#1067287
Tá sé ráite agam cheana gurb é an sprioc atá leis an Straitéis ná go mbeadh 250,000 duine ag labhairt Gaeilge ar bhonn laethúil sula dtiocfaidh deireadh le tréimhse na Straitéise.
Tá sé ráite agam cheana gurb é an sprioc atá leis an Straitéis ná go mbeadh 250,000 duine ag labhairt Gaeilge ar bhonn laethúil sula dtiocfaidh deireadh le tréimhse na Straitéise.
Agus, mar bharr ar an donas, ní raibh ach cuid bheag díobh ag labhairt Gaeilge le leanaí.
Is é an sprioc atá leis an Straitéis ná go mbeadh 250,000 duine ag labhairt Gaeilge ar bhonn laethúil sula dtiocfaidh deiridh le tréimhse na Straitéise i gceann 20 bliain.
Ní mór dúinn an deis a thapú tríd na próisis phleanála teanga le dul i bhfeidhm ar an 33.7% acu sin nach bhfuil ag labhairt Gaeilge.
Ar scór ar bith, leanfaidh mé orm ag labhairt Gaeilge le m’iníon go deo, beag beann ar ise an Ghaeilge a labhairt ar ais liom.
“Chuir sé iontas orm go raibh daoine sa cheantar, gur chuala siad na daoine seo ag labhairt Gaeilge, ach níor labhair siad faoi,” ar sise.
Chuala an tseanmháthair a seanmháthair ag labhairt Gaeilge, ach ní bhfuair sí seans í a shealbhú í féin.
Ní thuigeann muid anois é ach nuair a rachas muid chun na hollscoile, tosóidh muid a labhairt Gaeilge arís, cionn is go mbeidh muid chomh bródúil sin go bhfuil sí againn.
“Chuir sé iontas an domhain orm go raibh daoine ag labhairt Gaeilge i rith an ama,” ar seisean.
“Chonaic a phobal féin, pobal Eaglais na hÉireann, go raibh sé ag labhairt Gaeilge ag féilte ar fud na tíre, go raibh sé páirteach i gCumann Gaelach na hEaglaise.
Táimid ag labhairt Gaeilge mar gur sin an teanga ab fhusa le cumarsáid a dhéanamh.”
Tá suim mhór aici [sa Ghaeilge]; tá sí cosúil le cuid mhór daoine sa tír a chuaigh go dtí na bunscoileanna agus na meánscoileanna agus ní bhíonn siad ábalta labhairt Gaeilge.
Cheap daoine áirithe nach raibh daoine óga ag labhairt Gaeilge agus d’athraigh TnaG an meon sin.
Tá suim mhór aici [sa Ghaeilge]; tá sí cosúil le cuid mhór daoine sa tír a chuaigh go dtí na bunscoileanna agus na meánscoileanna agus ní bhíonn siad ábalta labhairt Gaeilge.
Tá suim mhór aici [sa Ghaeilge]; tá sí cosúil le cuid mhór daoine sa tír a chuaigh go dtí na bunscoileanna agus na meánscoileanna agus ní bhíonn siad ábalta labhairt Gaeilge.
“Tá titim 11% tagtha ar an méid daoine atá ag labhairt Gaeilge sa Ghaeltacht, sin an tslat tomhais is tábhachtaí mar gheall ar an saghas cleachtas atá ag an Rialtas.
Cnáimhseálaí críochnaithe amháin, is dócha, nach mbeadh ‘dearfach’ agus fiú na daoine “gan Ghaeilge” ag labhairt Gaeilge i mbliain seo ár nGaeilge 2018.
Mhaígh sé nach bhfuil ach 500 páiste réamhscoile ag labhairt Gaeilge taobh amuigh den chóras scolaíochta agus ina fhianaise seo go bhfuil cinniúint na Gaeltachta ar forbhás.
Toghranna ina bhfuil faoi bhun 44% den daonra ag labhairt Gaeilge go laethúil atá i gCatagóir C.
Tá a fhios aige a leithéidí i dTír Eoghain – bean a chuala a sinseanathair ag labhairt Gaeilge, ach nár admhaigh an teaghlach gurb amhlaidh a bhí.
“Táimid ag iarraidh spás mar a mbeidh daoine ar a suaimhneas ag labhairt Gaeilge, gan bheith ag amharc thart lena fheiceáil cé a bhí ag amharc orthu.
Is ar éigean a chuala mé aon duine ag labhairt Gaeilge seachas na daoine a raibh mé ar scoil leo.
Cuireadh stop le daoine a bheith ag labhairt Gaeilge agus chuaigh a lán Éireannach go dtí tíortha eile.
bhí beirt bhuachaillí óga feicthe acu ó Dhomhnach Seachnaill (‘Masters Foley and Murphy’) ag labhairt Gaeilge go líofa agus go cruinn.
Mar a phléamar cheana, dá dtosóimis ag fiosrú faoin tuismitheoir nó a chúlra nó faoi cibé an raibh nó nach raibh sé ag labhairt Gaeilge lena pháiste, bheadh leithcheal á dhéanamh againn.
‘Bhuel, tá súil agam go bhfuil tú ag labhairt Gaeilge le do mhúinteoir, ar a laghad,’ a dúirt mé leis an mBabaí an tráthnóna cheana agus mé ag seanmóireacht.
An cheist a chuirtear ar thuismitheoirí i dtuaisceart na hÉireann ná, cad é teanga an tí? Ní féidir ach teanga amháin a roghnú. Shamhlófá mar sin gur teaghlaigh arb í an Ghaeilge príomhtheanga an tí a bheadh i gceist, teaghlaigh ina bhfuil an bheirt tuismitheoirí ag labhairt Gaeilge. Agus go deimhin sin an míniú a thug scata príomhoidí ó thuaidh dom ar an scéal: ‘Sea, tá an figiúr sin cruinn ach tá teaghlaigh eile sa scoil a bhfuil tuismitheoir amháin ag labhairt Gaeilge leis na páistí nach bhfuil san áireamh’.
I’d say go raibh b’fhéidir / deich fán gcéad de dhaoine ag labhairt Gaeilge go rialta agus go sóisialta (H1, 50).
Deir sé gur stad sé ag labhairt Gaeilge ar feadh trí bliana gur phill sé ar ais go hÉirinn.
Ní raibh stad ná fuaradh leo; ach iad ag labhairt Gaeilge, ag ceol i nGaeilge, ag troid i nGaeilge, agus ag bromadh i nGaeilge bhinn bhlasta,” a chaoineann Balor Bocht.
Bhí mise anseo i mBl’Áth Cliath nuair a thosaigh siad ag gigeáil agus ag labhairt Gaeilge, ag déanamh cláracha teilifíse agus bhí próifíl ard acub.
Is cuimhin liom daoine ag tíocht anseo ar an Spidéal agus chloisfeadh siad daoine ag labhairt Gaeilge Tigh Hughes thimpeall orthub agus baineadh geit astub.
Bhí mé i mo chónaí i Leamhcán agus bhí sé sin deacair, ní bheadh mórán daoine thart ag labhairt Gaeilge.
Ní raibh mórán tacaíochta thart do dhaoine a bheadh ag labhairt Gaeilge, seachas scoileanna agus mar sin.
Níor chuala mé aon duine eile riamh ag labhairt Gaeilge ó Dhún na nGall i mBaile Átha Cliath.
Mhol siad go mbeadh limistéar ar bith ina mbíonn os cionn 50% den phobal ag labhairt Gaeilge go laethúil i dteideal aitheantas iomlán Gaeltachta.
Tharla go raibh mé ag ithe lóin i mbialann i Sligeach anuraidh nuair a chuala mé beirt fhear ag labhairt Gaeilge.
Chuir sé neart iontais ar Bhalor nuair a thosaigh ceannaire an DUP ag labhairt Gaeilge leis le gairid.
An cineál teanga a labhraíonn an triúr sin ó Choláiste na Trioblóide níl cuma Bhéarla na hÉireann uirthi, agus mar sin tá sé chomh maith le bheith ag labhairt Gaeilge.
“Níl aon duine ag rá gur chóir go mbeadh 100 faoin gcéad den státseirbhís ag labhairt Gaeilge laistigh de cúig bliana, agus tuigeann daoine é sin.
Chomh maith leis sin, cloiseadh tú daoine ag labhairt Gaeilge le chéile, rud nár chuala mé riamh sna clubanna sa gcathair.
"Ta níos mó agus níos mó daoine ag labhairt Gaeilge ina saol laethúil ar fud Bhéal Feirste agus cuireann sí le beocht chultúrtha na cathrach," a dúirt Sheehan.
"Seachas sin tá mo mhac ag freastal ar Ghaelscoil agus gach lá feicim go bhfuil daoine óga ag labhairt Gaeilge sa scoil agus ar an mbóthar," a deir an Dr Qiu.
“Ba bhreá linn é a aistriú go Gaeilge do ghasúir a bhíonn ag freastal ar Ghaelscoileanna nó dóibh siúd a bhíonn ag labhairt Gaeilge sa mbaile,” a deir sé.
Tá an Seanadóir Trevor Ó Clochartaigh ar dhuine de na daoine atá ag labhairt Gaeilge amháin i dTithe an Oireachtais an tseachtain seo agus é ag coimeád dialainne dúinn faoina Thriail Cearta Teanga Tá an Seanadóir Trevor Ó Clochartaigh ar dhuine de na daoine atá ag labhairt Gaeilge amháin i dTithe an Oireachtais an tseachtain seo agus é ag coimeád dialainne dúinn faoina Thriail Cearta Teanga Idir neamhshuim agus ‘tacaíocht bhog’ a bhí le brath ar an gcéad lá don Triail Cearta Teanga atá ar bun agam féin agus triúr comhghleacaí liom i dTIthe an Oireachtais.
“D’inis lead óg dom lá amháin, agus é ag labhairt Gaeilge, gur casadh Francach air cois trá agus gur chuir an Francach ceist air mar gheall ar an nGaeilge agus gur fhreagair sé “Irish no good”.
Ag an tús chreid lucht na Gluaiseachta gurbh é an bealach ab fhearr chuige sin ná muintir na Gaeltachta a mholadh agus a ghríosú le go leanfadh siad ag labhairt Gaeilge, agus go méadódh, b’fhéidir, líon na ndaoine a labhraíonn Gaeilge dá bharr.
In ainneoin nach mbeidh pobal Gaeltachta ag labhairt Gaeilge againn, is féidir linn pobal nó comhluadar uile-Éireannach a chruthú a bhfuil an toil chomhchoiteann ina measc an Ghaeilge a choinneáil ina teanga bheo.
“Go hiondúil, cuireann CCTÉ fianaise chun tosaigh go bhfuil líon níos mó Caitliceach ag labhairt Gaeilge i gcomparáid le Protastúnaigh.” Ní luíonn léamh an CCTÉ ar dhea-chaidreamh le freagrachtaí idirnáisiúnta i leith cearta mionteangacha, dar leis an Choiste um Rialú an Cheartais (CAJ).
“Ach do chuaigh mé go dtí an Spidéal agus níor chuala mé aon duine ag labhairt Gaeilge.” Thiocfadh dhuit, ach tá cónaí ormsa ceathrú míle taobh thiar den Spidéal agus níor chuala mé aon fhocal Béarla ag muintir mo bhaile ariamh ná ag seanbhunadh an cheantair taobh thoir ná taobh thiar den Spidéal.