#1333979
Agh, son mooarane dy vraane, t’eh costal rouyr dy hroailt ersooyl as dy chur jerrey er y thorrid, as cha nel couyr erbee elley ayn agh dy yannoo ymmyd jeh pillaghyn cur jerrey er thorrid.
Agh, son mooarane dy vraane, t’eh costal rouyr dy hroailt ersooyl as dy chur jerrey er y thorrid, as cha nel couyr erbee elley ayn agh dy yannoo ymmyd jeh pillaghyn cur jerrey er thorrid.
Nee ymmodee screeu mysh yn aght v’eh gobbragh dyn scuirr dy hauail ny shenn chliaghtaghyn Manninagh as dy chur ad er nyn doshiaght reesht, as yn aght streeu eh dy frioosagh dy chur caa da sleih aegey ayns Mannin gynsagh nyn glare ghooghyssagh.
Nee mayd cooinaghtyn er Brian son ymmodee oyryn: myr foawr ayns aavioghey y ghlare dyn dooyt, agh myrgeddin, myr carrey as cumraag, myr persoon yindyssagh va dy kinjagh arryltagh dy chummal seose as dy chaggey son cultoor e ellan as son dy chooilley red elley v’eh graihagh er.
Cha nel ny lhiettalyssyn shoh ynrican cur drogh ghellal da mooarane dy vraane Manninagh, t’ad faagail ny mraane shoh gyn reih erbee elley agh dy hirrey feaysley trooid aghtyn elley.
S’licklee dy vel yn earroo ny s’yrjey.
Ta ny pillaghyn shoh noi yn leigh er yn ellan as er y fa shen, oddagh mraane ta goaill ad dy firrinagh goaill aggle roish ny quailyn as she drogh red eh dy voddagh shoh cur stapp orroo shirrey cooney lheeys dy beagh feme oc er.
Cha nel jannoo eh mee-lowal dy chur jerrey er thorrid scuirr mraane veih jannoo eh.
Kuse dy veeaghyn ny lurg shoh, ren Dr Alex Allinson, oltey noa jeh’n Chiare as Feed, aghin dy yannoo Billey Oltey Preevaadjagh dy lhiassaghey yn leigh bentyn da cur jerrey er thorrid.
dy gath G.
Va shinyn ec Culture Vannin rieau moyrnagh as maynrey dy row Brian ny oltey jeh’n ving ain, as she onnor v’eh dy obbragh marish er Bing Ymskeaylley Gaelgagh rish wheesh dy hraa.
She myr sheanseyr va Brian gobbragh son cooid smoo e vea-obbyr agh cha row e ynsagh ny e hushtey rieau jannoo ard-aignagh ny mooarallagh jeh; dy jarroo, v’eh dy kinjagh imlee as ammyssagh as arryltagh dy ynsagh reddyn noa.
Gura mie ayd Vrian son dy chooilley red ren oo son Mannin as y Ghlare Vanninagh.
Ta troddan bleaystanys yn Araab Saudi er n’yannoo dean jeh’n theay, as myr eiyrtys er shen, ta ny smoo na 8000 dy vraane, dy gheiney as dy phaitçhyn neu-chyndagh er n’gheddyn baase.
Hooar ad magh dy row 37 dy leih voish yn Armee Saudi ynsit ec RAF Valley myrgeddin.
Ayns çhionraa copharteeagh leeidit liorish y Chommeeys Celtiagh as y banglane Manninagh jeh Amnesty International çheu-mooie jeh Roonysvie, ren ny piggadee jannoo aghin da’n reiltys dy gheddyn coontys oikoil voish Westminster dy ghra dy negin dooin kiarail ynsaghey son çheer erbee ta’d creck armyn gys.
T’eh traa dy chur jerrey er y chiangley eddyr caggey as y purt aer theayagh ain, as dy ghoaill aa-smooinaght er nyn mooinjerys rish Westminster.
Jeant dy mie Adrian Cain!
She chingys theayagh shen hene, gyn vacseen dy chur couyr da.
Ayns yn Reeriaght Unnaneyssit, oddagh oo nish ve ayns pryssoon rish tammylt sodjey dy jinnagh oo jeeyl da jalloo grainnit na dy goghe oo peiagh er egin.
T'eh ginsh dooys dy nee seihll troggit er misodjinnaght shoh.
Hoshiaght, t'eh scanshoil dy chur yn ennym kiart er - raghlid gheiney noi mraane.
She cuirrey t'ayn dy ve ny ayrn jeh'n choloayrtys, as yn ansoor.
Dy ghellal lesh bun raghlid cheintyssagh as dy chur jerrey er, shegin dooin doolaney ny smooinaghtyn as credjueyn misodjinnagh tra ta shin fakin ad, er-lheh my she dooinney uss.
Ayns 2015, hooar studeyrys Americaanagh magh dy row mraane ghoo daa cheayrt dy lieh cho licklee dy gholl er dunverey liorish dooinney na mraane vane, as ayns ny h-Americaghyn, ta jerkallys-vea vraane trans jeh daah 30-35 bleeaney d'eash.
Quoid dy vraane shegin daue ve marrooit roish my vees caghlaa ayn?
Dy boiragh, dooyrt Howard Quayle dy row tailley eeckit da’n reiltys son dagh keayrt ta’n cliaghtey cheet faare y thalloo fegooish goaill grunt ec Roonysvie as dy row yn ymmyd jeh’n phurt aer liorish yn RAF lhiggey da ny stiureyderyn traaght-aer mooadaghey ny hooryn cliaghtey oc.
T’eh smooinit dy vel mysh keead ben voish Mannin troailt gys yn Vretin Vooar dagh blein son dy chur jerrey er nyn dhorrid, as cha nel yn earroo shoh agh goaill stiagh mraane t’er chur coad postagh Manninagh.
Derrey nish, ta’n drogh slattys shoh er chur bree da’n varel ayns Mannin dy re oyr nearey ta cur jerrey er thorrid, as oddagh shoh ve yn oyr ghow eh ny smoo na feed blein dy chur y lane fo’n ‘Slattys Cur Jerrey er Torraghys 1995’.
Jea, hie ayns slattys er lhaih son y trass cheayrt, as ga dy ren kuse dy Oltaghyn yn Chiare as Feed shassoo noi, reesht as reesht, ta ny arganeyssyn oc er ve castit.
Er ram aghtyn, ta currymyn Culture Vannin as yn obbyr yindyssagh ren Brian harrish ny bleeantyn goll rish y cheilley – s’liklee dy vel yn chooid smoo dy leih cooinaghtyn er e obbyr vooar ayns aavioghey yn Ghaelg; agh, mastey reddyn elley, v’eh ny arraneyder, kiaulleyder, screeudeyr, fer-ynsee as creeleyder-radio feer vie myrgeddin.
Neayr’s 2015, ta’n caggey theayagh ayns Yeaman er varroo 91,600 dy leih, as ta 24.1 millioon dy leih ayns feme cooney debejagh, rere fysseree noa currit magh liorish yn çhalee fysseree ynnyd as taghyrt streeu armit.
Ayns coontys liorish yn Ard-Shirveishagh, Howard Quayle MHK, dooyrt eh dy row yn chooish ass stiurey Mannin er yn oyr dy vel currym er Westminister son fendeilys as commeeyssyn eddyr-ashoonagh cordail rish yn vunraght.
Agh eisht, Va cassid jeant er meoir-'shee' son geid as dunverey Sarah Everard, ren gunneraght-vooar ayns Atlanta targad ass mraane Aishanagh, as va staddyssaght noa currit magh gra dy vel 97% dy vraane yn eash aym nyn dreihyn jeh boiraneys comyssagh.
My she jeh deiney ta 79% dy yallooyn grainit, as ta'n chooid smoo dy ghreihyn ta goit er egin nyn mraane, cre ta shoh ginsh dhyt mychione quoi as cre er ta'n reiltys thoree cur feeuid?
Choud's ta'n churrym smoo lhie er deiney dy chloie paart breeoil 'sy chaggey noi misodjinnaght as cur jerrey er raghlid noi mraane, ta mraane vane gollrhym-pene, currymagh son jannoo shickyr dy vel mraane jeh daah, mraane trans as adsyn jeh jender mynlagh goit stiagh 'sy choloayrtys.
Tá a mhacasamhail á húsáid ag teangacha Ceilteacha ar an ngéag Breatnach – Dyyd Sul (Breatanais), Dy Sul (Coirnis), Disul (Briotáinis).
Ta thousaneyn dy vraane voish Nerin, as ad ayns ynnyd s’messey foast, jannoo yn turrys cheddin.
Lesh ny breidyn as cloagaghyn jiarg oc dy chowraghey ny inneenyn-veyl far-skeealaght gyn reih ny coraa, cha dooyrt ad veg.
Yinnagh yn slattys noa jannoo slattyssyn cur jerrey er thorrid chammah’s cairyn kiarail-slaynt mraane ayns Mannin dy ve corrym roosyn sy Vretin Voar.
Ta kiangley eddyr Mannin as Nerin trooid çhengey, eiraght as cultoor as rish roud dy hraa, ta mraane Manninagh as Yernagh ny neesht er n’yannoo yn turrys doillee harrish Mooir Vannin.
Chammah’s e chreenaght as e hushtey, nee mayd cooinaghtyn er e imleeid as feoiltys cree er son dy bragh.
Nee feallee elley cooinaghtyn er yn aght ghow eh wheesh dy voggey ayns loayrt mysh yn ellan shoh as ooilley e cliaghtaghyn er claare Radio Vannin, Moghrey Jedoonee, dagh shiaghtin.
She Manninagh dooie va Brian, fer jeh’n earroo feer veg shen dy leih va shin ooilley smooinaghtyn er myr tashtey ashoonagh, v’eh ny charrey firrinagh dooin ooilley.
Cha lhisagh eh v’er ny yarrood cre wheesh dy hraa cheau Brian cooney lesh sleih eddin ry-eddin neesht; ayns brastyllyn beggey, gynsagh, greinnaghey as cur cree da ynseydee.
Ta shin feer luckee dy vel recoyrtyssyn ain jeh e chiaulleeagh as e artyn, e lioryn, e hyndaassyn as y chooid-ynsee Gaelgagh chroo eh.
Ec jerrey 2018, ren feysht screeuit gys Westminster soilshaghey magh dy row etleyderyn Saudi ynsit liorish Armee Aer Hostyn ec yn ynnyd aer oc ayns Ynys Môn, ‘RAF Valley’.
Lurg shoh, hie eh er feddyn magh dy vel ymmyd jeant jeh’n phurt aer theayagh ayns Mannin Roonysvie, liorish yn Aer Armee Saudi ayns yn trainal oc liorish Armee Vretin.
Trooid shoh, v’ad er nyn shickyraghey liorish yn Çhirveishaght Fendeilys dy row Roonysvie nane jeh ny pairkyn aer ‘ynnydoil’ ymmydit ayns trainal pilotyn eddyr-ashoonagh.
Ny sodjey, ren ad gyllagh er reiltys Mannin dy hassoo noi’n ymmyd jeh Roonysvie son yn ynsaghey.
Marish shen, ren eh fockley magh dy row yn slattys cormid t’ec yn ellan lhiettal yn reiltys veih jannoo lhiettrimys er ashoonaght ynrican.