘Lámhleabhar Pleanáil agus Buanú Teanga’ tar éis sheimineár Chonradh na Gaeilge.
Ócáid ar leith a bhí ann, sa mhéid is gur bronnadh an BA sa Ghaeilge Fheidhmeach agus an Dioplóma sa Phleanáil agus Buanú Teanga den chéad uair i stair na hollscoile.
Níor bhain an chuid is mó de na moltaí airgeadais le buanú na Gaeilge mar theanga an phobail, rud a d'fhág an polasaí Gaeltachta lochtach.
Tá straitéis curtha chun cinn ag an rannóg seo chun forbairt an phobail a nascadh le buanú teanga:
Léiríonn na meonta seo an nasc idir buanú na Gaeilge sa Ghaeltacht agus stádas na teanga go náisiúnta.
Chuir lucht na heagraíochta sin go mór, trína bhfriotal, trína bhfeachtais agus trína bhfealsúnacht, le cruthú agus buanú chonstráid na Gaeltachta.
Cinnte caithfidh na daoine féin, taobh istigh agus taobh amuigh den Ghaeltacht, seilbh a ghlacadh ar an teanga agus an fhreagracht a ghlacadh lena buanú.
Chuir Eóin an-bhéim sa nuachtán ar an tábhacht a bhain le buanú agus le labhairt na Gaeilge féin.
Is cur chuige agus forlámhas na Stát Aontaithe is mó atá i gceist sa chogaíocht seo, agus is beag a chabhraíonn sé le buanú na síochána sna réigiúin mhíshocra sin.
Tá baol ann gur mó ag ár bpáirtithe polaitíochta a mbuntáiste polaitiúil féin seachas an leas coiteann a bhaineann le buanú na síochána ar an oileán ar fad.
Tá cumainn éagsúla i Luxeuil a bhaineann le buanú agus ceiliúradh a dhéanamh ar an oidhreacht a d’eascair as saol agus saothar an naoimh.
Nuair a shocraigh an fear geal ón Bheilg nó ón Fhrainc tosaíocht a thabhairt don Tutsi thar an Hutu, rinne sé buanú ar chiníochas agus tréibheachas.
Ach bhí sé dílis do theagasc na hathbheochana - Beatha teanga í a labhairt; buanú teanga í a scríobh.
Ní fiú, ach an oiread, gan iarracht a dhéanamh rialacha a dhréachtú agus a chur i gcrích ar mhaithe le buanú teanga.
Tá fís na saoirse Meiriceánaí seo le craobhscaoileadh fud fad na cruinne, agus ‘An Parthas Nua’ le cur i réim agus le buanú.
Fós féin, ní leor í san riocht ina bhfuil sí faoi láthair más buanú na teanga ár gcuspóir i gcónaí.
Cabhraíonn sé le húsáid na Gaeilge a thosú nó a leathnú i réimse an teaghlaigh, rud a chabhraíonn le buanú agus le leathnú na Gaeilge sa phobal.
Comhartha a leithéid go ndéantar na modhanna cumarsáide idirghníomhacha is nua a insealbhú le linn bheith ag buanú cleachtais oideachasúla ar léir a ndoimhneas is a scóip ar críochnúlacht na bhfoilseachán féin.
Cionn is gur truailliú na staire atá i gceist, níl buanú i ndán dó, cé go leantar ag cothú mioscaise agus amhrais agus éiginnteachta san idirlinn.
Bhí Clinton ag teacht leis an mbarúil gurb é feidhmiú na polaitíochta agus buanú na síochána an obair is dúshlánaí ar fad, an saothar nach mór a dhéanamh go seasta.
Fós féin, ní leor í sa riocht ina bhfuil sí faoi láthair más buanú na teanga ár gcuspóir i gcónaí.
Bronnadh céim oinigh ar Camilleri in UCD le linn 2011 agus is buanú ar an mheas a léirigh sin atá sa leabhar seo.
Bhí meascán mearaí d’imeachtaí á reáchtáil mar chuid den deireadh seachtaine, ach is é seimineár an tionóil a tharraing an aird is mo: ‘Ag Buanú Phobail Ghaeltachta’.
Is cinnte, áfach, nár chabhraigh an cinneadh sin le buanú na Gaeilge mar theanga theaghlaigh sa Ghaeltacht.
Bhí meascán mearaí d’imeachtaí á reáchtáil mar chuid den deireadh seachtaine, ach is é seimineár an tionóil a tharraing an aird is mo: ‘Ag Buanú Phobail Ghaeltachta’.
Mhaigh Eo ná dlús na gcainteoirí Gaeilge a chosaint iontu agus tacaíocht a chur ar fáil a dhéanfaidh buanú ar úsáid na Gaeilge mar theanga theaghlaigh agus phobail iontu.
Tagraíonn McDonald (2010) don chineál seo measúnaithe agus déanann sí buanú ar a molann Biggs (1999) agus Race (2007) agus iad ag brú na foghlama doimhne chun cinn.
Tugadh le fios gur féidir leas a bhaint as comparáidí den chineál seo chun an buanú agus an saibhriú teanga a éascú.
Tá nath sa Ghaeilge a deir: ‘Beatha teanga í a labhairt, buanú teanga is ea a léamh’.
Ní fuascailt ón sclábhaíocht a bhí ann, faoi mar a tuigeadh dúinn san Iarthar lenár linn, ach buanú sclábhaíochta.
Tá dualgais thraidisiúnta an fhile pobail Ghaelaigh á gcomhlíonadh anseo: ríomhadh an ghinealaigh, caomhnú an bhéaloidis, aithris eachtraí ón stair áitiúil, buanú na cuimhne.
Cúrsaí iad sin nach bhfágann ach cúinní cúnga ag bunchuspóir na hollscoile, tóraíocht agus buanú na daonnachta.
Is cosúil, mar sin, go bhfuil an lucht dáilte deontas ag buanú an cineál sin tuairimíochta mar go samhlaítear éascaíocht gan aon choinníoll teanga a bheith ag gabháil le dáileadh deontas.
Dar le Pádraig, tá iompar teanga an dreama óig seo ag buanú agus ag normalú úsáid na Gaeilge trína gcleachtas rialta Gaeilge féin:
Ní dóigh liom gurb é buanú an tsloinne atá ag déanamh buartha duit mar tá Naoise ann chun féachaint chuige sin.”
Dúradh go mbeadh an branda “mar acmhainn chun an Ghaeltacht, agus gach gné de shaol na Gaeltachta a chur chun cinn” ar mhaithe “le buanú” na teanga agus phobal na Gaeltachta.
Má fhanann Meiriceá san Iaráic gan buanú na síochána, is ag cruthú naimhde a bheas siad, agus ag gníomhú mar liathróid dornála do na naimhde céanna.