#1117768
Avthore C.M.
Avthore C.M.
16 cm a thit in áiteanna.
Measann Met Éireann ag an tráth seo gur 25 cm a bheas tite faoi mheánlae amárach.
Bhí an tAthair Caoimhín Condún CM mar chomhairleoir agamsa.
An tAthair Caoimhín Cundún C.M.
I will appeal to the sword (C.M.).
Meánluas 8.34 ciliméadar san uair a bhí i gceist agus 26.9 cm an uasmhéid.
Caitheadh isteach í ar an charraig ag Camus Binne, 2 cm ó dheas as Port.
I 1987 bhí meánluas 67 cm/u ag an Sunraycer, an carr a ghnóthaigh.
I mbliana, bhí meánluas 97 cm/u ag Nuna II.
Píosa de sheanchéachta a bhí ann, timpeall 25 cm ar fhad agus 2.4 cileagram meáchain.
Thit thart fá 4 cm sneachta i bpáirteanna den chontae luath ar maidin inniu.
Pléitear meon agus dearcadh an phobail urlabhra i leith CM.
Úsáidfear Códmhalartú/Códmheascadh mar olltéarma sa chaibidil seo, agus CM mar ghiorrúchán.
Treo taighde idirdhisciplíneach é a leathnaíonn ar choincheapa CM.
Cur chuige coincheapúil eile ná breathnú ar CM idirabairte mar phróiseas uainíochta idir an dá theanga.
Tugtar raon samplaí ionadaíocha de CM Gaeilge- Béarla anseo thíos.
Tugann an raon samplaí comhthéacsúla thíos léargas praiticiúil ar phróisis agus ar chomhthéacsanna iompar CM.
Tugtar íosmhéid comharthaí/teagmhais CM faoi deara i suíomhanna neamhfhoirmeálta go rialta agus tá meáchan sochtheangeolaíoch le minicíocht agus braisliú CM ag ócáid urlabhra.
Is féidir breathnú ar mhinicíocht úsáide CM mar athróg shochtheangeolaíoch agus comhaireamh a dhéanamh ar theagmhais de CM mar chuid d'anailís mhalartach.
Is minic tráchtaireacht mheititheangeolaíoch ar CM agus stíl i gcomhthéacsanna teagmhála teangacha.
Is léir gur malairt stíliúil é seo ar CM:
Déanann Mondada (2007) anailís spéisiúil ar CM i suíomhanna foirmeálta gairmiúla.
Briseadh isteach: Uaireanta, úsáidtear CM le briseadh isteach ar chomhrá atá ar bun cheana féin.
CM atá gaolmhar leis an sainmhíniú leanúnach rólanna atá i gceist san idirbheartaíocht shóisialta thuas is ea an úsáid a bhaintear as CM le féiniúlacht agus ballraíocht ghrúpa a chur in iúl.
Sampla tráthúil é seo den fhórsa siombalach is féidir a bheith le CM i gcomhthéacs poiblí.
Sa taighde ar ghnéithe éagsúla de CM le blianta anuas, léirítear nach feiniméan randamach ar an leibhéal teangeolaíoch ná ar an leibhéal sóisialta é CM.
(2014: 6) d'éagsúlachtaí iompair agus dearcaidh i leith CM i measc nuachainteoirí:
Faoi bhrat na hil-inniúlachta, aithnítear an gníomh CM ina chomhthéacs sóisialta mar thaibhiú cruthaitheach.
Is fiú CM i dtéacsanna scríofa, a fhágtar ar lár ó thaighde CM den chuid is mó (féach Sebba 2012), a lua sa chomhthéacs seo chomh maith.
Músclaíonn taighde ar CM an iliomad ceisteanna.
An dtéann CM i gcion ar shealbhú teanga an dátheangaigh?
Cuid d'ollphictiúr an dátheangachais/an ilteangachais é CM.
Téann na heilimintí ar fad a théann i gcion ar aclú féiniúlachta, stíle agus ról trí mheán na hurlabhra agus na cumarsáide i gcion ar CM agus ar iompar CM.
Thart ar an meáchan agus an airde céanna le stócach 14 bliana d’aois a bhíonn an marcach capall a bhíonn ag saothrú ar an talamh réidh na laethanta seo – sin idir 4’ 10” (149 cm) agus 5’ 6” (168 cm) ar airde agus tuairim 8½ gclocha (53 kg) meáchain.
Sonraítear na sainmhínithe teangeolaíocha atá ag na téarmaí Códmhalartú, Códmheascadh, agus Trasteangú agus úsáidtear an t-olltéarma Cómhalartú/ Códmheascadh (CM) sa chaibidil seo mar áis le tuairisc a thabhairt ar iompar CM ag cainteoirí il- agus dátheangacha.
Ar go leor bealaí tagann na tosaíochtaí taighde seo leis an idirdhisciplíneacht atá ina dhlúthchuid de thaighde ar CM sa tsochtheangeolaíocht ach tuigtear an cur chuige Trasteangúil a bheith níos leithne fós,agus CM a bheith ina chomhchuid de.
Ní gá gur comhartha easláinte ar mhionteanga é go mbíonn CM le mórtheanga le fáil inti - mar a chonacthas cheana, is gnáthiompar coitianta é an CM i measc dátheangach ar fud na cruinne.
Mar a mhíníonn sí, is gá eilimintí iltoiseacha sochtheangeolaíocha, síctheangeolaíocha agus struchtúracha a chur san áireamh agus taighdeoirí ag féachaint le hidirdhealú a dhéanamh idir 'ghnáth'-CM - ag dátheangaigh líofa seasmhacha - agus CM i gcreimeadh teanga - ag cainteoirí 'who are becoming or "un-becoming" bilingual' (Ibid.
Meán scríofa den chuid is mó í an chumarsáid dhigiteach agus tá taighde reatha ag tabhairt le fios nach cosúil go leanann CM ar líne na cleachtais chéanna a leanann CM in idirghníomhaíocht éadan le héadan.
Tá contaethe Dhún na nGall, Sligeach, Maigh Eo, Liatroim i mbaol go dtitfidh idir 4 agus 8 cm sneachta anocht ann.
Sa chuntas deir sé: Aithris arís ar chadhnra Wollaston a bhí sa dara cadhnra suntasach aige ach é dírithe an t-am seo ar ardvoltas a chur ar fáil: 280 gnáthchealla le plátaí since 10 cm faoi 10 cm sraithcheangailte.
Bhain sé stua tréansolais thart ar 13 cm idir dhá theirminéil miotail – ní fhéadfaí na gnáthmhaidí carbóin a úsáid mar d’ídeofaí ró-thapa iad.
Tá Ruby Walsh 5’ 10” (178 cm) agus é tuairim 10 gclocha meáchain (63.5 kg) nuair is rogha leis sin.
Ainmhithe beaga atá iontu, tuairim agus 300 go 350 Kg agus thart ar 100 cm ar airde a thógtar ar mhaithe lena mbainne agus lena bhfeoil.
Tá sneachta thuas go 40 cm á thuar inniu agus tugadh rabhadh do dhaoine fanacht istigh ó 3in inné go dtí meán lae inniu.
Baineann na feirmeoirí úsáid as sreang ina bhfuil poill chearnógacha 150cm x 150 cm, fál a tháirgtear le haghaidh caorach, ‘sheep wire fencing’.
Ar an meán san fhiántas, is féidir le toirtís ghófair fás suas le 23-30 cm ar fad, 5-6 kg meáchain inti, agus mairfidh sí 40-80 bliain.
Deir Met Éireann go mbeidh tuilleadh flichshneachta, clocha sneachta agus sneachta i nDún na nGall tráthnóna inniu agus anocht, agus go bhféadfaí go dtitfidh 3 cm sneachta i bpáirteanna den chontae.
Cíortar na patrúin iompair agus na comhthéacsanna a ghabhann le CM agus déantar cur síos ar threonna éagsúla taighde idir thuairisciúil agus fheidhmeach.