#963811
Zoe Conway veidhleadóir ag seinm An Clár Bog Déil ar an raidió tráthnóna Dhomhnaigh.
Zoe Conway veidhleadóir ag seinm An Clár Bog Déil ar an raidió tráthnóna Dhomhnaigh.
Cá bhfuil an Clár Bog Déil?
D’éirigh mac a’ Rí, chuaigh síos don tseomra, agus thug aníos roinnt boscaí déil bháin.
Maidir le tionchar, tháinig muid go mór faoi thionchar An Chláir Bhig Déil.
Dfhoghlaim muid go leor ón seanchlár beag déil sin.
Thug Muiris, ar veidhleadóir den scoth é, gean do sheanamhráin Ghaeilge Thiobraid Árann, leithéidí ‘Cill Chais’, ‘An Clár Bog Déil’ agus ‘Sliabh na mBan’.
Bhí carnáin sneachta is leac oighir ins gach áit an tríú lá agus fuacht ann a raghadh trí chláir déil.
Ach d’éalaíodar trasna an droichid go Síbín Mhicilín, chun éisteacht le Siobhán Ní Laoi ó Uíbh Ráthach ag casadh ‘An Clár Bog Déil’.
An t-amhrán "An Clár Bog Déil", cuir i gcás; is cuimhin liom go maith an lá a chualas é den chéad uair ag an bhfleadh i mBéal an Átha.
I measc na nithe eile atá le feiceáil ar na ballaí tá fleascanna de bhláthanna triomaithe, fualadán stáin, seilf déil agus trí charr bheaga den déanamh ‘Matchbox’ uirthi (briogáid dóiteáin dearg, tarracóir glas, Austin Martin buí), sacsafón (teanór), píopa tabac, píosa cailce, tlú, stoca níolóin (20 denier, dubh), bábóg i gcruth síóige agus slat draíochta ina láimh a bhfuil réiltín bheag airgid ina barr – tá an tslat draíochta camtha, ní gá a rá.
Ba dhóigh leat mar sin nach cúis iontais é nuair a bhíonn na polaiteoirí agus na tráchtairí ag brú gaoil ar phearsana seachas a chéile in aon leaba fhlocais nó ar chlár bog déil.
Phort Láirge) a chum “Pilib Séimh Ó Fathaigh”, Tadhg Gaelach Ó Súilleabháin as Míntín Eoghain in iarthar Luimnigh a chum an aisling “Ar maidin inné dom is déarach a bhíos-sa”, Aogán Ó Rathaille a chum “Vailintín Brún’” atá ar cheann de na dánta Gaeilge is fearr dá bhfuil againn, Uilliam English a chum “Cois na Bríde” (athmhúnlú ar “An Clár Bog Déil”).
Chuir sé an clár beag déil i gcuimhne dúinn agus mhínigh sé dúinn nach raibh éigeantacht ar bith ag baint le labhairt na Gaeilge, go dtiocfadh linn an Béarla, an Pholainnis, an Rúisis, nó fiú an Mheiriceáinis a spalpadh ó mhaidin go hoíche agus go raibh sé sin maith go leor.
Claire Nic Ruairí, as Doire, a bhuaigh an gradam don Albam Traidisiúnta is Fearr dá halbam An Clár Bog Déil, agus bronnadh an gradam don Nuíosach is Fearr ar Ushmush as Inis i gContae an Chláir.
Seo roinnt eile leaganacha nua cainte a chuir mé i dtoll a chéile agus mé i mo luí ar chlár bog déil i seomra dorcha in Aill na Brún: 1.
Agus abhus in Éirinn léirítear an fhealsúnacht chéanna i gceann de na hamhráin ghrá is binne dá bhfuil againn, ‘An Clár Bog Déil’: Níor thaise do Pheadar Ó Doirnín ach oiread agus é ag iarraidh mian a chroí a bhréagadh go hÚrchnoc Chéin Mhic Cáinte; mhol sé an t-uaigneas agus an tsaoirse ceart go leor ach gheall sé cothú coirp ar a laghad plúr is méad is cnuasach craobh chomh maith leis an ghrá: Tá Seán Ó Tuama den bharúil go bhfuil baint ag amhráin den chineál seo ina dtugann an file ‘cuireadh’ don chailín imeacht leis ar neamhchead an domhain le téama a chleachtadh sa tSean-Ghaeilge agus luann sé dán as ‘Tochmarc Étaíne’ – A Bé Find, in rega lim (‘A Ainnir Fhionn, an rachaidh tú liom?’) - a scríobhadh san 8ú nó 9ú aois mar eiseamláir.
Amhrán na Bliana An Teanga Linn – Róisín SeoigheAr Fithis – BruadarDeis Dall – GroovelineFásta – Lauren Ní ChasaideFenian C*nts – KNEECAPGael-Gigolos – KNEECAPGeasa – Róisín SeoigheMise agus Tusa – Gráinne HollandMo Chroí – Ajeet KaurOileáin – UshmushÓn Radharc is Sia – Inni-KSoilsiú an Lae – Seo Linn Albam na Bliana (Nuacheol) Corcra – Gráinne HollandFad Saoil – Joe Steve Ó Neachtain + Johnny Óg ConnollyTimeless – Moya Brennan + Cormac de Barra Albam na Bliana (Amhráin Thraidisiúnta) An Clár Bog Déil – Claire Nic RuairíLán Mara – Treasa Ní MhiolláinSibéal – SibéalTabhair mo Ghrá go Conamara – Ceoltóirí Éagsúla Físeán na Bliana (Amhrán Nua nó Trad) Agus Dúrt Léi – Seaghan Mac an tSionnaighFásta – Lauren Ní ChasaideGael-Gigolos – KNEECAPLig Dom Imeacht – Dris-ÓgLon Dubh an Gheimhridh – Gráinne HollandMise Éire – SibéalNá Bac – IMLÉPort na bPúcaí – Muireann Nic Amhlaoibh + Billy Mag FhloinnSoilsiú an Lae – Seo Linn Ealaín na Bliana Cor na Rón – Gerry Tom Ó MurchúCorcra – Gráinne HollandDeis Dall – GroovelineFad Saoil – Joe Steve Ó Neachtain + Johnny Óg ConnollyFenian C*nts – KNEECAPGael-Gigolos – KNEECAPMarcas sa gCoill – Seo LinnOíche Gheal – Pádraig JackOileáin – UshmushSibéal – Sibéal Nuíosach na Bliana Calum AgnewDris-ÓgGrace WillisGroovelineSmugairle RóinTadhgUshmushVigilanti Banna / Ceoltóir na Bliana BruadarGráinne HollandInni-KKNEECAPLauren Ní ChasaideRóisín SeoigheSeo LinnSibéal Féile na Bliana(vótáil anseo go dtí an 22 Eanáir) Féile na BealtaineFéile na GealaíFéile NascElectric PicnicLiú LúnasaOireachtas na Samhna