#855357
Bhí coinne agam le leathóg beag ar aon nós.
Bhí coinne agam le leathóg beag ar aon nós.
Ní bheadh tarrac mar seo ó leathóg.
Iasc grinnill í an leathóg atá an-choitianta sa Mhuir Thuaidh.
Agus bhí sé de mhí-ádh orm seasamh ar leathóg.’ ‘Tá sin déistineach, Sir.’ “Sin é, agamsa bhí sé gránna, ag an leathóg bhí sé marfach.
“Cuirim an cheist oraibh, mar sin, mura bhfuil sé de bhuntáiste ag an iasc nó ag an chos an leathóg seo a bheith ina leathóg, cén fáth go gceadaítear a leithéid sa nádúr?
B’fhéidir go bhfaighinn leathóg beag ach le fírinne bhí gach rud i gceart don doingean um thráthnóna.
Ní bhéarfadh aon leathóg an slat leis ach doingean a mbeadh meáchan deich bpuint ann bheadh spórt agam ansan.
Ní ghoidfí breac ná scadán ná láimhíneach ná leathóg bhallach ná butaimóg bhuntónach féin go ceann cúpla bliain ar a laghad, mise á rá leat.
Dhíoltaí trosc maith ar cheithre phingin nó sé phingin, sól ar thrí phingin an péire agus ocht leathóg déag ar scilling sa cheantar.
‘Is léir nár sheas sé riamh ar leathóg.’ Níor dhúirt éinne a dhath.
Tá an leathóg níos leithne fós!” Baineadh siar as na gasúir.
Lig SeanChathal, agus é tuirseach traochta ag an chaint inspioráideach seo aige dá chloigeann socrú síos ar an leathóg láimhe s’aige agus thit sé ina chodladh.
Bhí 215 bád, 619 fear agus 34 gasúr i mbun iascaireachta sa cheantar ó Chnoc Fola go Ráth Maoláin agus ar na héisc a mbeirtí orthu, bhí murlas, langa, faoitín, leith, turbard, sciata, leathóg agus gliomaigh agus portáin.
‘Caithfidh sé nár sheas Darwin riamh ar leathóg, nó dá seasadh, thuigfeadh sé go raibh na teoiricí s’aige mar gheall ar phróiseas na héabhlóide agus marthanacht na dtréan (rinne sé casacht chrua thirim dá ainneoin féin) agus an stuif sin ar fad lofa.’ ‘Cosúil leis na leathóga a gheibh muid Dé hAoine,’ arsa Máirtí Ó Maolanfaidh.
“Agus ansin, ar ndóigh, dá dtarlódh fear cosúil liomsa amuigh ar a choiscéim san fharraige, is beag an baol go seasfadh sé ar an leathóg, ó tharla nach bhfuil sé leathan, agus é an-tanaí i ndáiríre.” Agus bhain sé úsáid as an lámh eile mar chos chun seasamh ar an iasc s’aige agus theip air.
Radharc eile ar fad a thugann a leithéid de chur chuige dúinn ar an ábhar — mar a deir sí féin, bíonn an t-údar mar a bheadh ‘leathóg ar ghrinneall loch sáile ag glinniúint suas tríd an uisce ar chathair [acadúil] na Veinéise atá tógtha os a chionn ar chuaillí fearna’ (231).
Ach, agus seo rud ba chóir daoibhse a thabhairt faoi deara, a bhuachaillí, nuair a bhaineann an t-iasc bocht aois oirbhirt amach, tosaíonn rud gránna a tharlú dó - bogann a shúile thart ar a chloigeann agus tagann cár ar a bhéal agus sula mbíonn a fhios aige cad é atá ag gabháil ar aghaidh, tagann lionn dubh ar an iasc bhocht - é níos uaigní ná Cruiteachán Notre Dame, An Fear Eilifinte agus Salmon Rushdie - agus titeann sé go bonn umar na haimléise agus maireann sé ar ghrinneall na mara, nó is é seo an t-aon dóigh amháin gur féidir leis gabháil ar aghaidh agus déantar leathóg de, iasc nach bhfuil dúil ar bith ag na gupaithe agus na héisc aingil agus na gleoiteacháin eile a roghnaítear leis na páirteanna móra a imirt i dtaisceadáin i seomra feithimh an fhiaclóra i Sráid an Bhéil Mhóir.