#975723
Ba chóir go dtráchtfadh R+D na Gaeilge ar na hathruithe seo.
Ba chóir go dtráchtfadh R+D na Gaeilge ar na hathruithe seo.
Tharla sé seo i réimsí eile freisin ach níor fágadh iad gan R+D.
Léireodh R+D i réimse na foilsitheoireachta easpa comhordaithe sa bheartas poiblí.
Tá an riachtanas céanna le R+D i ngach réimse den teanga.
Seo léargas nua dúinn ar staid fhírinneach na Gaeilge freisin, agus a phráinní atá sé clár réadúil taighde agus forbartha (R+D) a bhreacadh di, a thabharfaidh slán í tamall eile féin.
Agus chéad lá breithe Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003 á cheiliúradh an tseachtain seo, is ríléir an t-easnamh in R+D na Gaeilge.
Sa tuarascáil Treo 2000 (1997) moladh aonad R+D a bhunú mar bhonn le beartas poiblí Gaeilge.
Léiríonn an sampla fánach seo an chaoi a gcoinníonn easpa R+D earnáil iomlán ar easpa comhordaithe agus ar easpa forbartha, is cuma cén díograis dheonach agus pinginí Stáit a chaithfear leis.
Chun an comhordú agus an luach is fearr a fháil ar airgead Stáit, is gá feidhmeanna R+D na Gaeilge a riaradh ar leibhéal straitéiseach.
Cheal polasaí Stáit bunaithe ar R+D, fágadh an fhoclóireacht dhátheangach (G/B agus B/G) blianta fada ar easpa leanúnachais.
Dheimhneodh forbairt straitéiseach R+D go mbeadh dea-chleachtas agus caighdeáin idirnáisiúnta i gceist le hobair na teanga.
Is féidir tionscadail a chur ar bun a nascann tosaíochtaí Eorpacha, tosaíochtaí R+D na Gaeilge, agus clár oibre institiúidí aonair i gcomhar le páirtnéirí thar lear.
Dá mbainfi leas éifeachtach cruthaitheach as na hacmhainní agus as na deiseanna atá ann, ba bheag sa bhreis a theastódh chun bonn a chur faoi R+D na Gaeilge.
(http://ga.wikipedia.org/wiki/An_Gorta_M%C3%B3r) D’athraigh sé sin an tír ó bhonn ar an ábhar gur chailleamar mórán daoine den ocras, d’aicíd agus den imirce.
Tugadh páistí scoile ó Brentwood Essex go dtí Conamara, agus bhí an Ghaeilge á múineadh i dtrí scoil i ndeisceart Londan (Máire-Áine Ní Dhireáin, Jackie Wa r d l o w, Caitríona Scanlon, Isabel Ní Riain agus Mairéad Balkowitz a bhí i mbun múinteoireachta iontu).
Tá Institiúid Teangeolaíochta Éireann i lámha an leachtaitheora, agus ón gcéad lá níor ghlac Foras na Gaeilge (ná an Bord roimhe) le cúram an R+D ba ghá mar bhonn le beartas poiblí i leith na Gaeilge.
Moladh Acht Teanga freisin agus tháinig sé, ach cheal feidhmeanna R+D ní bheidh againn ach fuadar agus feelgood go ceann tamaill eile, dá mhéad coimisiúin agus coistí a bheidh ina suí go maidin ag cumadh gríosófars, mar a thugadh Ó hEithir orthu.
Cuireadh an leabhar seo le chéile le comóradh a dhéanamh ar an 30 bliain ó cailleadh an file agus is feiliúnach an t-athamharc seo, ní hamháin ar shaothar an R í o r d á n - aigh ach ar an dóigh a n-amharcaimid ar a shaothar anois agus, fiú ar an dóigh a n-amharcaimid ar chuid de théamaí an fhile anois
B’fhiú an méid sin a chur ina cheart ós é ‘haemaifile’ an litriú caighdeánach anois Malairtí litrithe (a chleachtar i nGaeilge na hAlban) a aithint i gcás na ndobhriathra suímh: Anseo / an seo, ansin / an sin, ansiúd / an siúd B’fhiú aird a tharraing ar litriú eisceachtúil an bhriathair codlaím, codladh Malairt litrithe (a chleachtar i nGaeilge na hAlban) a aithint i gcás an dobhriathair: inné / in dé sg, sb, sd a cheadú mar mhalairtí ar sc, sp, st: scéal / sgéal, scéim / sgéim, scian / sgian, sciath / sgiath, scilling / sgilling, scléip / sgléip, scoil / sgoil, scoláire / sgoláire, scread / sgread, scríbhneoir / sgríbhneoir, scríobh / sgríobh, scrogall / sgrogall; iasc / iasg, meisce / meisge, uisce / uisge; Cáisc / Cáisg, cosc / cosg, teagasc / teagasg; ispín / isbín Aird a tharraingt ar fhocail a mbíonn b / f / p ag malartú ina dtosach; balla / falla, blaincéad / plaincéad, bráisléad / práisléad; féileacán / péileacán, fillim / pillim, fréamh / préamh; páideog / fáideog, pailm / failm, pilibín / filibín, pocléim / bocléim; clampa / glampa, duibheagán / duibheacán, gróigeadh /cróigeadh, Nollaig / Nollaic, poitigéir / poiticéir Aird a tharraing ar fhocail a mbíonn d / g, d / r, d / t ag malartú iontu (ina dtús go háirithe): díoscadh / gíoscadh, dreas / greas, driopás / griopás, giorraisc / diorraisc, grainc / drainc, greasáil / dreasáil; spiléar / spiléad, slipéar / slipéad; cárta / cárda, cuairt / cuaird, dada / tada, prionta / prionda, smúit / smúid.