#1188157
An t-amhrán mór Muimhneach ‘Aisling Gheal’ fonn mall eile atá ann, agus cluintear uirlis nach mothaítear go rómhinic, feadóg íseal in A, ar ‘Bádaí na Scadán’, fonn a fuair sé ó amhránaíocht Eithne Ní Uallacháin.
An t-amhrán mór Muimhneach ‘Aisling Gheal’ fonn mall eile atá ann, agus cluintear uirlis nach mothaítear go rómhinic, feadóg íseal in A, ar ‘Bádaí na Scadán’, fonn a fuair sé ó amhránaíocht Eithne Ní Uallacháin.
Tá liricí láidre agus glór an dolçaina (feadóg thraidisiúnta) ag croí a gcuid ceoil agus tá an traic seo – atá in úsáid san fhíseán seo mar chuid de lip dub stairiúil – á seinm go mion minic faoi láthair.
Roghnaigh Clannad scoth amhrán don dá albam, amhráin a léirigh buanna na mball éagsúil, feadóg mhór Phóil agus guth Mháire agus í ag seinm ar an chláirseach ach go háirithe - dTigeas a Dhamhsa, Two Sisters agus an teideal - rian buaicphointí an albaim Dúlamán agus tionlacan nuálach á chleachtadh ann.
Nuair a dhéanfaidh an ríomhaire an nasc cuí a oiríonn dom, beidh a fhios agam cé hé mo mhuintir nua ach tá súil agam nach mbeidh fear le feadóg os mo chomhair i bPáras ag cur a linbh in aithne dom, é ag caitheamh tobac le lámh amháin agus ag slogadh fíon dearg ó ghloine ina lámh eile ag tabhairt orduithe dom le croissant parfait a dhéanamh dóibh fad is atá an páiste ag caitheamh froganna i'm phóca.
Tá's agam go bhfuil jab thar a bheith deacair le déanamh acu, tá's agam gur obair saor in aisce a bhíonn ann níos minice ná riamh agus go bhfuil chuile imreoir ina aisteoir déanta um an dtaca seo - tá's agam é sin ar fad - ach fós féin bím le ceangal nuair a chím éagóir á dhéanamh ar fhoireann, ar imreoir nó cluiche á chasadh ag feadóg an réiteora.
Bhí Finn aitheanta ar dhuine de na tionlacaithe ab fhearr dá raibh ann i saol an cheoil in Éirinn agus é le cloisteáil ar roinnt albam le ceoltóirí mór le rá eile, ina measc Feadóg Stáin le Mary Bergin agus Noel Hill agus Tony Linnane, a cuireadh amach i 1978.
I gcuideachta an tSeanadóra Daly bhí James Wilson, - a bhí ar dualgas le Arm na Breataine i dTuaisceart Éireann le linn na cogaíochta, - a thug faoin tsuirbhéireacht i measc an Ord Neamhspleách Oráisteach, lucht banna feadóg mhór, agus iar-shaighdiúirí.
Bhí ardmheas le fada an lá ag na Briotánaigh ar a gcuid ceoil, ón kan ar diskan [canadh agus freagra] cosúil le hagallamh beirte ach i bhfoirm amhráin, gan trácht ar an bhféile idircheilteach i Lorient chuile bhliain, áit a mbíonn an biniou [píobaí Briotánacha] agus an bombarde [feadóg] le cloisteáil i measc uirlisí ceoil na dtíortha ceilteacha eile.
Ní raibh fadhb ag na póilíní leis an pharáid an lá sin - ní raibh banna feadóg i láthair agus bhí an St Oliver Plunkett Accordion Band ón Chéide, Contae Ard Mhacha chun tosaigh.
Mar seo a bhí sé: ar leac an dorais romham, bean ag damhsa, bean ag bualadh bos agus i lár báire bean ar fheadóg, ag séideadh tamall sular shín sí í don damhsóir agus thosaigh ag damhsa í féin agus ina dhiaidh sin ag bualadh bos nó go bhfaigheadh an bhean eile an fheadóg, agus ar aghaidh agus ar aghaidh mar sin, gach duine ag babhtáil, feadóg, damhsa, bualadh bos, deich nóiméad gan stad, déarfainn, ach mise agus cúrsaí ama.
Tá amhráin as gach cearn d’Éirinn le cloisteáil ar an dlúthdhiosca seo, mar aon le poirt thraidisiúnta á seinm ag a dlúthchairde Galt Barber (fidil, guth), Janet Herman (bainseo, feadóg stáin, guth) agus Micheál Long (giotár).
(Doirse ar oscailt ó 5.40 i.n.) Beidh deirfiúracha ceolmhara an Daingin, Aoife Granville (feadóg mhór/fidle) agus Deirdre (cruit), ag tabhairt aghaidhe ar Bhaile Átha Cliath an Déardaoin seo do cheolchoirm thráthnóna Ghael Linn.
Go maith.’ ‘Anois, dúnaigí bhur gcuid leabhar, a bhuachaillí, agus cuirfidh mé roinnt ceisteanna oraibh féachaint an bhfuil sé ar eolas agaibh.‘ ‘De Faoite, cad é an Tuiseal Ginideach, Uimhir Uatha, den bhfocal adhmad?’ ‘Ag briseadh an adhmaid, a Bhráthair.’ ‘Maith thú!’ ‘Ó Néill, cén díochlaonadh lena mbaineann na focail bialann,’ buiseog agus feadóg?’ ‘An Tarna Díochlaonadh, a Bhráthair.’ ‘An-mhaith go deo.’ ‘Mac Aonghusa, cad é an Tuiseal Tabharthach, uimhir Iolra, de an capall bán.’ ‘Tá fuadar faoi — na gcapall bán.’ ‘Éist do bhéal, a phleidhce!
Rud amháin a bhaineann leis an suíomh ealaíne seo mar thaispeántas go mbíonn fuaimeanna difriúla le cloisteáil i gcuid mhaith de na pasáistí, ní hamháin ceol ach éifeachtaí fuaime freisin: glas á bhaint de dhoras, an doras á oscailt, gíoscán beag, an doras á dhúnadh arís; duine ag siúl ar chosán gairbhéil; páistí ag súgradh i gclós scoile; eitleán; fear óg ag gáire; bean ag canadh; tonnta ag briseadh ar an trá; buíon ceoil ag tiúnáil; comhbhuainteoir ag obair i bpáirc féir; bó ag géimneach; faoileáin; tafann; feadóg stáin; caoineadh linbh; uisce á ligean as folcadán; leithreas á shruthlú; gunnaí á scaoileadh; soithí á leagan ar bhord; corc á bhaint as buidéal; leacht á dhoirteadh i ngloine; screadach duine atá á chéasadh; carróga; clog á bhaint; clár ‘quiz’ ar an teilifís – gáire an lucht féachana; múinteoir ag rá os comhair ranga: ‘ailm móide beith cothrom le coll’.
(Molaim an teideal, dála an scéil!) Tá ríleanna, poirt, cornphíopaí agus eile anseo agus an bocsa ceoil, píopaí uilleann, fidil, pianó, cláirseach, feadóg mhór agus tuilleadh le cluinstin i measc na n-uirlisí a mheallann ceol as an aer.
Agus bhain an iarracht seo a leanas gáire asam leis: Is breá liom an nóiméad a imíonn feadóg as a aigne stáin.
Má mhothaíonn tú an ceol istigh ionat, beidh tú ábalta é a sheinm. Ina dhiaidh sin, cheannaigh an tArd-Mhachach feadóg mhór, roinnt ceirníní agus theagasc an fheadóg dó féin.
Deartháireacha as Lios Póil chun 'Ireland's Traddest Family' Tá deartháireacha Uí Chathasaigh, Prionnsias agus Máirtín, ó Pháirc an Teampaill, Lios Póil, tar éis áit a bhaint amach i mbabhta ceannais an chomórtais 'Ireland's Traddest Family', atá á rith ag seó Ray D'Arcy fé láthair. 6 theaghlach atá i mbabhta ceannais an chomórtais, atá á reáchtáil d'fhonn an teaghlach ceoil traidisiúnta is fearr sa tír a aimsiú. Ceoltóirí cruthanta iad na Cathasaigh ar chruit, feadóg, piano, consairtín, agus bodhrán, amhránaithe iontacha agus dhéanfaidís steip rince chomh maith.
Is rud nua é an idirghníomhaíocht seo idir daoine agus na rónta, agus coinnigh an rón faoi shúil ghéar i gcónaí; - Má bhíonn tú ag snámh go beoga, stad agus athraigh an bang snámha chuig an mbang brollaigh, nó snámh mar a bheifeá i do sheasamh; - Steall uisce i dtreo an róin má tá sé ar an dromchla nó séid feadóg má bhíonn a leithéid agat; - Tabhair rabhadh do lucht snámha eile san uisce.
Bhuail Meon Eile le bainisteoir agus ceannasaí an bhanna, mar aon le fear an tí chun tuilleadh a fháil amach faoin méid atá ar bun acu… Is iad baill an ghrúpa ná: Catherine Nic Cú Uladh (Ceannasaí) – feadóg mhór Liam Mac Cú Uladh, Pearse Mooney – píopaí Fearghal Leyden – bosca ceoil James Carson, Francis Carson – drumaí Aodhán McKenna, Deirbhile Leyden, Bronagh Muldoon, Aisling Carson – fidil Aoibhin McKenna, Niamh Murray – méarchlár