#1176160
B-O-R-N-T-O-B-E-W-I-I-I-I-I-L-D.
B-O-R-N-T-O-B-E-W-I-I-I-I-I-L-D.
‘Cuidi-i-i-i-igh li-i-i-inn!
– Come in, arsa Deaid, co-o-ome i-i-i-in gint-il-min!
Ar aghaidh liom ansin síos Pacific Coast Highway, mar a bheadh an Ghaoth Mhárta ann, an ghaoth isteach ón fharraige ag séideadh go fionnuar i m’aghaidh, agus m’fholt breá gruaige ag séideadh siar leis an ghaoth (ní raibh hata an easpaig orm ag an am, mar atá anois, faraor) agus leagan Phil Lynott d’amhrán Steppenwolf ar siúl agam ar na cluaisíní – B-O-R-N-T-O-B-E-W-I-I-I-I-I-I-L-D.
I: I bPeiriú tá a leithéid ann, in Ollscoil San Marcos, Lima.
Bheadh sé i i bhfad níos suimiúla ná an obair seo.
Thóg Waka Físeáin Ceoil na Bliana leis i Hawai'i i 1999.
An litir ‘i’ i bhfocal seachas gan é a bheith ann.
hIonsaíodh agus maraíodh fear 45 bliain d'aois i i mBéal Feirste aréir.
Bhí cáil ar Ghráinne Ní Mháille as a cuid gaiscí mara agus casadh uirthi an Bhanríon Éilís I i bPálas Greenwich sa bhliain 1593.
Chuir sé dá chuspóir roimh a raibh i láthair .i.i fíorGhaelachas a fhoghlaim tríd an teanga agus neartú leis an ngluaiseacht i gcoitinn.
Déantar idirdhealú sa teangeolaíocht idir gnáth-theanga (gnáthchaint laethúil an phobail) agus teanga shainfheidhme – an teanga theicniúil a úsáideann speisialtóirí i i réimsí saineolais.
Nuair a tháinig Séamas I i réim in 1603, an chéad tionscadal mór a chuir sé sa siúl ná aistriúchán nua ar an mBíobla.
Beifear ag caitheamh vóta ar mholtaí go gceadófaí cannabis do dhaoine tinne i i gceithre Stát eile.
Cheap cuid d’uaisle Éireann go mbeadh saoirse chreidimh acu faoin rí Séamus, mac le máthair Chaitliceach, Máire Stíobhart, a dhícheannaigh Éilis I i Londain.
D’fháiltigh sé roimh theacht Shéamuis I i gcoróin i 1603 leis an dán ‘Mór theasta dh’obair Óivid’.
Bhí sé os comhair cúirte roinnt uaireanta agus ciontaithe in uirlisí ionsaitheacha, in ionsaithe éagsúla agus i i gciontaithe in aghaidh an oird phoibhlí.
Bhí 24 toghcheantar curtha i gCatagóir A: 14 i i nGaillimh; cúig cinn i gCiarraí; ceithre cinn i nDún na nGall agus ceann i Maigh Eo.
Dhá chluiche fíorspéisiúil buaite acu agus a n-ionadaithe i gcomórtas na club sáite i i gcoimhlint fhíordhian a bhí siamsúil agus drámatúil agus nach bhfuil deireadh fós léi.
Ag cruinniú de Bhord Údarás na Gaeltachta anuraidh, tugadh suntas dá mhinice a luaitear i ndréachtphleananna teanga Gaeltachta ceist úsáid na Gaeilge i i measc chomhlachtaí an Údaráis.
Bhí an Taoiseach, Leo Varadkar, i measc 70 duine ar bronnadh teastais sa Ghaeilge Ghairmiúil orthu ag searmanas i dTeach an Ard-Mhéara i i mBaile Átha Cliath i mí Mheán Fómhair.
Tá naíonra lán-Ghaeilge sa cheantar chomh maith agus dar le príomhoide na bunscoile Máire Darragh go bhfuil go leor spéise i i gceantar na Tamhnaí Móire san oideachas lán-Ghaeilge.
Cuireadh tuairisc Kenny faoi bhráid an rialtais i i 1972, ach níor cuireadh i bhfeidhm fós í.
Rinne sé cur síos ar an gclár Spotlight ar an gcaoi ar fhuadaigh triúr fear é gar dá theach cónaithe i nDoire Loinn i i gCo Fhear Manach.
Rinne sé cur síos ar an gclár Spotlight ar an gcaoi ar fhuadaigh triúr fear é gar dá theach cónaithe i nDoire Loinn i i gContae Fhear Manach.
Beidh Imleabhar I i gcló in 2020 agus beidh Imleabhar II (ó dhialann a 3 ar aghaidh) réitithe agam don chló faoi Eanáir 2020.
Tá Juan Carlos I i mbéal an phobail anseo le roinnt mhaith blianta, agus is ag dul in olcas atá a cháil an t-am ar fad.
D'úsáid an tseirbhís dóiteáin péire de chaidéil agus iad ag iarraidh tithe a choinneáil slán ón lán mhara ard i i mBaile Dhún na nGall.
Mhol sé do thuilleadh fostóirí leas a bhaint as tástáil antaiginí ach ní i i leaba beartas eile sláinte poiblí.
Ceoltóir, ailtire, gníomhaí teanga agus iar-uachtarán ar Chonradh na Gaeilge ab ea Albert Fry a rugadh i i dtuaisceart chathair Bhéal Feirste breis is 80 bliain ó shin.
Ar ndóigh, ba léir don dall céard a bhí ar siúl ag an Rialtas – iarracht shiniciúil chun aird an phobail a thógáil de scéal Uisce Éireann agus a gcuid trioblóidí féin agus a léiriú go bhfuiltear, i i ndáiríre, ag obair go dian an t-am ar fad ar mhaithe leis an leas coitinn.
An ‘Gaillimh’ iontach a chonaiceamar i i gcluiche ceannais Laigheann i 2012 nó an ceann a chonaiceamar go rímhinic roimhe agus ina dhiaidh sin. Maidir le Baile Átha Cliath, bhuel b’fhéidir go bhféadfaimis an cheist chéanna faoi bhuanseasmhacht a chur orthu siúd.
Is ar thóir a oidhreachta Seapánaí sin a chuaigh Zach agus a chéad cheol faoin ainm Shigeto á thaifead aige; scrúdú i bhfoirm dhá ep ar an dtréimse a chaith seanmháthair Zach – ar de shliocht Sheapánach í – i ngéibheann ina tír féin i gcampa imtheorannaithe do ‘Sheapánaigh’ sna Stáit Aontaithe le linn an Dara Cogadh Domhanda.
Faoin am gur tháinig Éilís I i réim i Sasana bhí an drámaíocht faoi lán seoil agus leithéidí Shakespeare ag cur drámaí ar fáil d’aisteoirí ábalta, oilte agus fós bhí na compántais taistil ag gabháil na mbóithre.
Baineann paróiste uilig Bhearna agus na bhForbacha le dúiche an Gnó Bhig, ach le linn ré Éilís I i Sasana, tháinig Teach Bhearna agus na tailte a ghabh leis i seilbh na Loingseach, agus Teach agus Tailte na bhForbacha i seilbh na mBlácach, am a d’fhan na Flaitheartaigh i gceannas ar an gcuid eile de Bharúntacht Mhaigh Cuilinn ó thuaidh.
Bhí dhá chló in úsáid sa Ghaeilge nuair a bunaíodh an stát, an cló Gaelach, cló a sholáthair an Bhanríon Eilís I i gcomhair fhoilsiú an Bhíobla sa séú haois déag agus a bhí bunaithe ar thraidisiún na lámhscríbhinne, agus an cló Rómhánach a bhí in úsáid go forleathan ar fud na hEorpa.
An lá faoi dheireadh tháinig mé ar chuntas faoi imeachtaí pleanála i gComhairle Chontae na Gaillimhe i i 1978, tráth ar éirigh mé féin as an gCoiste Gaeltachta a bhí curtha ar bun mar ullmhúchán don Údarás nua Gaeltachta a bhí le tabhairt ar an saol go luath.
Baineann an cás le líomhaintí gur chuir agus go ndúirt an múinteoir mná le daltaí Seilitéip a chur ar chúigear daltaí eile nuair a bhí sí ag déanamh ionadaíochta i scoil i i mí an Mhárta sa bhliain 2012.
Ach as measc na nathanna a ceannaíodh sa siopa ina bhfaightear frásaí ar luach thar a bheith íseal, bhí, is ea – fan leis – bhíomar ‘ag an gcrosbhóthar.’ Ráinig Robert Frost gabhal sa choill tráth dá raibh – “Two paths diverged in a wood – and I/ I took the one less traveled by,/and that has made all the difference.” Ní léir gurb é an cosán ‘less traveled by’ atá i gceist ag Leo Varadkar a shiúl, mar is dócha nach dtoghfaí é ná a chamthaí dá mba gur chuaigh siad ar seachrán ón mbóthar mór.
Ní nach ionadh tá an rialtas ag baint an-sult as an ngaisce atá déanta acu i i leith an Bhreatimeachta, agus geallúintí faighte nach mbeidh aon teorainn chrua ann mar choinníoll le tús a chur le cainteanna trádála.
Ba é an Taoiseach Leo Varadkar agus an tAire Forbartha Tuaithe agus Pobail, Michael Ring a d’fhógair inniu go mbeadh an maoiniú caipitil á chur ar fáil don eagraíocht Ghaeltachta do na tograí i i nDún na nGall, i Maigh Eo agus i nGaillimh.
Tá foláireamh aimsire a bhfuil stádas flannbhuí aige eisithe ag Met Éireann do chodanna áirithe den tír níos deireanaí inniu. Foláireamh gaoithe atá i gceist agus tiocfaidh sé i bhfeidhm ag a 10 a chlog anocht i gCorcaigh agus i gCiarraí, agus meánoíche i nDún na nGall, i nGaillimh, i Maigh Eo, i Sligeach, sa Chlár, i mBaile Átha Cliath, i i Lú, i Loch Garman, i gCill Mhantáin, sa Mhí agus i bPort Láirge.
Chuige sin, tá an Roinn ag déanamh aithrise ar an mhodheolaíocht ar baineadh leas aisti i i dtíortha eile cosúil an Astráil, mar ar labhraíodh go díreach le daoine a mhair in institiúidí stáit.
Maraíodh fear os cionn 60 bliain d'aois i dtimpiste bóthair i gCo Shligigh ar maidin. Bhuail gluaisteán an fhir faoi bhall ar Bhóthar Thobar an Choire ag an Dumha Mhór, Cluain na Cúile, ag thart ar 9.45. I i gCo Chill Mhantáin aréir, maraíodh fear óg 19 bliain d'aois nuair a d'imigh carr ina raibh sé ina phaisinéir den bhóthar san Inbhear Mór.
Bhí cara de chuid Joseph Tuohy, Brian Boylan – gur chas siad ar a chéile i i mbrú go dhaoine gan dídean i Londain sna seachtóidí – agus duine áitiúil, Margaret Browne, ar na príomhchaointeoirí ag an tsochraid inniu.
I ráiteas tráthnóna, dúirt Leo Varadkar gur labhair an Athair O'Reilly ó chroí agus ó cheann nuair a cháin sé an t-ionsaí ar Kevin Lunney, stiúrthóir sa chomhlacht Quinn Industrial Holdings. I mí Mheán Fómhair, d'fhuadaigh triúr fear Kevin Lunney gar dá theach cónaithe i nDoire Loinn i i gCo Fhear Manach.
Tá súil agam go mbeifear in ann an bhliain a úsáid le dhá rud a dhéanamh: (i) i dtosach, a chur ar a súile do mhuintir na hÉireann nach bhfuil i straitéis an rialtais i dtaobh pleanáil teanga sa Ghaeltacht ach cur i gcéill ó thús go deireadh, ar a bhféadfaí go leor airgid poiblí agus fuinnimh pobail a chur amú gan toradh ar bith dá bharr agus (ii) a chur in iúl don Aontas Eorpach, ag an leibhéal is airde, go bhfuil cuid tábhachtach d’oidhreacht cultúir na hEorpa i mbaol de dheasca cur i gcéill an rialtais anseo, maidir le caomhnú na Gaeilge sna ceantracha ina bhfuil sí fós ina teanga bheo.
B'éigean do tabhairt fé leaindeáil éigeandála, a bhí beartaithe a dhéanamh i ngort ar leith ach le linn an ama san, tharla an tionóisc i i gCnoc Uí Thaobháin láimh le Dún Garbhán agus maraíodh an píolóta.
In Airteagal 40.6.1o i, i dtaca le 'ceart na saoránach chun a ndeimhní is a dtuairimí a nochtadh gan bhac,' foráiltear go bhfuil an ceart sin faoi réir na forála seo a leanas:
Bhí dhá chló in úsáid sa Ghaeilge nuair a bunaíodh an Saorstát, an cló Gaelach, cló a sholáthair an Bhanríon Eilís I i gcomhair fhoilsiú an Bhíobla sa séú haois déag agus a bhí bunaithe ar thraidisiún na lámhscríbhinní, agus an cló Rómhánach a bhí in úsáid i bhformhór na dteangacha san Eoraip (Ní Ghearáin 2012: 205).