#922464
Ar mhaith linn go mbeadh Sasana sa mhargadh aonair nó san aontas custaim?
Ar mhaith linn go mbeadh Sasana sa mhargadh aonair nó san aontas custaim?
An raibh sé ag réiteach an bhealaigh do mhargadh custaim – aontas custaim faoi ainm eile?
Ach níl aon sonraí tugtha faoin gcaoi go gcuirfí riachtanais na hÉireann chun tosaigh maidir le seasamh an Aontais faoin Margadh Aonair nó leis an Aontas Custaim.
Ach níl aon sonraí tugtha faoin gcaoi go gcuirfí riachtanais na hÉireann chun tosaigh maidir le seasamh an Aontais faoin Margadh Aonair nó leis an Aontas Custaim.
Thabharfadh ballraíocht san aontas custaim saoirse earraí a thabhairt isteach agus amach as an mBreatain gan aon dleachtanna.
Ach is é an tAontas Eorpach a leagfadh síos na rialacha faoi sin is a shocródh táille choiteann ar thrádáil i gcás tíortha atá taobh amuigh den aontas custaim.
Ach, toisc iad a bheith taobh amuigh den aontas custaim caithfidh siad a chruthú gur as an Iorua aon earraí a chuireann siad go dtí an tAontas Eorpach.
Is é sin caithfidh Michel Barnier cúlú óna ráiteas nach féidir “trádáil gan bhac a dhéanamh taobh amuigh den mhargadh aonair is den Aontas Custaim’.
Tá (a) aistarraingt ón margadh aonair agus ó aontas custaim an AE agus (b) rannpháirtíocht leanúnach iontu molta ag urlabhraithe éagsúla ón bpáirtí.
Dúirt an tAire Rialtais sa Bhreatain David Davis i bParlaimint Westminster nach bhfágfadh an Bhreatain an tAontas Eorpach agus an Tuaisceart fós fanta sa mhargadh aonair agus san aontas custaim.
Bheadh an Ríocht Aontaithe, ag fanacht leis an leagan amach atá ar margadh aonair agus ar an aontas custaim agus bheadh cosaint iomlán ag Comhaontú Aoine an Chéasta.
Fágfaidh an Ríocht Aontaithe ina hiomláine – Tuaisceart Éireann san áireamh – aontas custaim an Aontais Eorpaigh agus margadh aonair an AE.
Líne dhearg don DUP is ea an ‘cúlstop’ a choinneodh an tuaisceart, murab ionann agus an Bhreatain, in aontas custaim.
Rinne sé a bhagairt roimh an vóta i dTeach na Parlaiminte inar éiligh móramh go bhfanfadh an Ríocht Aontaithe san aontas custaim nuair a d’fhágfadh sí an tAontas Eorpach.
Má fhágann an Ríocht Aontaithe aontas custaim agus margadh aonair an AE, mar a gheall Theresa May arís Dé Céadaoin, ní léir seift fós a sheachnóidh bunú crua-theorann.
Ní fhanfaidh an Bhreatain san Aontas Custaim, mar cheanglófaí iad le rialacha atá leagtha síos ag an Eoraip nach mbeadh smacht ar bith acu orthu.
Chuirfeadh cinneadh fanacht san Aontas Custaim rogha an phobail go n-imeodh an Bhreatain as an Aontas ar ceal nach mór.
Is dá bharr sin go mbíonn Corbyn ag caint faoi aontas nua custaim in ionad a bheith ag moladh fanacht san aontas custaim mar atá.
Ceaptar go vótáilfidh na feisirí go bhfanfadh an Bhreatain san Aontas Custaim théis dhóibh imeacht as an Aontas Eorpach, rud atá ag teacht salach ar phleananna an Phríomhaire, Theresa May.
Níor mhiste cuimhneamh leis go bhféadfaí an mí-amhras agus an débhríocht uilig a sheachaint, dá mbeadh an Bhreatain sásta fanacht san aontas custaim agus sa mhargadh aonair.
Tá siad i mbun feachtais le brú a chur ar Corbyn agus iad sásta géilleadh don Aontas agus fanacht san aontas custaim agus sa mhargadh aonair.
Ina dhiaidh sin áfach, luath nó mall, cuirfidh an tAontas Eorpach iachall ar an rialtas margadh aonair agus aontas custaim an Aontais Eorpaigh a chosaint.
Dúirt Foster gur plean “easnamhach” ó thaobh an daonlathais é go bhfanfadh Tuaisceart Éireann amháin a sa mhargadh aonair agus san aontas custaim sa chás go dteipfeadh ar na cainteanna Breatimeachta.
Dúirt sé go bhfágfadh an cúlstop go bhfanfadh an Ríocht Aontaithe “i ngéibheann” agus gurbh amhlaidh gur mheasa fanacht san aontas custaim ná fanacht san Aontas Eorpach féin.
Dúirt sé go bhfágfadh an cúlstop go bhfanfadh an Ríocht Aontaithe “i ngéibheann” agus gurbh amhlaidh gur mheasa fanacht san aontas custaim ná fanacht san Aontas Eorpach féin.
Faoin gcúlstop bheadh socrú sealadach ann go bhfanfadh an Ríocht Aontaithe san aontas custaim ach bheadh socruithe speisialta breise ann do Thuaisceart Éireann ó thaobh chustam agus rialacha an aontais.
Dá mbeadh idirbheartaíocht ag dul i bhfad nó í i sáinn, a dúirt Cox, d’fhéadfadh sé tarlú gurb é Tuaisceart Éireann amháin a choinneofaí san aontas custaim.
Ní féidir teorainn chrua a sheachaint, a dúirt Leo Varadkar léi, mura nglactar le comhaontú faoina gcoinneofar aontas custaim agus ailíniú (‘alignment’) a rialála i bhfeidhm.
Bhí móramh 21 vóta in aghaidh rún Boles fanacht sa mhargadh aonair agus in aontas custaim; chinnteodh sé sin nach mbeadh gá leis an gcúlstad agus thacaigh cuid den Lucht Oibre leis.
Ainneoin sin, tá fanaic curtha aige nach bhféadfar aontas custaim don Bhreatain thré chéile a thabhairt isteach mar mhalairt ar an gcúl-stad sonrach, do Thuaisceart Éireann.
De réir an chúlstad, d'fhanfadh an Tuaisceart in aontas custaim an Aontais Eorpaigh le teorainn chrua ar oileán na hÉireann a sheachaint.
Agus dúirt tú leis an eite dheis i do pháirtí féin go bhfuil tú ag imeacht as an aontas custaim.
Ach dúirt sé nár thuig sé cén chaoi a bhféadfadh an Phoblacht agus an Tuaisceart a bheith i ndá aontas custaim ar leith gan taraifí ná seicéalaithe ar earraí.
Ní bheidh an Bhreatain páirteach sa Mhargadh Aonair ná san Aontas Custaim feasta agus beidh moill ar iompar earraí trasna teorainneacha dá bharr sin.
Ach cé go ndeirtear go minic nach dteastaíonn teorainn chrua uainn ar oileán na hÉireann agus go mb’fhearr linn dá bhfanfadh an Bhreatain mar chuid den mhargadh aonair is den aontas custaim, níl éinne sásta aon sonraí a thabhairt faoi céard is brí leis an gcaint sin dáiríre.
Cinnte, tá rialtas na Breataine, is cosúil, ag glacadh leis go mbeidh idirthréimhse dhá bhliain nó mar sin ann sula n-imíonn siad ón Aontas Custaim ar fad, agus deireann Páirtí Lucht Oibre na Breataine sa bhfreasúra go mb’fhéidir gur thréimhse cheithre bhliana ag teastáil.
Bheadh Breatimeacht bog ann dá bhféadfadh an Bhreatain cead isteach a fháil sa mhargadh aonair, gan bacanna a bheith orthu is gan maorlathas a bheith á bplúchadh, nó dá n-éireodh leo ar a laghad fanacht san aontas custaim.
Arís, ba bhunchloch de chuid an éilimh ar an mBreatimeacht é go mbeadh an tsaoirse ag an mBreatain a gcomhaontuithe trádála féin a dhéanamh, rud nach bhféadfaidís a dhéanamh dá mbeadh siad san aontas custaim.
Ina óráid, dúirt Leo Varadkar go bhféadfaí trí réiteach a phlé: aontas custaim idir Aontas na hEorpa agus an Ríocht Aontaithe, mar atá i bhfeidhm idir an Tuirc agus an tAontas; ballraíocht na Breataine i gComhlachas Saorthrádála na hEorpa (EFTA), a dheimhneodh go mbeadh saorthrádáil i réim idir an Ríocht Aontaithe agus ballstáit an AE; nó socrú idirlinne, chun deis a thabhairt don dá thaobh gach rud a phlé.
Tá súil acu, má dhéantar ródheacair é don Bhreatain socrú trádála a dhéanamh nach mbeidh aon rogha acu ach dul siar ar a gcinneadh agus fanacht san Aontas Custaim agus sa Mhargadh Aonair.
Agus níl cinnteacht ach faoi aon rud amháin: is é sin, nach maolóidh an tAontas Eorpach a gcuid rialacha puinn maidir leis an Aontas custaim nó leis an margadh aonair le freastal ar riachtanais na hÉireann.
Ach, mar a deir Cliff Taylor san Irish Times, má imíonn an Bhreatain as an Aontas Custaim – agus sin ba bhrí leis an gcinneadh a tógadh sa reifreann – ní féidir rialú custaim ar an teorainn a sheachaint ach trí theacht ar shocrú faoi leith don Stát seo nó don Tuaisceart.
Den chéad uair ó d'fhoilsigh Rialtas na Breataine dhá phlépháipéar maidir le himeacht na tíre as an Aontas Eorpach, bhí cruinniú ag Stát-Rúnaí an Tuaiscirt James Brokenshire leis na hAirí Simon Coveney, Charlie Flanagan agus Frances Fitzgerald inniu. Thug James Brokenshire le fios go bhfágfadh an Bhreatain an margadh aonair agus an t-aontas custaim freisin.
Dúirt ceannaire Fhianna Fáil Micheál Martin gur dea-scéal é go bhfuil Pairtí an Lucht Oibre sa Bhreatain ag iarraidh fanacht san Aontas Custaim ar feadh scaithimh nuair a imeos an Bhreatain as an Aontas Eorpach.
Dúirt Leo Varadkar gur mhaith leis an Rialtas go bhfanfadh an Bhreatain taobh istigh den Aontas Custaim, nó socrú éigin a bheadh an-chosúil leis a dhéanamh i rithe na tréimhse eatramhaí tar eis dóibh an tAE a fhágáil.
Ba mhaith leis go gcuirfí iachall ar an mBreatain fanacht sa Mhargadh Aonair agus san Aontas Custaim nó ba mhaith leis go ndíolfadh siad praghas an-daor as imeacht mar rabhadh d’aon stát eile a leanfadh a sampla.
Léiríonn cáipéisí de chuid an Aontais Eorpach (AE) ná fuil aon dul as ach go gcaithfeadh na sé chondae fanacht sa mhargadh aonair agus san aontas custaim i ndiaidh imeacht na Breataine ón Aontas Eorpach, le gur féidir teorann ná fuil srianta déine ag baint léi a chur i bhfeidhm.
Bhagair ceann d'fheisirí pairliminte an DUP, Sammy Wilson, deireadh a chuir leis an tsocrú sin má bhíonn iarrachtaí ann bheith ag plámásaíocht do Bhaile Cliath agus don Eoraip trí cás ar leith a dhéánamh do Thuaisceart Éireann. Ionas gur féídir le hearraí dhul trasna na teorann gan stró, tá Rialtas Bhaile Cliath ag iarraidh go gcloífidh Tuaisceart Éireann le rialacha an Aontais Eorpaigh, go príomha go bhfanóídh siad sa mhargadh aonair agus san aontas custaim. Chiallódh sin ar bhealah gur muir Éireann an teorann custaim, rud nach bhfuil an DUP ag iarraidh.
Tuairiscíodh níos luaithe go raibh géillte ag Rialtas na Breataine nach mbeadh aon athrú ar na rialacha a bhaineann leis an margadh aonair agus leis an aontas custaim ar oileán na hÉireann nuair a imeos an Bhreatain as an Aontas Eorpach.
Thug sé le fios go bhfuil plean leagtha amach, sa gcás agus nach n-éireodh leis an dara cuid de na comhráití a bhaineann le cúrsaí trádála agus go mbeifear ag cloí leis na rialacha a bhaineann leis an margadh aonair agus leis an aontas custaim, ar fud oileán na hÉireann, ach go bhfuil sé geallta ag an mBreatain agus ag an Eoraip, nach dtiocfaidh aon athrú ar chúrsaí ar an teorainn.